Nie był tym, za kogo go braliśmy. "Człowiek lodu" wyglądał inaczej
17.08.2023 14:01
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Ötzi to najstarsze ludzkie ciało, jakie znaleziono w nienaruszonym stanie. Żyjący ponad pięć tys. lat temu "człowiek lodu" jest też jednym z najlepiej przebadanych, choć wciąż potrafi zaskoczyć. Najnowsza, pogłębiona analiza DNA wykazała, że ten starożytny jegomość nie jest do końca tym, za kogo go uważaliśmy.
Dotychczasowe rekonstrukcje przedstawiały Ötziego jako jasnoskórego i jasnookiego, a do tego obficie obdarzonego jasnym owłosieniem łowcę-zbieracza o kaukaskim pochodzeniu. Po przeprowadzeniu nowej, pogłębionej analizy naukowcy z niemieckiego Instytutu Maxa Plancka każą spojrzeć na 46-latka sprzed pięciu millenniów nieco inaczej. A właściwie: zupełnie inaczej.
Jak wyglądał Ötzi?
Odnalezione w 1991 roku ciało Ötziego fascynuje ludzi od samego początku. Naukowcy szybko też zabrali się za dokładne badania i analizy tej mumii liczącej sobie 5,3 tys. lat, lecz teraz okazuje się, że wyciągnięte wnioski mogły być błędne. Ten 46-latek najpewniej wcale nie był owłosionym, kaukaskim łowcą-zbieraczem (jak dotąd sugerowano), lecz rolnikiem o stosunkowo ciemnej skórze i niezbyt gęstym owłosieniu, na czele z łysiejącą głową. Pojedyncze włosy najprawdopodobniej były zaś czarne.
– Analiza genomu ujawniła cechy fenotypowe, takie jak wysoka pigmentacja skóry, ciemny kolor oczu i łysienie typu męskiego – podsumował antropolog ewolucyjny Johannes Krause z Instytutu Maxa Plancka w Niemczech. To zupełnie inna wizja niż ta, jaką znaliśmy dotychczas. Wcześniejsze rekonstrukcje przedstawiały Ötziego jako jasnoskórego, jasnookiego i relatywnie mocno owłosionego mężczyznę.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Skąd takie różnice?
Poprzednie rekonstrukcje oparte były na odnalezionych w genomie Ötziego dowodach na bliskie spokrewnienie ze współczesnymi mieszkańcami Sardynii. Stąd właśnie wizja kaukaskich rysów i łowiecko-zbierackiej profesji. Szerzej zakrojona analiza zdaje się jednak zaprzeczać tym rewelacjom. Sugeruje bliższe spokrewnienie z rodem neolitycznych rolników z Anatolii. Odnaleziono dowody między innymi na ciemną pigmentację skóry i rolniczą dietę.
Zobacz także
Te odkrycia pasują zresztą do wyglądu samej mumii. Zachowano ciało jest pozbawione włosów i stosunkowo ciemne. Wcześniej jednak twierdzono, że jest to efekt trwającego ponad pięć tysięcy lat zamrożenia ciała, a nie odzwierciedleniem wyglądu żyjącego Ötziego. Zespół pod wodzą Johannesa Krausego wskazuje, że – choć całkowicie zrozumiały w tej sytuacji, to jednak – był to błąd. Naukowcy przedstawili wyniki swoich analiz w artykule na łamach Cell Genomics.
Wojciech Kulik, dziennikarz Wirtualnej Polski