Morderca dinozaurów uderzył wiosną
Uderzenie meteorytu Chicxulub w rejonie Jukatanu zainicjowało łańcuch wydarzeń, który doprowadził do globalnego wymierania pod koniec kredy. Analiza skamieniałości z tamtego okresu pozwala domniemywać, że impakt nastąpił w okresie wiosennym.
17.12.2021 | aktual.: 24.02.2022 15:50
Dzięki badaniom osadów skalnych od dawna wiemy, że wymieranie kredowe – które przyniosło kres dominacji wielkich gadów, torując ewolucyjną drogę ssakom – nastąpiło 66 milionów lat temu. Co ciekawe, zdaniem paleontologa Roberta DePalmy jesteśmy w stanie pójść o krok dalej i określić również porę roku, w czasie której doszło do katastrofy.
Cennych danych dostarczają wykopaliska prowadzone na stanowisku Tanis w Północnej Dakocie. Naukowcy od ponad dekady znajdują na tym obszarze niespotykane nigdzie indziej, doskonale zachowane ślady pochodzące z momentu uderzenia meteorytu. Dotychczasowe prace w Tanis pozwoliły ustalić m.in., że okoliczne osady zostały naniesione przez gigantyczną falę powodziową, prawdopodobnie związaną z eksplozją.
Wśród przyniesionych z wodą szczątków znajduje się wiele skamieniałości ryb. To wyjątkowo cenny materiał, ponieważ budowa rybich ości – podobnie do słoi drzew – pozwala określić wiek stworzenia w chwili śmierci. Na dodatek, linie wzrostu tworzą charakterystyczny wzór, rozszerzając się latem i ściskając zimą. Oznacza to, że badacze mogą na tej podstawie wnioskować, w jakim sezonie ryba zdechła.
W przypadku ryb z Tanis analiza skamieniałych ości wyraźnie pokazała, że osobniki zaczęły masowo ginąć na wiosnę. "To wspaniałe, że dowody tak jasno sugerują, jaka była pora roku w momencie uderzenia planetoidy 66 milionów lat temu. (…) Jak widać, nawet w XXI wieku wciąż możemy dokonywać nowych odkryć w dziedzinie geologii i paleontologii" – cieszy się członek zespołu, Anton Oleinik.
Rezultaty badania mają spore znaczenie dla lepszego zrozumienia wydarzeń z końca kredy. Jak tłumaczy Robert DePalma: "Pora roku odgrywa ważną rolę w wielu procesach biologicznych. Wystarczy pomyśleć o reprodukcji lub o strategiach, które stosują zwierzęta w celu zdobycia pożywienia. Albo o interakcjach między żywicielami i pasożytami. Pora roku, w której pojawia się globalne zagrożenie, może mieć wpływ na to, jak bardzo takie zagrożenie uderza w poszczególne gatunki".
Więcej informacji znajdziesz w źródle: R. DePalma, A. Oleinik, L. Gurche, Seasonal calibration of the end-cretaceous Chicxulub impact event, "Scientific Reports".