Polska ma tyle wody pitnej co Egipt. Warto o nią zadbać

Projekt pod nazwą "Stały monitoring zagrożeń śródlądowych wód powierzchniowych wraz z systemem wczesnego ostrzegania" jest realizowany przez Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza – Państwowy Instytut Badawczy, który ma swoją siedzibę w Olsztynie. Według naukowców z instytutu, projekt ten jest "unikalny w skali Europy".

Naukowcy zwracają uwagę, że Polska jest jednym z europejskich krajów, które mają najmniejsze zasoby wody pitnej w przeliczeniu na mieszkańca. Tylko Malta i Belgia mają mniej wody. W Polsce na jednego mieszkańca przypada tyle wody, ile na mieszkańca Egiptu.

Na chwilę obecną na rzekach w Polsce zainstalowano 46 automatycznych stacji pomiarowych. Docelowo planuje się jednak zainstalować aż 325 takich stacji oraz dodatkowo 500 mobilnych punktów pomiarowo-kontrolnych. Projekt ten, który jest unikalny w skali Europy, skupia się na identyfikacji wszelkich zmian w składzie chemicznym i fizycznym wody.

Głównym celem projektu jest dostarczanie aktualnych danych, które są niezbędne do ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Nowoczesne stacje pomiarowe, które są rozmieszczone na rzekach i jeziorach w całej Polsce, monitorują kilka kluczowych parametrów.

Jednym z nich jest temperatura wody, która jest kluczowym wskaźnikiem wpływającym na inne właściwości fizyko-chemiczne oraz życie biologiczne w rzekach. W polskich rzekach temperatura wody waha się od 4 do 20 stopni Celsjusza. Wzrost temperatury może świadczyć o dopływie ścieków, zmniejszać zawartość tlenu oraz zwiększać rozpuszczalność metali i innych substancji toksycznych, co prowadzi do wzmożonej aktywności glonów, która może doprowadzić do niebezpiecznych zakwitów.

Kolejnym parametrem jest pH, który jest wskaźnikiem zmian fizyko-chemicznych i biologicznych w środowisku wodnym. Skala pH wynosi od 0 (bardzo kwaśne) do 14 (zasadowe), przy czym, w zdrowych rzekach wynosi od 7 do 8. Długotrwałe odchylenia mogą świadczyć o zanieczyszczeniu i przyszłych problemach środowiskowych.

Monitoringiem objęto też natlenienie, czyli najważniejszy parametr dla życia w rzekach, który jest niezbędny do funkcjonowania ekosystemu. Duża ilość zanieczyszczeń przekłada się na wyczerpywanie się tlenu. Jest to niezbędne dla organizmów wodnych. Za bardzo dobre uznaje się wartości na poziomie ok. 10 mg/l.

Mętność wody to parametr estetyczny. Wpływa on na przezroczystość wody. Wysoka mętność może wynikać z zanieczyszczeń mineralnych lub rozwoju glonów. Przewodność określa zdolność wody do przewodzenia prądu elektrycznego. Wody dobrej jakości mają przewodność na poziomie niższym niż 500 µS/cm, jednak w wielu rzekach naturalne wartości mogą być wyższe.

Aktualne informacje o tych parametrach oraz realizacji projektu można znaleźć na stronie Instytutu.