Meteoryt zdradza, kiedy na Marsie była ciekła woda
11 mln lat temu w Marsa uderzyła kosmiczna skała, wyrzucając fragmenty Czerwonej Planety w przestrzeń kosmiczną. Jeden z tych fragmentów uderzył w Ziemię i w wyniku różnych zbiegów okoliczności trafił w ręce naukowców z Purdue University. Niedawne badania meteorytu Lafayette, bo tak został nazwany ten kawałek Marsa, wykazały, że 742 mln lat temu miał on kontakt z ciekłą wodą.
18.11.2024 15:02
Nieznana jest dokładna data odkrycia meteorytu Lafayette. Został znaleziony gdzieś w West Lafayette, miejscowości w USA, gdzie mieści się Purdue University. Stąd też jego nazwa. W jakiś sposób trafił do szuflady jednego z biurek wydziału biologii, gdzie w 1931 roku znaleźli go naukowcy. Gdy uczeni zaczęli badać kawałek skały odkryli, że wszedł on w interakcje z ciekłą wodą na Marsie. Jednak wówczas nie byli w stanie ustalić, kiedy ta interakcja miała miejsce. Ale udało się to w nowych badaniach. Międzynarodowa grupa naukowców zdołała określić wiek minerałów w meteorycie Lafayette, które powstały, gdy na Marsie istniała ciekła woda.
Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma "Geochemical Perspective Letters" (DOI: 10.7185/geochemlet.2443).
Woda na Marsie
W trakcie wielu badań tej kosmicznej skały naukowcy ustalili, że pochodzi ona z Marsa. Dowiedli tego dopasowując gazy uwięzione w skale do tych wykrytych w atmosferze Marsa przez sondę Viking. Dodatkowe analizy wykazały, że minerały w meteorycie w pewnym momencie miały kontakt z ciekłą wodą na Marsie. Jednak uczeni nie byli w stanie wówczas ustalić, kiedy to było.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dr Marissa Tremblay z Purdue University, która kierowała międzynarodowym zespołem badawczym wyjaśnia, że niektóre meteoryty z Marsa zawierają minerały, które powstały w wyniku interakcji z ciekłą wodą, gdy ta znajdowała się jeszcze na Marsie. – Datowanie tych minerałów może nam zatem powiedzieć, kiedy na powierzchni Marsa lub w jej pobliżu znajdowała się ciekła woda w geologicznej przeszłości planety. Datowaliśmy minerały w marsjańskim meteorycie Lafayette i odkryliśmy, że powstały 742 mln lat temu. Nie sądzimy, aby w tym czasie na powierzchni Marsa znajdowała się duża ilość ciekłej wody. Uważamy, że woda pochodziła z topnienia pobliskiego podpowierzchniowego lodu, a było to spowodowane aktywnością wulkaniczną – powiedziała Tremblay.
Datowanie meteorytu Lafayette
Naukowcy do ustalenia wieku meteorytu Lafayette wykorzystali m.in. analizy izotopów w nim zawartych. Podkreślają, że ich datowanie jest wiarygodne. – Na wiek minerałów, które powstały w kontakcie z ciekłą wodą, mogło wpłynąć uderzenie, które wyrzuciło meteoryt Lafayette z Marsa, temperatury, które meteoryt Lafayette doświadczył w ciągu 11 mln lat dryfowania w kosmosie, czy temperatury, z którymi skała miała kontakt, gdy weszła w ziemską atmosferę i spadła na Ziemię. Byliśmy w stanie wykazać, że żadna z tych rzeczy nie wpłynęła na wiek minerałów zmienionych przez wodę w meteorycie Lafayette – przyznała Tremblay.
Badania meteorytu Lafayette pozwoliły poznać nieco marsjańskiej historii. Ten kawałek Marsa został wyrzucony w kosmos w wyniku uderzenia w planetę asteroidy około 11 mln lat temu. – Wiemy to, ponieważ po wyrzuceniu z Marsa meteoryt był bombardowany cząstkami promieniowania kosmicznego w przestrzeni kosmicznej, co spowodowało powstanie pewnych izotopów w meteorycie Lafayette. Wiele podobnych skał powstaje w wyniku uderzeń w Marsa i inne ciała, ale tylko garstka ostatecznie dociera na Ziemi – wyjaśniła Tremblay.
Jednak co się stało już po tym, gdy meteoryt spadł na Ziemię, nie jest do końca jasne. Wiadomo, że meteoryt został znaleziony w jednej z szuflad na Purdue University w 1931 roku. Ale to, jak się tam znalazł, nadal pozostaje tajemnicą.
Źródło i fot.: Purdue University