10 zaawansowanych funkcji Windows 7

System Windows 7 nawet w podstawowej wersji oferuje wiele interesujących i przydatnych funkcji, ukrytych w zakamarkach paneli konfiguracyjnych. Najczęściej omijamy je szerokim łukiem z obawy, że ich nieświadome i niewłaściwe użycie spowoduje uszkodzenie systemu lub utratę ważnych danych.

W tym artykule zapoznamy się z wybranymi zaawansowanymi funkcjami i przekonamy się, że nie taki diabeł straszny. Dzięki nim nie tylko niczego nie uszkodzimy, ale nauczymy się lepiej chronić system i nasze dane. Umożliwią one również optymalizację działania niektórych elementów Windows.

To wszystko ma szansę spowodować, że zaczniemy w nieco inny, pełniejszy i bardziej świadomy sposób widzieć działanie naszego komputera i systemu operacyjnego. Zmieniamy partycje w locie

Zmieniamy partycje w locie

Rozmiary partycji na dysku ustalamy zwykle na etapie instalacji systemu. Trafny wybór ich rozmiaru i liczby ma duży wpływ na komfort korzystania z komputera oraz częściowo na bezpieczeństwo naszych danych. Co jednak zrobić, gdy na naszym dysku jest tylko jedna partycja, a my chcemy stworzyć ich więcej?

Czy konieczna jest ponowna instalacja systemu? Windows 7 dysponuje mechanizmem zmiany rozmiaru i tworzenia nowych partycji bez konieczności ich kasowania, wykonywania kopii zapasowej danych i ponownego formatowania. Dostęp do wszystkich funkcji zarządzania partycjami uzyskujemy, klikając prawym przyciskiem myszy na wybraną część dysku (patrz obrazek poniżej).

Z menu podręcznego możemy wybrać opcje zmniejszenia, rozszerzenia lub usunięcia woluminu.

System wykona te operacje, nie niszcząc danych zapisanych na dysku. W miejscu zwolnionym przez zmniejszoną partycję możemy utworzyć nową i przypisać jej wybraną literę. Niestety, narzędzie zarządzania dyskami nie pozwala na przesuwanie partycji. Z tego powodu nie zawsze będziemy mogli powiększyć jedną partycję kosztem innej wcześniej zmniejszonej. Wszystko zależy od ich położenia na powierzchni dysku.

Aby zwiększyć rozmiar jednej partycji kosztem innej, musimy zwolnić miejsce za wybraną partycją (na wykresie oznacza to miejsce z prawej strony powiększanej partycji).

1. Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonę Komputer.

2. Z menu kontekstowego wybieramy polecenie Zarządzaj.

3. W lewej części okna klikamy na pozycję Magazyn, a następnie na Zarządzanie dyskami.

Tworzymy wirtualne dyski twarde w plikach

Jedną z nowości w systemie Windows 7 jest wbudowana obsługa wirtualnych dysków VHD, które zostały zaprojektowane do wirtualizacji środowisk systemów operacyjnych w chmurze prywatnej Microsoftu. Można je tworzyć również w Windows Server 2008. a także w nadchodzącym Windows 8 oraz w Viście (w konsoli instalatora).

Dyski VHD, przechowywane w plikach o rozszerzeniu .vhd, to logiczna wersja sprzętowego nośnika. Dyski VHD po podłączeniu ich do systemu lub maszyny wirtualnej zachowują się jak zwykłe dyski twarde. Możemy w nich przechowywać dane i instalować w nich systemy operacyjne i aplikacje.

Przy tworzeniu dysku VHD musimy jedynie wybrać miejsce przechowywania pliku (patrz obrazek powyżej). Możemy używać dysków o stałym rozmiarze (patrz obrazek powyżej) (do instalacji Windows 7 zalecany rozmiar wynosi co najmniej 20 GB) lub dynamicznie rozszerzanych (kiedy dysk taki nie jest używany, rozmiar pliku .vhd zmniejsza się do rozmiaru zapisanych na nim danych). Gdzie szukać tej funkcji

1. Ponownie otwieramy narzędzie zarządzania dyskami (patrz poprzednia porada).

2. Z prawej strony okna kliknięciem rozwijamy menu Więcej akcji.

3. W wyświetlonym oknie klikamy na opcję Utwórz dysk VHD.

Polecamy w wydaniu internetowym komputerswiat.pl: Mozilla: przyspieszony cykl zabił reputację Firefoksa

Instalujemy dodatkowy system na dysku wirtualnym

Instalacja systemu Windows na dysku wirtualnym łączy najlepsze cechy instalacji na fizycznym dysku oraz instalacji w maszynie wirtualnej. System jest równie mobilny i łatwy do powielenia (na przykład dla testów), jak maszyna wirtualna. Jednocześnie działa bezpośrednio na rzeczywistym sprzęcie i jego podzespołach (procesor, karty sieciowe, graficzne i inne), więc nie musimy borykać się z problemami konfiguracji wirtualnego środowiska, znanymi z systemów działających na maszynach wirtualnych.

