Zanieczyszczenie powietrza a mózgowe porażenie dziecięce - naukowcy odkryli zależność

Zespół naukowców z Kanady i Stanów Zjednoczonych, pod przewodnictwem dr Yu Zhang z Uniwersytetu Harvarda w Bostonie (Massachusetts, USA), przeprowadził obszerne badania, które doprowadziły do istotnych wniosków. Badania te opierały się na analizie danych dotyczących prawie 1,6 miliona par matka-dziecko. Wszystkie dzieci, które były przedmiotem badania, urodziły się na czas w latach 2002-2017 w Ontario (Kanada). Spośród nich, u 3170 (0,2 proc.) stwierdzono porażenie mózgowe.

Naukowcy przeprowadzili szczegółową analizę, aby ustalić, jakie stężenia różnych zanieczyszczeń powietrza wpływały na kobiety w ciąży. Wzięli pod uwagę tygodniowe stężenia drobnych pyłów zawieszonych (PM2,5 i mniejsze), tlenek azotu (NO2) i ozon (O3) w miejscu zamieszkania ciężarnych. Szczegóły na temat badania opisano w czasopiśmie medycznym "JAMA Network Open".

Termin "mózgowe porażenie dziecięce" (mpdz) odnosi się do zespołu zaburzeń ruchowych i postawy, które są wynikiem uszkodzenia mózgu w okresie życia płodowego, w trakcie porodu lub bezpośrednio po nim. Do tego zespołu mogą dołączyć również inne objawy i zaburzenia, takie jak niepełnosprawność intelektualna (nawet u 52 proc. dzieci z mpdz), zaburzenia widzenia, słuchu, mowy i komunikacji, zaburzenia zachowania i padaczka. Mózgowe porażenie dziecięce jest uważane za najczęstszą przyczynę niepełnosprawności dzieci.

Przyczyny tego stanu nie są dobrze zrozumiane. Wiadomo, że jednym z czynników ryzyka mpdz jest przedwczesny poród. Jednakże, trzy czwarte dzieci z tą diagnozą rodzi się na czas. Dlatego tak ważne jest zrozumienie wszystkich przyczyn wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego, aby można było stosować skuteczniejszą profilaktykę zaburzenia.

Analiza przeprowadzona przez naukowców wykazała, że ryzyko urodzenia dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym wzrastało wraz ze wzrostem narażenia na drobne pyły zawieszone. Wzrost stężenia PM2,5 o 2,7 mikrogramów na m3 był związany ze wzrostem ryzyka mpdz o 12 proc. Zależność ta była silniejsza u chłopców, u których ryzyko wzrosło o 14 proc., niż u dziewcząt, u których ryzyko wzrosło o 8 proc. Średnie stężenie PM2,5, na jakie były narażone kobiety w ciąży (i ich dzieci w okresie płodowym), wynosiło 8,3 mikrogramów na m3 (od 7 do 9,7 mikrogramów na m3).

Naukowcy nie byli w stanie zidentyfikować żadnego okresu w życiu płodowym dzieci, w którym narażenie na PM2,5 byłoby szczególnie powiązane z ryzykiem porażenia mózgowego.

Autorzy badania są zdania, że wyniki te wskazują na to, że ograniczając narażenie dziecka w życiu prenatalnym na pyły zawieszone PM2,5, możemy zmniejszyć ryzyko wystąpienia u niego porażenia mózgowego.

Podkreślają, że zanieczyszczenie powietrza zostało wcześniej powiązane ze zmianami w strukturze mózgu, zaburzeniami procesu neurogenezy (procesu powstawania nowych neuronów) oraz chorobami neurorozwojowymi. Dlatego konieczne są dalsze badania, które pozwolą lepiej zrozumieć zależność między ekspozycją na pyły zawieszone a ryzykiem mpdz.