Zatopiony kontynent. Naukowcy poznali kolejną tajemnicę Zealandii

Naukowcy od dawna debatują, czy ląd znajdujący się ponad 1000 metrów pod wodami południowego Pacyfiku jest kontynentem, czy też nie. W 2017 roku zespół geologów uznał, że Zealandia zasługuje na takie miano, jednak nie wszyscy eksperci są do tego przekonani.

- To nie jest jak góra, kraj ani planeta. Nie ma formalnego organu, który zatwierdzałby kontynent – powiedział Nick Mortimer, geolog z nowozelandzkiego GNS Science, który kierował grupą geologów w 2017 roku, cytowany przez Science Alert.

Mortimer w ocenie Zealandii posłużył się dość kontrowersyjną definicją kontynentu. Zgodnie z nią, "kontynent powinien mieć jasno określone granice, zajmować obszar większy niż 386 000 mil kwadratowych (1 milion kilometrów kwadratowych), znajdować się nad otaczającą skorupą oceaniczną i mieć grubszą skorupę kontynentalną niż ta skorupa oceaniczna". Zealandia spełnia wszystkie te warunki. Problematyczny był jednak jej wiek.

Wcześniejsze badania wykazały, że najstarsza część skorupy i skały, jaką pobrano z Zealandii ma zaledwie 500 milionów lat, podczas gdy na wszystkich innych kontynentach skorupa ma co najmniej 1 miliard lat. Najnowsze badania, które ukazały się na łamach GeoScience World dowodzą jednak, że skorupa jest dwa razy starsza, niż początkowo sądzono. W ich trakcie eksperci przyjrzeli się 169 kawałkom granitu Zelandii, które znaleziono pod Wyspą Południową i Wyspą Stewart. Granit tworzy się, gdy magma krystalizuje się głęboko w skorupie ziemskiej. Dzięki ekstrakcji mikroskopijnych kryształów z granitu zespół był w stanie określić zarówno wiek samych kryształów, jak i skorupy, w której powstały.

Uzyskane w ten sposób wyniki dowiodły, że skorupa była kiedyś częścią innego superkontynentu znanego jako Rodinia, który powstał między 1,3 miliarda a 900 milionów lat temu. To oznacza że, "geologiczna historia Zelandii zaczyna się znacznie wcześniej niż 500 milionów lat temu", jak zaznacza Science Alert.