Takiego odkrycia jeszcze nie było. Gwiazda co 28 minut okrąża czarną dziurę

Niecałe 15 tysięcy lat świetlnych od nas ma miejsce niezwykłe zjawisko. Gwiazda orbituje dookoła czarnej dziury. A co więcej, robi to prawdopodobnie od milionów lat.

Obraz
Źródło zdjęć: © NASA/CXC/M.Weiss
Joanna Sosnowska

Wszystko rozgrywa się w jasnej gromadzie kulistej, położonej w gwiazdozbiorze Tukana. Jest ona widoczna nieuzbrojonym okiem w pobliżu Małego Obłoku Magellana. Naukowcy długo przypuszczali, że ukrywa się tam system podwójny gwiazd, z czego jedna jest wielkości naszego Słońca, a druga jest gwiazdą o dużej gęstości i wielkości planety. Dziś już wiemy, że mamy do czynienia z rzadkim układem - to biały karzeł orbituje dookoła czarnej dziury.

- Przypuszczamy, że ma to miejsce od milionów albo miliardów lat - mówił serwisowi PopSci Arash Bahramian z Uniwersytetu Stanowego Michigain. - Obecnie sądzimy, że system jest stabilny. Prawdopodobnie pozostanie w takim stanie przez kolejne miliony lat.

To stwierdzenie także zasługuje na uwagę. Dlaczego? Ze względu na odległość, jaka dzieli oba ciała niebieskie. Jest ona tak niewielka, że pełny obrót dookoła czarnej dziury jest wykonywany w ciągu zaledwie 28 minut! Tak niewielkiej orbity między dwoma takimi obiektami naukowcy jeszcze nigdy nie zaobserwowali!

Co więcej, mimo stosunkowo niewielkiej odległości (przynajmniej w kategoriach kosmicznych, bo wynosi ona prawdopodobnie trochę ponad milion kilometrów, albo 2,5 raza więcej, niż odległość z Ziemi na Księżyc), gwiazda wcale nie jest rozrywana przez czarną dziurę na strzępy. Między tymi obiektami istnieje pewien rodzaj symbiozy - gwiazda "karmi" czarną dziurę gazem i pyłem.

Naukowcy przypuszczają, że ta dziwna para w przeszłości faktycznie była dwoma gwiazdami. Ale mniejsza z nich została "zniszczona" przez czarną dziurę, a teraz obserwujemy jej pozostałości w postaci białego karła.

Wybrane dla Ciebie

Amerykańskie media: Ukraina korzysta lepiej z F-16 niż USA
Amerykańskie media: Ukraina korzysta lepiej z F-16 niż USA
Ile pocisków Tomahawk pozostało? W USA produkują tylko 57 egzemplarzy rocznie
Ile pocisków Tomahawk pozostało? W USA produkują tylko 57 egzemplarzy rocznie
Deklarują neutralność. Ich radary są nieocenione dla Rosjan w Ukrainie
Deklarują neutralność. Ich radary są nieocenione dla Rosjan w Ukrainie
Rosja chce sprzedać "nowy" system. W rzeczywistości to relikt
Rosja chce sprzedać "nowy" system. W rzeczywistości to relikt
Rosjanie oszukali sojusznika. Zataili kluczowe informacje o myśliwcach
Rosjanie oszukali sojusznika. Zataili kluczowe informacje o myśliwcach
Pilnie strzeżony sekret Rosjan. Wyciekły o nim informacje
Pilnie strzeżony sekret Rosjan. Wyciekły o nim informacje
Tajemnicze posągi z Wyspy Wielkanocnej. Naukowcy wiedzą jak "chodziły"
Tajemnicze posągi z Wyspy Wielkanocnej. Naukowcy wiedzą jak "chodziły"
Gdzie jest Nemo? Już nie w swoim bezpiecznym schronieniu
Gdzie jest Nemo? Już nie w swoim bezpiecznym schronieniu
Budzą trwogę Ukraińców. Jednego udało im się zniszczyć
Budzą trwogę Ukraińców. Jednego udało im się zniszczyć
Rosjanie znaleźli sposób na Patriota? Nie tak szybko, pozory mogą mylić
Rosjanie znaleźli sposób na Patriota? Nie tak szybko, pozory mogą mylić
Delfiny chorują. Zaobserwowano poważne zmiany w mózgu
Delfiny chorują. Zaobserwowano poważne zmiany w mózgu
Zaskoczenie w pobliżu Ziemi. Naukowcy odkryli nietypowe zjawisko
Zaskoczenie w pobliżu Ziemi. Naukowcy odkryli nietypowe zjawisko