Ponadto szybkość działania dysku VHD jest niemal taka sama jak rzeczywistego. Działające obok siebie systemy (na przykład jeden na dysku rzeczywistym, a drugi na VHD) pracują na tym samym fizycznym sprzęcie, więc aplikacje działające w jednym na pewno będą działać również w drugim.

Instalacja systemu na dysku wirtualnym przebiega w prawie taki sam sposób, jak dla dysku rzeczywistego. Różni się tylko w jednym punkcie –. podczas wyboru dysku do instalacji wymagane jest wykonanie kilku dodatkowych czynności, które nie są jednak zbyt skomplikowane. Ryzyko uszkodzenia systemu, który pracuje na rzeczywistym dysku, praktycznie nie występuje (o ile czytamy komunikaty instalatora i świadomie wykonujemy czynności).

Aby wybrać stworzony dysk VHD jako docelowe miejsce instalacji, musimy podłączyć go do instalatora i wyświetlić w oknie wyboru dysków. Domyślnie na liście znajdują się tylko dyski fizyczne. Naciskamy więc kombinację klawiszy shift + F10, aby otworzyć okno Wiersza polecenia. W oknie tym wpisujemy najpierw komendę diskpart i wciskamy enter.

Następnie po uruchomieniu programu Diskpart wpisujemy i zatwierdzamy kolejno polecenia select vdisk file=D:\dysk.vhd i attach vdisk, aby podłączyć dysk wirtualny.

Litery dysków w Wierszu polecenia instalatora mogą nie zgadzać się z tymi, które dostępne były w systemie podczas tworzenia wirtualnego dysku. Jeśli nie uda się podłączyć dysku przy użyciu zapamiętanej ścieżki dostępu, wpisujemy kolejną literę dysku – na przykład E:\dysk.vhd. Po podłączeniu dysku VHD zamykamy okno Wiersza polecenia i klikamy na przycisk Odśwież.

Na liście dysków w oknie instalatora zaznaczamy nowy dysk Dysk 1 - Nieprzydzielone miejsce i klikamy na przycisk Dalej, aby rozpocząć instalację.

Ostrzeżenie Nie można zainstalować systemu Windows na tym dysku ignorujemy. Gdzie szukać tej funkcji

1. Tworzymy dysk VHD w pliku i zapamiętujemy jego nazwę oraz ścieżkę dostępu (na przykład D:\dysk.vhd) zgodnie z opisem we wskazówce powyżej.

2. Restartujemy komputer i uruchamiamy instalator Windows 7 z płyty DVD. Postępujemy zgodnie ze wskazówkami instalatora.

3. W oknie instalatora wybieramy instalację niestandardową.

4. Gdy wyświetlone zostanie okienko wyboru dysku Gdzie chcesz zainstalować system Windows?, kierujemy się instrukcjami opisanymi obok.

Wirualne dyski VHD w wirtualnej maszynie

Dysków VHD możemy używać nie tylko do instalowania systemów operacyjnych na rzeczywistych komputerach, ale również do testowania ich w wirtualnych środowiskach. Dysk VHD, stworzony na przykład w sposób pokazany u góry strony, możemy wykorzystać do zainstalowania na wirtualnej maszynie (choćby w Windows Virtual PC) dowolnego systemu operacyjnego, na przykład starszej wersji Windows czy Linuksa.

Dodatkowo możliwe jest również sklonowanie naszego realnego systemu przy użyciu programu Disk2VHD, oficjalnie dystrybuowanego przez Microsoft, i uruchomienie jego kopii w wirtualnej maszynie. W tym przypadku mogą jednak wystąpić błędy w działaniu spowodowane zmianą środowiska.

Pobierz Disk2VHD z działu Download.

Polecamy w wydaniu internetowym komputerswiat.pl: Mozilla: przyspieszony cykl zabił reputację Firefoksa

Tworzymy kopię zapasową systemu i danych

Regularne wykonywanie kopii zapasowych jest bardzo ważne i najlepiej jest po prostu przyjąć to do wiadomości bez potrzeby argumentowania za lub przeciw. Jeśli będziemy dysponować kopią systemu i plików, to niestraszne nam będą żadne awarie komputera. Windows 7 wyposażony jest w mechanizm tworzenia kopii.

