Żegnaj Visto, witaj XP!

Jesteś rozczarowany Vistą? Chcesz znów używać starego, dobrego Windows XP? Nie jesteś sam i możesz liczyć na naszą pomoc. Z pewnością przyda Ci się garść porad, jak sprawnie przenieść z Visty swoje wiadomości e-mail, pliki i programy. Wprawdzie Vista nie jest taka całkiem zła, ale potrafi dać w kość użytkownikom - szczególnie posiadaczom nieco starszych komputerów. Brak sterowników czy trudności ze znalezieniem podstawowych funkcji, które w Viście umieszczono w nowym miejscu, to chleb codzienny użytkowników tego systemu.

Vista nie jest taka całkiem zła. Wygląda ładniej niż Windows XP i ma mnóstwo drobnych udoskonaleń, które ułatwiają korzystanie z systemu ( pod warunkiem, że wyłączysz mechanizm kontroli kont użytkownika, który non stop żąda potwierdzenia wykonania różnych czynności ). Z pewnością każdy znajdzie jakieś przydatne udoskonalenie. Przykładowo, wystarczy jedno kliknięcie, żeby zamknąć system, klient pocztowy ma całkiem niezłe filtry antyspamowe, bardzo wygodnie przeciąga się foldery w nowe lokalizacje.

Co więc skłania do powrotu do Windows XP? Jeśli znalazłeś własne powody za używaniem Visty, na pewno masz też powody, żeby z Visty zrezygnować. Na pewno najbardziej zdegustowani będą posiadacze nieco starszych komputerów, które wprawdzie spełniają wymagania Visty, ale mogą natknąć się na poważne problemy ze znalezieniem sterowników do swojej karty dźwiękowej czy innych komponentów. Oprócz tego będą narzekać na problemy z wydajnością, np. interfejs Aero potrafi doprowadzać do stuprocentowego obciążenia starszych procesorów. Niezależnie od sprzętu, w Viście jest szereg irytujących niedoróbek, przez które traci się czas. Przykładowo, funkcja autouzupełniania adresów e-mail w programie Poczta systemu Windows pamięta tylko 29 ostatnio używanych adresów. Jeśli korespondujesz z większą liczbą znajomych, musisz wpisywać całe adresy e-mail. Poza tym program ogólnie działa dość ociężale. Bardzo uciążliwe jest nadpisywanie plików. Visty pyta kilka razy, czy na pewno chcesz to zrobić.

Funkcja indeksowania ma skłonność do włączania się w niewłaściwych momentach, np. podczas odtwarzania filmów z DVD. Przez to w widoku folderów pojawiają się kolumny typu _ Wykonawcy _, _ Tagi _ czy _ Klasyfikacja _, które z reguły są puste z powodu braku plików multimedialnych w większości folderów. Można stracić sporo czasu na przywracanie standardowych kolumn _ Rozmiar _ i _ Data modyfikacji _. Oprócz tego czasami w jakiś magiczny sposób widok folderów zmienia się ze szczegółowego na ikony.

Dobrym pomysłem jest zainstalowanie dwóch systemów w komputerze: Visty i Windows XP. Jest to dość proste, jeśli najpierw zainstalujesz Windows XP, a później Vistę. W odwrotnej kolejności zadanie jest nieco trudniejsze do wykonania, ale również możliwe. Mając dwa systemy w komputerze, łatwiej poradzisz sobie z problemami stwarzanymi przez Vistę. W moim przypadku Windows XP posłużył do pobrania sterowników do bezprzewodowej klawiatury i myszy produkcji Microsoftu, których brakowało w Viście. A gdy w końcu dojdziesz do wniosku, że nie chcesz już dłużej używać Visty, łatwiej się jej pozbędziesz, mając już zainstalowany Windows XP.

Instalacja Windows XP w komputerze z Vistą nie przedstawia trudności. Rzecz w tym, aby dobrze się do tego przygotować i nie utracić ważnych danych. Najtrudniejszym zadaniem jest skopiowanie na inną partycję plików ( dokumentów, zdjęć, itd. ) oraz przeniesienie ustawień przechowywanych w Viście. Po zrobienia backupu warto jeszcze dla pewności zrobić obraz całej partycji Visty, np. programem Acronis True Image. To tak na wszelki wypadek, gdy zapomnisz skopiować czegoś ważnego.

A co z przeniesieniem programów? Niestety, sztuczki, które opisujemy, nie mogą być użyte do migracji programów z Visty do XP. Wprawdzie można podjąć się przeniesienia programów do Windows XP, ale jeśli chcesz mieć stuprocentową pewnością, że przenoszone programy będą działać, musisz każdy z nich zainstalować od nowa.

