Co to jest WLAN i co zrobić, gdy nie działa? Podpowiadamy, jak usunąć problemy z siecią w domu

WLAN to bezprzewodowa sieć łącząca dwa lub więcej komputerów w sieci lokalnej (LAN). Najczęściej WLAN wykorzystywany jest w domach, szkołach czy biurach, gdy komputery połączone są w sieci na niewielkim obszarze. Większość sieci WLAM znana jest pod marką Wi-Fi.

Wyjątkowo powolne pobieranie danych, brak połączenia w niektórych miejscach w domu mimo pozornej bliskości rutera Wi-Fi bądź punktu dostępowego, niemożność podłączenia się do sieci przez niektóre urządzenia. W domowej sieci WLAN można napotkać wiele problemów mających źródło nie tylko w złej konfiguracji poszczególnych urządzeń, ale także w błędnych ustawieniach rutera.

Paradoksalnie do faktycznego zablokowania dostępu do sieci przez operatora, np. w wyniku awarii czy innych przyczyn niezależnych od użytkownika, dochodzi dziś stosunkowo rzadko. W większości przypadków z kłopotami z łącznością bezprzewodową uporasz się samodzielnie, nie są one też w żaden sposób związane z infrastrukturą operatora dostarczającego łącze internetowe.

Na przykład problem z prawidłowym działaniem sieci Wi-Fi w domu może wynikać z błędnej konfiguracji rutera bezprzewodowego czy niewłaściwych sterowników karty sieciowej w komputerze. Może być też spowodowany zawieszeniem się rutera bądź punktu dostępowego. Dzięki temu, że obecnie praktycznie wszystkie urządzenia bezprzewodowe oferują czytelny interfejs konfiguracyjny dostępny za pośrednictwem dowolnej przeglądarki WWW, nie trzeba dysponować wieloletnim doświadczeniem administratora sieci, by poradzić sobie w kłopotliwej sytuacji.

Może się zdarzyć, że karta bezprzewodowa została przypadkowo wyłączona, np. w wyniku omyłkowego naciśnięcia przełącznika Wi-Fi, często obecnego w wielu laptopach. Uruchom Panel sterowania systemu Windows, przejdź do kategorii „Sieć i Internet”, następnie wybierz „Centrum sieci i udostępniania” i po lewej stronie okna, na liście zadań kliknij »Zmień ustawienia karty sieciowej«. Odnajdź teraz ikonkę „Sieć bezprzewodowa” (lub „Wireless Network Connection”) i upewnij się, czy nie widnieje przy niej wpis „Wyłączone”. Jeżeli tak jest, kliknij ikonkę prawym przyciskiem myszki i wskaż w menu kontekstowym polecenie »Włącz«. Jeżeli w oknie nie ma ikony połączenia bezprzewodowego, a komputer korzysta z interfejsu Wi-Fi podłączanego do gniazda USB, upewnij się, czy karta Wi-Fi USB nie wysunęła się z gniazda.

Jeżeli po stronie komputera wszystko jest w porządku i karta bezprzewodowa działa, a sieć nie jest dostępna, trzeba sprawdzić ruter. Większość urządzeń wyposażono w sygnalizację świetlną (np. diody LED), pozwalającą ocenić, czy interfejs Wi-Fi lub WLAN rutera jest aktywny. Niekiedy włączanie bądź wyłączanie komunikacji bezprzewodowej jest możliwe za pomocą przycisku na obudowie rutera. W każdym przypadku stan rutera sprawdzisz, podłączając się do niego kablem sieciowym, a następnie wywołując jego interfejs konfiguracyjny przez przeglądarkę WWW.

Jeżeli dalej są kłopoty z połączeniem, dobrym pomysłem jest przeprowadzenie testu stabilności połączenia z ruterem. Uruchom Wiersz polecenia systemu Windows (użyj skrótu klawiaturowego [Win] + [R], a następnie w wyświetlonym oknie wpisz polecenie »cmd« i naciśnij [Enter]). Wpisz komendę »ipconfig«. Po jej uruchomieniu odszukaj wiersz zaczynający się od słów „Brama domyślna” i zapamiętaj wyświetlony w tym wierszu adres IP (np. 192.168.0.1). To adres IP rutera. Wpisz kolejne polecenie: „ping –t 192.168.0.1” (oczywiście wprowadź adres IP właściwy dla twojego rutera). Komputer rozpocznie wysyłanie testowych pakietów sieciowych do rutera – jeżeli łączność zostanie nawiązana, zobaczysz komunikat „Odpowiedź z 192.168.0.1: bajtów=32...”. Jeżeli nie jest wyświetlane nic innego, przerwij działanie polecenia »ping«, naciskając skrót [Ctrl] + [C] i przejdź do punktu 5.

