Pierwszy drewniany satelita poleciał na orbitę

LignoSat waży zaledwie 900 gramów. Został zbudowany z drewna magnolii, przy użyciu tradycyjnej japońskiej techniki, bez śrub i kleju. LignoSat zmierza obecnie na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), skąd za około miesiąc zostanie wypuszczony w przestrzeń kosmiczną. Przez kolejne sześć miesięcy będzie orbitował wokół Ziemi, a na koniec spłonie w atmosferze.

Japońscy inżynierowie twierdzą, że drewno może być nowym materiałem dla wykorzystania przez sektor kosmiczny. Drewniane satelity mogłyby stać się bardziej przyjaznym środowisku sposobem eksploracji kosmosu. Do tego drewno jest znacznie tańsze niż obecnie używane do produkcji satelitów aluminium i jego stopy oraz kevlar. – Drewno jest trwalsze w kosmosie niż na Ziemi, ponieważ nie ma tam wody ani tlenu, które mogłyby doprowadzić do jego zgnicia lub zapalenia. Samoloty na początku XX wieku też były wykonane z drewna – powiedział agencji Reuters profesor Koji Murata z Uniwersytetu w Kioto.

Jednak LignoSat nie jest w całości wykonany z drewna. Zawiera również aluminiowe elementy oraz elektronikę. Posiada też panele słoneczne przymocowane jednego z boków. Na pokładzie ma zamontowane czujniki, które będą monitorować, jak drewno reaguje na ekstremalne warunki panujące w kosmosie, jak znosi naprężenia, zmiany temperatur, fale radiowe i pola magnetyczne, a także jak skuteczna jest drewniana powłoka chroniąca układy scalone we wnętrzu satelity.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

– Musimy jasno powiedzieć, że to nie jest satelita w całości wykonany z drewna, ale podstawowe założenia stojące za tym pomysłem są naprawdę interesujące. Z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju drewno jest materiałem, który można uprawiać, a zatem jest materiałem odnawialnym — powiedział w rozmowie z BBC dr Simeon Barber z Open University w Wielkiej Brytanii.

Z kolei rzeczniczka Sumitomo Forestry, tokijskiej firmy produkującej wyroby z drewna, powiedziała AFP, że start był "udany" i że satelita "wkrótce dotrze na ISS i około miesiąc później zostanie wypuszczony w przestrzeń kosmiczną". W trakcie jego pobytu w kosmosie badacze będę monitorować jego wytrzymałość i naprężenia na niego odziaływujące, co pozwoli im określić, czy drewno jest w stanie wytrzymać ekstremalne różnice temperatur i czy nadaje się do wykorzystania w przestrzeni kosmicznej.

Materiały, z których obecnie budowane są satelity, są niezwykle wytrzymałe i mogą znieść wysokie temperatury, jak i nieustanne bombardowanie promieniowaniem kosmicznym. Niestety, te same cechy pozwalają satelitom pozostawać na orbicie długo po zakończeniu ich misji, co powoduje ciągły wzrost kosmicznych śmieci krążących wokół planety. Według Światowego Forum Ekonomicznego obecnie wokół Ziemi krąży ponad 6000 satelitów, ale tylko 60 proc. z nich jest nadal w użyciu. Jednak przemysł kosmiczny przyspiesza, dlatego należy spodziewać się, że w nadchodzących latach znacznie wzrośnie ilość satelitów wystrzeliwanych każdego roku w kosmos.

Gdy następuje deorbitacja satelity, wchodzi on ponownie w atmosferę Ziemi. Mniejsze elementy zwykle topią się i ostatecznie odparowują. Ale użyte do budowy aluminium pozostaje w górnych warstwach atmosfery przez lata. To mało zbadany temat. Nie wiemy do końca, jaki będzie to miało wpływ, ale potencjalnie stwarza kolejny problem środowiskowy, zwłaszcza, że ilość satelitów będzie szybko rosła. Dlatego naukowcy chcą zastąpić używane obecnie materiały drewnem.

Misja LignoSat to nie pierwszy raz, gdy drewno zostało wyniesione w kosmos. W realizowanym w latach 60. programie Ranger NASA wysyłała w kierunku Księżyca bezzałogowe sondy, w których konstrukcji skorzystano z drewna ogorzałki wełnistej zwanej potocznie balsą. Także Chiny eksperymentowały z drewnianymi elementami w swoich satelitach. Uczeni z Państwa Środka korzystali z białego dębu.

Źródło: BBC, AFP