Nie tylko woda. Być może azot też przybył na Ziemię w meteorach
Związki azotu powszechnie występują w skrajnych rejonach Układu Słonecznego, lecz w jego centrum nie są wcale tak częste. Skąd więc powszechność tego pierwiastka na Ziemi? Na to pytanie starał się odpowiedzieć międzynarodowy zespół badaczy pod kierownictwem Uniwersytetu w Kioto.
02.12.2023 | aktual.: 02.12.2023 19:50
Naukowcy uważają, że woda na naszej planecie jest w dużej mierze zasługą lodowych komet, które dostarczały ją na wczesną Ziemię (być może nawet z cząsteczkami życia). Próbki przywiezione przez japońską misję z asteroidy Ryugu podsunęły uczonym też inne teorie na temat pochodzenia tej życiodajnej substancji. Teraz próbki pochodzące z Ryugu mogą odpowiedzieć nam na pytania odnośnie kolejnej substancji, której zawdzięczamy kształt życia na naszej planecie. Prawdopodobnie azot trafił do nas dzięki bombardowaniu Ziemi przez mikrometeory.
Azot na Ryugu?
Związki azotu, takie jak sole amonowe, powstają w rejonach odległych od Słońca. Odkrycia naukowców z Uniwersytetu Hawajów, biorącego udział w badaniach, sugerują możliwość przetransportowania w okolice Ziemi dużej ilości związków azotu we wczesnej fazie jej istnienia. Elementy te mogły służyć jako części składowe pierwszych składników życia.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Badania na próbkach asteroidy Ryugu były możliwe dzięki zebraniu ich przez sondę kosmiczną Hayabusa2, należącą do Japońskiej Agencji Badań Kosmicznych (JAXA), która zbadała tę niewielką skałę i w 2020 roku sprowadziła materię z jej powierzchni na Ziemię. Ryugu, która krąży wokół Słońca po większej niż Ziemia i bardziej nachylonej orbicie, przeszła proces intensywnego kosmicznego wietrzenia spowodowanego omiataniem ją przez wiatr słoneczny, a także bombardowanie powierzchni przez mikrometeoryty. Według hipotez wynikających z badań, to waśnie te mikrometeoryty są powodem występowania w materiale z Ryugu drobnych cząsteczek azotku żelaza.
Azot w Układzie Słonecznym
Według naukowców związki azotu trafiły na sąsiadującą z Ziemią Ryugu z lodowych ciał niebieskich krążących na zewnętrznych rubieżach naszego Układu Słonecznego. Zderzenia mikrometeorytów z powierzchnią asteroidy składającej się głównie z żelaza i węgla wywołują reakcje chemiczne w magnetycie, co prowadzi do powstania azotku żelaza - konkluduje Toru Matsumoto, główny autor badania z Uniwersytetu w Kioto.
Kiedy magnetyt (minerał będący tlenkiem żelaza) jest wystawiony na działanie kosmicznej próżni, traci ze swojej powierzchni atomy tlenu wskutek "zdmuchiwania" ich przez wiatr słoneczny. Kolizje z mikrometeorytami dodatkowo rozgrzewają powierzchnię materiału, co prowadzi do powstania metalicznego żelaza, które bardzo łatwo reaguje z amoniakiem, a to tworzy dobre warunki do powstania azotku żelaza.
Mateusz Tomiczek, dziennikarz Wirtualnej Polski