Czas odpowiedzi w przypadku bezprzewodowego połączenia lokalnego nie powinien przekroczyć kilku milisekund. Jeżeli badanie ping zwraca czas rzędu 20 ms i więcej, problem leży w optymalizacji połączenia (przejdź do punktu 6.), natomiast jeżeli wyświetlany jest komunikat „Upłynął limit czasu żądania”, oznacza to brak sieci Wi-Fi. Komunikat „Host docelowy jest nieosiągalny” oznacza, że sieć Wi-Fi działa, ale połączenie nie może być nawiązane.

Długie czasy odpowiedzi na pakiety ping czy bardzo słaby wskaźnik mocy sygnału sieci bezprzewodowej oznaczają, że chociaż połączenie bezprzewodowe działa, sygnał jest zbyt słaby, by wydajnie przekazywać dane. Warto zmienić ustawienie anten w ruterze, przestawić komputer bądź – jeżeli korzystamy z interfejsu Wi-Fi na USB w komputerze stacjonarnym – zastosować przedłużacz USB i umieścić klucz USB z Wi-Fi w miejscu, w którym odbiór fal radiowych sieci Wi-Fi będzie lepszy. Podczas przenoszenia można cały czas mieć uruchomione narzędzie ping i obserwować, czy zmiana lokalizacji wpływa korzystnie na połączenie. Zdarza się, że przesunięcie o kilka centymetrów znacząco poprawia jakość połączenia.

Skorzystaj z programu InSSIDer Office. Narzędzie wyświetli dokładne informacje o wszystkich sieciach bezprzewodowych znajdujących się w okolicy i pozwoli wykryć, czy zła jakość połączenia z domową siecią Wi-Fi nie jest np. wynikiem zakłóceń powodowanych przez inne sieci. InSSIDer dla każdej sieci wyświetli nie tylko moc sygnału, ale i kanał, w jakim dana sieć działa (kolumna Channel). Jeżeli zaobserwujesz wiele sieci korzystających z tego samego kanału co twój, to odkryłeś właśnie najbardziej prawdopodobne źródło problemów. Za pomocą webowego panelu konfiguracyjnego rutera zmień kanał na inny (wybierz 1, 5, 9 lub 13, oczywiście jeżeli nie są zatłoczone).

Jeżeli dzięki programowi InSSIDer sprawdziłeś, że w twojej okolicy „eter” jest wyjątkowo mało zatłoczony (nie więcej niż jedna, dwie inne sieci Wi-Fi o bardzo słabym sygnale), możesz pokusić się o zwiększenie wydajności własnej sieci Wi-Fi poprzez tzw. poszerzenie pasma kanału radiowego. Odpowiednia opcja powinna być dostępna w ustawieniach konfiguracyjnych sieci Wi-Fi w interfejsie webowym rutera.

Gdy diagnostyka i sposoby optymalizacji programowej zawiodą, zwiększenie efektywności sieci Wi-Fi może wymagać dodatkowych urządzeń. Warto np. zastąpić część sieci Wi-Fi adapterami PLC (sieć przez gniazdka elektryczne) lub kupić urządzenie zwane repeaterem Wi-Fi. To wzmacniacz sygnału Wi-Fi, znacznie zwiększający zasięg i wydajność bezprzewodowej domowej sieci WLAN. Jeżeli twój ruter obsługuje wyłącznie stary standard 802.11g (albo jeszcze starszy 802.11b), to znaczny skok jakości odczujesz po zakupie rutera 802.11ac/n.

Zobacz także: Na co uważać w sieci? Kontrowersyjne portale dla nastolatków

Powolne łącze - co zrobić?

Jeżeli pomiędzy komputerem a ruterem połączenie działa bez za rzutu, sprawdź prędkość łącza internetowego. Zacznij od bezpośredniego podłączenia komputera do rutera kablem LAN. Uruchom na komputerze przeglądarkę internetową, odwiedź serwis www.speedtest.net/pl/ i kliknij wyświetlony w oknie przeglądarki przycisk »Rozpocznij test«. Po kilkunastu sekundach wyświetlone zostaną wyniki pomiaru zawierające czas odpowiedzi serwera (ping), prędkość pobierania danych oraz szybkość ich wysyłania do sieci. Uzyskane parametry powinny odpowiadać w przybliżeniu parametrom wykupionego łącza internetowego.