Jest on wygodny w użyciu, ponieważ umożliwia automatyczne wykonywanie backupów według harmonogramu. Możemy skonfigurować program tak, aby na przykład codziennie lub cotygodniowo automatycznie wykonywał kopię zapasową wszystkich ustawień systemowych oraz plików użytkownika.

Przy wyborze parametrów pamiętajmy, że back­up należy zapisywać na innym nośniku niż ten, którego kopię wykonujemy. I nie chodzi tu o kolejną partycję tego samego dysku, ale o inny napęd –. na przykład drugi fizyczny dysk lub jakiś rodzaj nośnika zewnętrznego (napęd podłączany przez USB, duży pendrive, płyta DVD).

W przypadku awarii systemu lub nawet zniszczenia fizycznego dysku będziemy w stanie odtworzyć wszystkie zapisane elementy systemu i nasze pliki. Możemy to wykonać równie łatwo, jak samą kopię, klikając na Przywróć moje pliki.

Możemy przywrócić wszystkie zapisane dane lub jedynie wybrane pliki. Wyboru dokonujemy w kreatorze przywracania.

1. Otwieramy menu Start i klikamy na Panel sterowania.

2. Przestawiamy widok Panelu na Widok według: Małe ikony.

3. Na liście klikamy na Kopia zapasowa/Przywracanie.

Logujemy się na stałe jako administrator

Podczas prób zmiany konfiguracji systemu i używania narzędzi przeznaczonych dla zaawansowanych użytkowników często spotykamy się z ostrzeżeniem.

Windows pyta nas, czy na pewno chcemy zmodyfikować dany parametr konfiguracji. Samo okienko nie stanowi problemu, ale zdarza się, że system blokuje zupełnie możliwość dostępu do jakiegoś elementu, który uznaje za ważny. Dzieje się tak, ponieważ mimo nadania użytkownikowi praw administratora, system nakłada na konto pewne ograniczenia. Jeśli nas to irytuje i czujemy się na siłach działać jako administrator, możemy włączyć uprawnienia na stałe.

Aby to zrobić, wpisujemy w oknie Wiersza polecenia komendę net user Administrator /active:yes.

Następnie musimy się jedynie wylogować i zalogować na nowe konto Administrator, dostępne teraz w oknie logowania.

W menu Start wybieramy Wszystkie programy, a następnie Akcesoria i otwieramy okno Wiersz polecenia.

Blokujemy dostęp do aplikacji

Gdy z komputera korzysta wielu użytkowników, może zajść potrzeba ograniczenia niektórym z nich możliwości uruchamiania i instalacji określonych programów –. na przykład, gdy z tej samej maszyny korzystają rodzice (do pracy) i dzieci (do zabawy). Najprostszym rozwiązaniem tego problemu jest aplikacja AppLocker.

Pozwala ona na użycie lub blokuje określone pliki wykonywalne, foldery, aplikacje pochodzące od określonych producentów i skrypty. Reguły definiujemy poprzez kreator, który uruchamiamy, klikając na Reguły dla plików wykonalnych, prawym przyciskiem na pustą listę i wybierając Utwórz nową regułę...

Uruchomi się kreator, w którym decydujemy, czy chcemy zabronić używania danej aplikacji, czy zezwolić wybranemu użytkownikowi na jej uruchamianie. Następnie wskazujemy plik uruchamiający dany program lub folder, do którego dostęp chcemy zablokować.

Po zdefiniowaniu reguł możemy je przetestować przed uruchomieniem. Pomoże nam to uniknąć błędów w działaniu systemu, które mogłyby wystąpić przy niewłaściwej konfiguracji. W trybie testowym aplikacje nie zostaną zablokowane.

Zamiast blokady w dzienniku systemowym pojawią się jedynie informacje o wykryciu zdarzenia zgodnego z regułą.

Stosowanie (włączenie) zasad i tryb tekstowy uruchamiamy, klikając prawym przyciskiem na AppLocker i wybierając z menu Właściwości. Następnie zaznaczamy opcję Skonfigurowano i wybieramy wymuszenie reguł lub tryb testowy (tylko inspekcja). Applocker do działania wymaga włączenia usługi Tożsamość aplikacji. Aby to zrobić, w pole wyszukiwania w menu Start wpisujemy usługi i wciskamy enter. Na liście klikamy prawym przyciskiem na wspomnianą usługę i z menu wybieramy Uruchom.