Przed zainstalowaniem Windows XP pamiętaj, żeby zanotować sobie różne ważne ustawienia, np. nazwę użytkownika i hasło do połączenia internetowego, numer i hasło do Gadu-Gadu czy wyeksportować listę ulubionych stron internetowych z przeglądarki WWW. To tylko najpopularniejsze ustawienia. Zastanów się chwilę, czy nie powinieneś zanotować jeszcze innych.

Przenoszenie plikówVista, w odróżnieniu od XP, nie przechowuje dokumentów i plików aplikacji w folderze _ Documents and Settings _, ale w folderze _ Użytkownicy _, w którym znajdziesz podfolder o takiej samej nazwie, jak zalogowany użytkownik. Ten podfolder zawiera dalsze podfoldery z dokumentami, zdjęciami, plikami wideo, kontaktami, itd. Vista pozwala łatwo przenieść ten folder w nowe miejsce techniką "przeciągnij i upuść". Zanim więc zainstalujesz Windows XP, wykonaj poniższe czynności:

1. Skopiuj lub przenieś twój folder lub foldery użytkownika na inną partycję lub dysk twardy, żeby uchronić je przed sformatowaniem podczas instalacji Windows XP. Pamiętaj, że każdy użytkownika komputera ma swój oddzielny folder. I nie zapomnij o folderze Publiczny.
2. W folderze użytkownika są ukryte pliki, które mogą okazać się niepotrzebne w Windows XP ( przykładowo, takim plikiem jest domyślnie repozytorium wiadomości e-mail ). Jeśli chcesz zobaczyć ukryte pliki, w Eksploratorze Windows w Viście przejdź do _ Organizuj/Opcje folderów i wyszukiwania/Widok _ i zaznacz opcję _ Pokaż ukryte pliki i foldery _. Po zamknięciu okna konfiguracyjnego zobaczysz w Eksploratorze Windows nowe foldery, m.in folder _ AppData _. Tego folderu nie można przenieść, ale możesz przejrzeć jego zawartość i skopiować potrzebne w pliki w inne, bezpieczne miejsce. Możesz pominąć ten krok, jeśli zrobiłeś obraz partycji z Vistą.
3. Jeśli używasz programów, które mają odpowiednie funkcje, wyeksportuj dane, żeby później zaimportować je w Windows XP. Warto tak zrobić, np. z listą kontaktów w programie pocztowym.
4. Gdy już zainstalujesz Windows XP ( ale jeszcze tego nie rób, pozostało kilka rzeczy do zrobienia ), możesz skopiować folder użytkownika z Visty do _ Moje dokumenty _ albo skonfigurować Windows XP, żeby używał folderu użytkownika jako folderu _ Moje dokumenty _. W tym drugim przypadku kliknij prawym przyciskiem myszy _ Moje dokumenty _, wybierz _ Właściwości _ i wpisz nową ścieżkę dostępu w polu _ Element docelowy _.
5. Gdy zainstalujesz ponownie programy, wczytaj do nich wyeksportowane wcześniej dane. Przenoszenie listy kontaktów

Nie wszystkie dane można łatwo przenieść, korzystając z aplikacji do backupu wbudowanej w Vistę. Problem dotyczy przede wszystkim wiadomości e-mail, w których nierzadko przechowujemy ważne informacje. Czy nie można ich po prostu skopiować? Nie jest to już takie proste, ponieważ Microsoft zmienił w Viście sposób przechowywania ( nie koniecznie na lepsze ) wiadomości i listy kontaktów.

Podczas gdy Outlook Express zapisuje wszystkie wiadomości i kontakty w jednym pliku DBX, Poczta systemu Windows ( ang. Windows Mail ) każdą wiadomość i każdy kontakt przechowuje w oddzielnym pliku EML. Takie podejście daje większą elastyczność, ale odbija się negatywnie na wydajności. To właśnie dlatego Poczta systemu Windows działa wolniej niż Outlook Express.

Funkcja eksportowania kontaktów ( _ Plik/Eksportuj/Kontakty systemu Windows _ ) działa bez zarzutów. Przed instalacją Windows XP możesz wyeksportować kontakty do formatu wizytówek vCard lub pliku CSV ( Comma Separated Values ). Jest to plik tekstowym, w którym wpisu są oddzielone od siebie określonym znakiem, np. przecinkiem lub średnikiem. Eksport do vCard nie jest dobrym pomysłem, ponieważ Outlook Express podczas importu dodaje oddzielnie każdą wizytówkę. Nawet jeśli spróbujesz przeciągnąć plik z kontaktami do okna programu, Outlook Express nadal będzie wyświetlał okno dialogowe przed dodaniem każdej wizytówki. Już przy kilkudziesięciu kontaktach jest to uciążliwe.

