Polscy naukowcy zajrzeli do środka Mgławicy Klepsydry
Niezwykle fotogeniczna Mgławica Klepsydry przez stulecia skrywała swój sekret. Dzięki zespołowi, w którym znaleźli się Polacy, udało się dostrzec co znajduje się w jej sercu – dwie gwiazdy obiegające się co 18 dni.
Naukowcy zastanawiali się co powoduje niezwykły kształt Mgławicy Klepsydry, czyli dwa nachodzące na siebie kuliste obłoki i jasne oko w ich centrum. Już wcześniej podejrzewano, że za tym kształtem może stać układ podwójny.
- Układ podwójny to dwie gwiazdy, które krążą wokół siebie. A dokładniej - wokół wspólnego środka masy - tłumaczy w rozmowie z PAP uczestniczka badań, prof. Joanna Mikołajewska z Centrum Astronomicznego M. Kopernika PAN w Warszawie.
Układ podwójny udało się potwierdzić dzięki obserwacjom teleskopu SALT (South African Large Telesope – Północnoafrykański duży teleskop). Z badań wynika, że masy gwiazd wynoszą 0,6 i 0,19 mas Słońca. Dla naukowców największym zaskoczeniem był okres obiegu gwiazd. Spekulowano o dość długim okresie od kilkuset do tysiąca dni.
- Sporą niespodzianką było odkrycie, że okres orbitalny jest o wiele, wiele krótszy - wynosi tylko ok. 18 dni. – mówi w rozmowie dla PAP prof. Mikołajewska.
Dwie gwiazdy nie są widoczne gołym okiem na zdjęciach. Ich obecność zaobserwowano badając efekt Dopplera. Badania wykonano na teleskopie SALT w RPA. To obecnie największy teleskop optyczny na świecie. Teleskop skierowano w Mgławicę Klepsydry i wykonano w pewnych odstępach czasu 26 pomiarów. Na tej podstawie udało się stwierdzić, czy obiekty w mgławicy zbliżają się do Ziemi czy oddalają i czy ich prędkość w stosunku do nas się zmienia. Dzięki temu udało się ustalić, że w jądrze mgławicy rzeczywiście znajdują się dwie gwiazdy.
Źródło: Nauka w Polsce
