Jak zachować się w czasie burzy? Uważaj na popularne mity

Burze to zjawiska fascynujące, ale jednocześnie niebezpieczne. Odpowiednie zachowanie w czasie burzy, zarówno w domu, jak i poza nim, może uratować życie. Z tego względu warto zapoznać się z podstawowymi zasadami, które określają, co należy robić w czasie burzy. Materiały na ten temat zostały przygotowane między innymi przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

Przede wszystkim należy pamiętać, że każda burza stanowi zagrożenie. Silny wiatr i wyładowania atmosferyczne mogą wyrządzić liczne szkody zarówno w mieniu, jak i zdrowiu ludzi. Zagrożenia nigdy nie należy lekceważyć.

Na pytanie, jak zachować się poza domem w czasie burzy, najlepiej odpowiedzieć, że należy znaleźć schronienie. I nie mamy tu na myśli schowania się pod drzewem - tego powinno się unikać. Jak podaje Bartłomiej Bednarz w artykule pt. "Oddziaływanie wyładowań atmosferycznych na drzewa" - pioruny często uderzają w drzewo, gdyż drewno jest lepszym przewodnikiem elektryczności niż powietrze. Drzewa stanowią więc swoiste "maszty", po których dodatnie ładunki elektryczne z ziemi mogą przemieszczać się ku górze, bliżej ujemnych ładunków w chmurach. Co więcej, w tekście artykułu czytamy, że pioruny najczęściej uderzają w samotne, wysokie drzewa.

Jeśli nie możemy znaleźć budynku, w którym możemy się schować, a zamiast tego przebywamy na otwartej przestrzeni, dobrze jest znaleźć obniżenie terenu (aby nie być najwyższym punktem) i kucnąć - nie należy siadać ani kłaść się. Kucnąć należy też w momencie, gdy da się wyczuć w powietrzu ładunki elektryczne, czyli, jak czytamy w poradniku przygotowanym przez IMGW, gdy czuć na przykład elektryzujące się włosy.

W przypadku przebywania w grupie należy się rozproszyć na odległość kilkudziesięciu metrów - uderzenie pioruna nie dotknie w takiej sytuacji wszystkich osób. W trakcie burzy należy też bezwzględnie wyjść z wody, niezależnie, czy przebywamy na łodzi, czy jesteśmy zanurzeni w wodzie.

Dobrym sposobem na przetrwanie na zewnątrz jest schowanie się w aucie. Należy postawić je w bezpiecznym miejscu, z dala od drzew, i przeczekać burzę. Auto tworzy bowiem swoistą klatkę Faradaya, dzięki czemu osoby znajdujące się wewnątrz nie zostaną porażone w przypadku wyładowania atmosferycznego.

Znacznie bezpieczniej jest, gdy burza spotka nas, gdy jesteśmy w domu. W takiej sytuacji należy zamknąć okna i drzwi, a zanim burza rozpęta się na dobre, trzeba zadbać o zabezpieczenie przedmiotów, które może porwać wiatr.

W czasie burzy należy unikać korzystania ze sprzętów elektrycznych i elektronicznych - w razie uderzenia pioruna w sieć elektroenergetyczną może to wiązać się z porażeniem. Wskazane jest też odłączenie sprzętów elektrycznych z sieci, szczególnie wówczas, gdy w domu nie ma zrealizowanej kaskadowej ochrony przeciwprzepięciowej. Warto podkreślić, że w przypadku urządzeń takich jak komputer czy telewizor, należy też odpiąć dodatkowe przewody, np. przewód antenowy lub przewód od internetu.

Jeśli w trakcie burzy dojdzie do porażenia piorunem, poszkodowanemu należy udzielić pilnej pomocy. Przede wszystkim należy ocenić jego ogólny stan i sprawdzić, czy wyczuwalne jest tętno oraz czy osoba poszkodowana oddycha. Jeśli doszło do zatrzymania krążenia należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.

W przypadku wystąpienia widocznych oparzeń należy chłodzić je zimną wodą przez ok. 5 minut. Następnie można przyłożyć do nich jałową gazę. Zanim jednak przystąpimy do jakichkolwiek działań ratowniczych, konieczne jest wyznaczenie osoby, która wezwie pogotowie ratunkowe lub samodzielne skontaktowanie się z Centrum Powiadamiania Ratunkowego pod numerem 112, gdzie operator może udzielić nam dodatkowych wskazówek. Oprócz tego należy pamiętać, że aby pomoc innym miała sens, należy najpierw zadbać o własne bezpieczeństwo - osobę porażoną piorunem należy więc przetransportować w bezpieczne miejsce.