Importowanie kontaktów z pliku CSV jest dużo szybsze, choć czasem mogą pojawić się tajemnicze znaki wśród wczytanych danych. Za to nie było problemu z wczytaniem danych do prawidłowych pól.

Przeniesienie wiadomości z Visty do Windows XP jest trudniejszym zadaniem. W Outlook Express funkcja importowania odmawia hurtowego wczytania plików EML z Visty. Przedstawiona przez nas metoda jest prosta i skuteczna. Po zrobieniu kopii wiadomości należy je po prostu przeciągnąć do okna Outlook Expressa. Wtedy wczytane zostaną wszystkie naraz, ale pojawią się w jednym folderze. Jeśli wiadomości miałeś posortowane w różnych folderach, musisz je teraz ponownie rozdzielić. Oto jak wygląda cała procedura:

1. Archiwum wiadomości w Viście znajdziesz w folderze _ C:UsersNazwa_użytkownikaAppDataLocalMicrosoftWindowsMailLocal Folders _. Znajdujące się w nim podfoldery i pliki należy skopiować na inną partycję. Alternatywnie możesz użyć funkcji eksportowania w Poczcie systemu Windows ( _ Plik/Eksportuj/Wiadomości _ ) lub skonfigurować program tak, żeby przechowywał archiwum na innej partycji ( _ Narzędzia/Opcje/Zaawansowane/Konserwacja/Folder magazynu _ i kliknij _ Zmień _ ).
2. Po zainstalowaniu Windows XP uruchom Outlook Expressa, a w Eksploratorze Windows przejdź do folderu z plikami EML i przeciągnij je do programu pocztowego. Strukturę folderów w Outlook Expressie musisz odtworzyć ręcznie.

Problem można obejść, ale metoda jest nieco czasochłonna, więc opłaca się przy większej liczbie folderów. Do tego celu trzeba użyć jednej z nowszych wersji Outlooka, np. 2003 lub 2007. Ten klient pocztowy radzi sobie z hurtowym zaimportowaniem plików EML z Visty. Następnie należy ponownie wyeksportować wiadomości. Tym razem wszystkie będą w jednym pliku. Oto dokładny opis czynności:

1. W Viście zainstaluj program Outlook. Przejdź w nim do _ Plik/Nowy/Plik danych programu Outlook _ i utwórz nowy plik PST. Ustaw ten plik jako domyślny, a następnie zaimportuj wiadomości z programu Poczta systemu Windows. Następnie skopiuj plik PST na inną partycję.
2. Po zainstalowaniu Windows XP znów musisz użyć Outlooka, aby wczytać plik PST utworzony w Viście. Ustaw go jako domyślny.
3. Teraz przejdź do Outlook Express i wczytaj plik PST ( _ Plik/Importuj/Wiadomości _ ).

Dużo prościej byłoby używać Outlook Expressa w Viście, co rozwiązałoby problem z przenoszeniem wiadomości. Jednak podczas próby instalacji program instalacyjny informuje, że jest już zainstalowana nowsza wersja programu, czyli Poczta systemu Windows.

Jeśli chodzi o przenoszenie aplikacji, nie ma zbyt wielu możliwości. Jeśli używasz dwóch komputerów, możesz skorzystać z narzędzia Łatwy transfer w systemie Windows wbudowanego w Vistę. Jednak nie jest to rozwiązanie warte polecenia, jeśli chcesz mieć nową instalację Windows XP bez zaśmieconego rejestru. Z reguły więc pozostaje ponowna instalacja wszystkich programów.

Po tych wszystkich przygotowaniach samo zainstalowanie Windows XP w miejsce Visty, nie jest specjalnie trudnym zadaniem. Pamiętaj, żeby w instalatorze wskazać partycję, na której jest zainstalowana Vista, i sformatować ją.

Jesteś szczęśliwy z powrotu do Windows XP? Pewnie tak. Microsoft spędził zbyt wiele czasu na naprawianiu rzeczy, które nie były zepsute i psuciu rzeczy, które dobrze działały. Być może Service Pack 1 do Visty sprawi, że system zacznie działać tak, jak powinien. Jednak pewnie wielu użytkowników będzie ostrożniejszych podczas kolejnego podejścia do tego systemu.

Jeśli chcesz wypróbować Vistę przed odinstalowaniem Windows XP lub używasz już Visty, a chcesz przekonać się, jak szybka była poprzednia wersja systemu, zainstaluj bezpłatne oprogramowanie do wirtualizacji, np. VMware Server lub Virtual PC 2007 i zainstaluj system w wirtualnej maszynie.

więcej w serwisie PC World Komputer »