Eksperci biją na alarm. Mówią o przesunięciu geograficznych biegunów Ziemi
Naukowcy ostrzegają, że topnienie lodowców spowodowane zmianami klimatycznymi może wpłynąć na przesunięcie geograficznych biegunów Ziemi. Badania opublikowane w "Geophysical Research Letters" wskazują, że do 2100 roku biegun północny może przesunąć się nawet o 27 metrów na zachód.
Zmiany w masie Ziemi, spowodowane topnieniem lodowców i redystrybucją masy oceanicznej, mogą wpłynąć na oś obrotu planety. To z kolei może zakłócić nawigację satelitarną i kosmiczną, co podkreślają badacze z ETH Zurich. Jak wyjaśnia Live Science, w najgorszym scenariuszu emisji gazów cieplarnianych, biegun północny może przesunąć się o ponad 27 metrów. Nawet przy bardziej optymistycznych prognozach, przesunięcie może wynieść 12 metrów w porównaniu z 1900 r.
Coś dziwnego dzieje się z Ziemią
Największy wpływ na te zmiany mają topniejące pokrywy lodowe Grenlandii i Antarktydy, a także topnienie lodowców. "To, co zrobili ludzie, przesunęło biegun bardziej niż efekt epok lodowcowych" - powiedział Mostafa Kiani Shahvandi, współautor badania.
Warto przypomnieć, że pokrywa lodowa Grenlandii nieprzerwanie traci masę od 1996 r. W okresie od września 2023 do sierpnia 2024 r. utraciła ok. 80 miliardów ton lodu, głównie z powodu intensywnego odłamywania się gór lodowych oraz topnienia powierzchniowego. Mimo że sezon topnienia w 2024 r. był umiarkowany w porównaniu z wcześniejszymi latami, ogólny trend pozostaje niepokojący. Od 1992 r. Grenlandia przyczyniła się do globalnego wzrostu poziomu mórz o około 14 mm.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zobacz także: SięKlika #38 - wiadomości technologiczne z humorem
Antarktyda również doświadcza znacznych strat masy lodowej. Średnio traci ok. 136 miliardów ton lodu rocznie, co przyczynia się do podnoszenia się poziomu mórz. Sezon topnienia 2024–2025 rozpoczął się intensywnie, jednak od lutego do połowy marca zasięg topnienia spadł do poziomów poniżej średniej. Obfite opady śniegu w tym okresie pomogły zredukować wkład Antarktydy w podnoszenie się poziomu mórz.
Podobne zmiany dotyczą lodowców, które tracą masę w alarmującym tempie. W latach 2000–2023 średnia roczna utrata masy wynosiła ok. 273 miliardów ton, z zauważalnym przyspieszeniem w ostatnich latach. W 2024 r. lodowce straciły rekordowe 450 miliardów ton masy. W samej Europie, szczególnie w Szwecji i Norwegii, lodowce topniały średnio o 1,8 metra w 2024 r., co jest związane z rekordowo wysokimi temperaturami.