1. Otwieramy menu Start, wybieramy Wszystkie programy i Akcesoria.

2. Uruchamiamy okno Wiersz polecenia i wpisujemy polecenie gpedit.msc, aby otworzyć Edytor lokalnych zasad grupy.

3. Następnie w drzewie kategorii wybieramy kolejno: Konfiguracja komputera, Ustawienia systemu Windows, Ustawienia zabezpieczeń, Zasady sterowania aplikacjami i AppLocker.

Polecamy w wydaniu internetowym komputerswiat.pl: Mozilla: przyspieszony cykl zabił reputację Firefoksa

Szukamy wąskich gardeł w systemie

Monitor zasobów pozwala nam kontrolować działanie poszczególnych podzespołów komputera. Listy, zakładki i wykresy pozwalają sprawdzić w czasie rzeczywistym, które programy i w jakim stopniu obciążają procesor, jakie jest wykorzystanie dysku i pamięci operacyjnej oraz sieci. Możemy odfiltrować zdarzenia przypisane do danej aplikacji, zaznaczając ją na liście.

W ten sposób dowiemy się dokładnie, które pliki na dysku odczytuje aplikacja oraz do kogo wysyła i skąd pobiera dane przez sieć.

Jeśli chcemy sprawdzić, które aplikacje spowalniają nasz system i jakie są jego słabe punkty, to Monitor zasobów z pewnością nam w tym pomoże. Procesy możemy kontrolować poprzez menu podręczne, dostępne po kliknięciu prawym przyciskiem na listę.

Podobnym, ale znacznie uproszczonym narzędziem kontroli procesów i zużycia zasobów jest Menedżer zadań. Uruchomimy go, klikając prawym przyciskiem na pasek zadań i wybierając z menu polecenie Uruchom Menedżera zadań.

1. Otwieramy menu Start, wybieramy Wszystkie programy i Akcesoria.

2. Uruchamiamy okno Wiersz polecenia.

3. W oknie Wiersza polecenia wpisujemy komendę resmon i wciskamy enter.

Podglądamy zdarzenia

Dziennik zdarzeń zawiera listy komunikatów, informacji i błędów generowanych przez system i zainstalowane programy.

Może posłużyć jako narzędzie do analizy nietypowego zachowania aplikacji i poszukiwania przyczyn występowania błędów. To tu zapisywane są informacje o zdarzeniach, generowane przez opisany wcześniej AppLocker.

1. Klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonę Komputer.

1. Z menu kontekstowego wybieramy pozycję Zarządzaj.

1. Na drzewie opcji w lewej części okna klikamy na pozycję Podgląd zdarzeń.

Czyszczenie autostartu

Jeśli nasz system uruchamia się bardzo długo, to prawdopodobnie jest to znak, że na liście aplikacji, które startują z Windows, znajduje się zbyt wiele pozycji. Generalna zasada jest taka, że im mniej programów uruchamia się automatycznie przy starcie, tym lepiej.

W sieci znajdziemy dziesiątki programów wspomagających oczyszczanie autostartu z niepotrzebnych składników. Windows również dysponuje takim narzędziem, dostępnym od lat w każdym wydaniu. Msconfig nie działa automatycznie, ale przy odrobinie wprawy pozwala wyłączyć większość podejrzanych lub niepotrzebnych programów, usług i innych elementów.

Po jego uruchomieniu przechodzimy do zakładki Uruchamianie i usuwamy zaznaczenia przy niepotrzebnych wpisach.

Jeśli wyłączymy ich zbyt wiele, możemy je przywrócić do działania, zaznaczając ponownie na liście. Następnie klikamy na OK i uruchamiamy ponownie komputer, aby zastosować zmiany.

W menu Start w pole wyszukiwania wpisujemy msconfig i wciskamy enter.

Dane o sprzęcie

Jeżeli na liście w Menedżerze urządzeń znajdują się nieznane urządzenia, to aby dowiedzieć się, z jakim sprzętem mamy do czynienia, możemy posłużyć się numerami DEV i VEN.

Aby je wyświetlić, z menu kontekstowego urządzenia wybieramy Właściwości, na zakładce Szczegóły i z listy rozwijanej wybieramy Identyfikatory sprzętu.

W ciągu opisujących dane urządzenie możemy odczytać numery DEV i VEN , które w tym przypadku wynoszą 8168 i 10EC. Numery te wpisujemy na stronie www.pcidatabase.com, aby wyświet­lić producenta i model sprzętu.

1. W menu Start klikamy prawym przyciskiem myszy na Komputer i wybieramy opcję Właściwości.

2. Na liście w lewej części okna klikamy na Menedżer urządzeń.

Autor: Dariusz Mitas

Polecamy w wydaniu internetowym komputerswiat.pl: Mozilla: przyspieszony cykl zabił reputację Firefoksa