Jeżeli pomiar szybkości łącza daje wyniki zbliżone do spodziewanych parametrów łącza, ale obserwujesz wyraźny spadek wydajności podczas korzystania z określonych usług online, możliwe, że problem leży po stronie serwera internetowego lub punktów pośredniczących. Aby to sprawdzić, posłuż się narzędziami dostępnymi z poziomu Wiersza polecenia. Wprowadź komendę »tracert [nazwa domeny docelowej]«, np. »tracert tech.wp.pl« (powtórz ten test dla różnych domen i serwerów). Wynik to lista opisująca trasę pakietów wysyłanych z komputera do docelowego miejsca w sieci będącego parametrem komendy »tracert«. Jeżeli opóźnienia na każdym „przystanku” nie wynoszą więcej niż kilkanaście milisekund, połączenie jest bardzo dobre, ale już opóźnienie powyżej 100 ms może oznaczać jakiś problem z danym węzłem sieci.

Jeżeli szybkość połączenia mimo wielokrotnie ponawianej diagnostyki znacząco odbiega od wykupionych parametrów, to niestety nie mamy za dużego pola manewru. W przypadku technologii DSL lub LTE można spróbować restartu połączenia – za pomocą panelu konfiguracyjnego rutera należy rozłączyć modem DSL/LTE, a następnie ponownie nawiązać połączenie. Jeżeli tego typu rozwiązanie nie pomoże, to zanim skontaktujesz się z pomocą techniczną usługodawcy, warto jeszcze przeprowadzić kompletny restart rutera, odłączając mu zasilanie na co najmniej 10 sekund.

Znakomity program do analizy siły sygnału sieci bezprzewodowej. Najlepiej zainstalować go na laptopie z kartą Wi-Fi. Zadaniem użytkownika jest obchód pomieszczeń z aktywnym Heatmapperem. Pojedyncza sesja nie może trwać dłużej niż 15 minut, ale to wystarczy do dokładnego sprawdzenia mieszkania, w którym ma działać WLAN.

Aplikacja ułatwi rozwiązywanie różnych problemów z sieciami Wi-Fi. Potrafi monitorować parametry wszystkich sieci Wi-Fi znajdujących się w zasięgu interfejsu bezprzewodowego, umożliwia wykrycie „złośliwych” punktów dostępowych w okolicy, a także udostępnia funkcje szczegółowego pomiaru wydajności sieci bezprzewodowej.

Narzędzie do skanowania sieci (nie tylko Wi-Fi). Pozwala przeskanować dowolną pulę adresów wraz z portami IP. Ponadto program potrafi wydobyć z odczytanych danych takie informacje jak nazwy poszczególnych komputerów i urządzeń dostępnych w sieci. Jego funkcjonalność może być rozbudowywana za pomocą apletów w języku Java.

Najpopularniejszy na świecie analizator protokołów sieciowych. Umożliwia przechwycenie każdego pakietu sieciowego przechodzącego przez interfejs sieciowy komputera. Aplikacja pozwala doświadczonemu użytkownikowi dokładnie monitorować dowolny ruch sieciowy inicjowany przez jakikolwiek program czy usługę.

WiFi Analyzer dostarczy posiadaczom smartfonów i tabletów z Androidem kompletu informacji na temat mocy sygnału, zakresu, kanałów, interferencji i zasięgu wszystkich sieci bezprzewodowych w okolicy. Gdy dysponuje się takim narzędziem, łatwo można na bieżąco obserwować wpływ zmiany miejsca lokalizacji rutera sieci domowej na poprawę działania sieci WLAN.

Rozbudowane narzędzie diagnostyczne do sieci bezprzewodowych. Aplikacja podaje dokładne dane na temat poszczególnych urządzeń, wyświetla, z jakich kanałów radiowych korzystają aktywne urządzenia Wi-Fi, a także podpowiada, w jaki sposób ulepszyć sieć bezprzewodową w celu uzyskania optymalnej wydajności.

Zobacz także: Nowy rekord układania kostki Rubika! Niewiarygodny wyczyn nastolatka

Polecamy w wydaniu internetowym chip.pl: James Bond gardzi smartfonami Sony