Przełom w astronomii. Naukowcy po raz pierwszy zobaczyli kształtowanie się księżyca wokół egzoplanety
Kształtowanie planet jest wielowymiarowym, złożonym procesem, który naukowcy próbują poznać od lat. Jeśli chodzi o księżyce różnych planet – tu jest jeszcze trudniej. Współcześnie nie wiemy wiele o naszym Srebrnym Globie, a co dopiero o innych. Jednak początek jest zawsze taki sam – pojawia się dysk, w którym kształtuje się satelita. To właśnie zaobserwowali badacze w okolicy odległej planety.
26.07.2021 13:03
Egzoplanety to inaczej planety pozasłoneczne, czyli znajdujące się w układach gwiezdnych innych niż nasz Układ Słoneczny. Dotychczas znane są jedynie 2 takie ciała niebieskie, które nie są w pełni ukształtowane. To obiekty PDS 70b oraz PDS 70c, które zostały odkryte przez Very Large Telescope (ang. Bardzo Duży Teleskop) – zespół 4 teleskopów optycznych o średnicach zwierciadeł 8,2 m (4 sztuki) oraz 1,8 m (4 sztuki) i ogniskowej 120 metrów.
Dzięki obserwacjom VLT oraz ALMA, astronomowie otrzymali nowe obrazy wskazujące na proces tworzenia się księżyca wokół PDS 70c. Bez większego problemu można zobaczyć dysk cząsteczek orbitujący wokół egzoplanety wielkości Jowisza, z którego w przyszłości prawdopodobnie powstanie naturalny satelita. Według naukowców w paśmie materii krążącej przy planecie jest wystarczająco dużo materiału, by mogły powstać aż 3 satelity rozmiarów porównywalnych do naszego Księżyca.
Astronomowie donoszą, że tworzenie się księżyców wokół planet jest kluczowym i nieodłącznym elementem powstawania nowych ciał niebieskich. Wszystko jednak zależy od sposobu przebiegania procesu oraz ilości materii krążącej w polu grawitacyjnym planety w trakcie formowania. Odpowiada to nie tylko za rozmiar jej, ale również satelitów. Naukowcy nie są jednak w stanie określić szczegółów, jak to, ile cząstek zostanie wcielonych w skład planety, a ile utworzy księżyce.
Tu dochodzimy do drugiego ciała niebieskiego wspomnianego na początku artykułu – egzoplanety PDS 70b. Badacze donoszą, że przypominająca Saturna planeta, nie posiada wokół dysku krążącej materii, co było podejrzewane wcześniej. Innymi słowy – PDS 70b nie będzie miało naturalnych satelitów.
Dotychczasowe badania są najdokładniejszymi, jakie możemy osiągnąć na tę chwilę. Budowa Very Large Telescope została ukończona 4 września 2000 roku, ale od tamtego czasu nie udało się skonstruować lepszego urządzenia.