Uderzyła w Ziemię 9200 lat temu. Naukowcy ostrzegają przed powtórką
Około 9200 lat temu doszło do zderzenia Ziemi z intensywną burzą słoneczną. Naukowcy podkreślają teraz, że ludzkość nie jest dziś przygotowana na ewentualną powtórkę takiego zjawiska.
Burze słoneczne mogą spowodować znaczące zakłócenia w działaniu satelitów, urządzeń elektronicznych oraz przerwy w dostawie prądu. W najgorszym przypadku możliwe jest, że społeczeństwo na lata pogrąży się w ciemnościach. Mimo częstotliwości tych zjawisk, świadomość społeczna na ich temat jest nadal niewystarczająca.
Dotychczas nie odnotowano burz na tyle silnych, aby sparaliżowały świat, jednak w czasach przed elektryfikacją zdarzały się burze, które dzisiaj mogłyby wywołać chaos. Badania opublikowane w "Nature Communications" w 2022 r. ujawniają, że potężna burza miała miejsce około 9200 lat temu, co jest niepokojące, zwłaszcza że wystąpiła w okresie minimum słonecznej aktywności, które zdarza się cyklicznie co 11 lat.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Brak planów awaryjnych
Odkrycie to sugeruje, że groźne burze słoneczne mogą wystąpić niespodziewanie, nawet wtedy, gdy wydaje się, że poziom aktywności słonecznej jest niski. Niestety, nadal nie ma żadnych środków zaradczych przeciw takim zjawiskom, a ludzkość nie opracowała skutecznych planów działania na taką ewentualność.
Te ogromne burze nie są obecnie wystarczająco uwzględniane w ocenach ryzyka. Niezwykle ważne jest przeanalizowanie, co ich wystąpienie może oznaczać dla dzisiejszej technologii i jak możemy się chronić – podkreślił w oświadczeniu współautor badania Raimund Muscheler z Lund University w Szwecji.
W skrajnych przypadkach burze takie mogą uszkodzić kluczowe elementy światowej sieci energetycznej, jak wielkie transformatory, których budowa trwa nawet 15 lat, a których w razie awarii nie da się łatwo zastąpić.
Tylko dwa państwa produkują transformatory na eksport: Niemcy i Korea Południowa. Ważą one setki ton. Do ich transportu trzeba by wzmocnić mosty i poszerzać drogi. W całej Ameryce Północnej jest tylko kilka pojazdów zdatnych do ich transportu – zwraca uwagę dr Peter Pry, dyrektor wykonawczy w Task Force on National and Homeland Security, która doradza Kongresowi USA w sprawach bezpieczeństwa narodowego.
Konieczność dalszych badań
Obecnie satelity mogą bezpośrednio monitorować rozbłyski słoneczne, lecz odkrywanie burz z minionych czasów wymaga intensywnej pracy badawczej. Badacze skupili się na poszukiwaniu radionuklidów kosmogenicznych, izotopów promieniotwórczych powstających przez atmosferyczne zderzenia naładowanych cząstek słonecznych z pierwiastkami.
Te mogą być śledzone w naturalnych zapisach takich jak słoje drzew i rdzenie lodowe. Przeprowadzona przez badaczy analiza rdzeni z Antarktyki i Grenlandii wykazała niecodzienny wzrost berylu-10 i chloru-36 około 9200 lat temu, co świadczyło o potężnej burzy słonecznej w tamtym okresie.
Naukowcy podnoszą potrzebę dalszych badań w celu wykrycia wcześniejszych ekstremalnych burz, z nadzieją na odkrycie wzorca występowania takich zdarzeń.
