Takiego odkrycia jeszcze nie było. Gwiazda co 28 minut okrąża czarną dziurę

Niecałe 15 tysięcy lat świetlnych od nas ma miejsce niezwykłe zjawisko. Gwiazda orbituje dookoła czarnej dziury. A co więcej, robi to prawdopodobnie od milionów lat.

Obraz
Źródło zdjęć: © NASA/CXC/M.Weiss
Joanna Sosnowska

Wszystko rozgrywa się w jasnej gromadzie kulistej, położonej w gwiazdozbiorze Tukana. Jest ona widoczna nieuzbrojonym okiem w pobliżu Małego Obłoku Magellana. Naukowcy długo przypuszczali, że ukrywa się tam system podwójny gwiazd, z czego jedna jest wielkości naszego Słońca, a druga jest gwiazdą o dużej gęstości i wielkości planety. Dziś już wiemy, że mamy do czynienia z rzadkim układem - to biały karzeł orbituje dookoła czarnej dziury.

- Przypuszczamy, że ma to miejsce od milionów albo miliardów lat - mówił serwisowi PopSci Arash Bahramian z Uniwersytetu Stanowego Michigain. - Obecnie sądzimy, że system jest stabilny. Prawdopodobnie pozostanie w takim stanie przez kolejne miliony lat.

To stwierdzenie także zasługuje na uwagę. Dlaczego? Ze względu na odległość, jaka dzieli oba ciała niebieskie. Jest ona tak niewielka, że pełny obrót dookoła czarnej dziury jest wykonywany w ciągu zaledwie 28 minut! Tak niewielkiej orbity między dwoma takimi obiektami naukowcy jeszcze nigdy nie zaobserwowali!

Co więcej, mimo stosunkowo niewielkiej odległości (przynajmniej w kategoriach kosmicznych, bo wynosi ona prawdopodobnie trochę ponad milion kilometrów, albo 2,5 raza więcej, niż odległość z Ziemi na Księżyc), gwiazda wcale nie jest rozrywana przez czarną dziurę na strzępy. Między tymi obiektami istnieje pewien rodzaj symbiozy - gwiazda "karmi" czarną dziurę gazem i pyłem.

Naukowcy przypuszczają, że ta dziwna para w przeszłości faktycznie była dwoma gwiazdami. Ale mniejsza z nich została "zniszczona" przez czarną dziurę, a teraz obserwujemy jej pozostałości w postaci białego karła.

Wybrane dla Ciebie

Japonia testuje broń przyszłości. Zatopiła statek strzałami z railguna
Japonia testuje broń przyszłości. Zatopiła statek strzałami z railguna
Niezwykły zakątek kosmosu. Gwiazdy powstają dziesięć razy szybciej
Niezwykły zakątek kosmosu. Gwiazdy powstają dziesięć razy szybciej
Wpływał na ich życie. Można wyczytać to w zębach
Wpływał na ich życie. Można wyczytać to w zębach
ORLEN Neptun rozwija terminal w Świnoujściu. Smulders dołącza do grona partnerów
ORLEN Neptun rozwija terminal w Świnoujściu. Smulders dołącza do grona partnerów
iPhone 17 - tyle zapłacisz za wymianę baterii lub ekranu. Apple podał koszty naprawy
iPhone 17 - tyle zapłacisz za wymianę baterii lub ekranu. Apple podał koszty naprawy
Rosja zwraca się do kraju NATO. Prosi o zwrot broni
Rosja zwraca się do kraju NATO. Prosi o zwrot broni
Cała plaża w Krabach. Niesamowity widok w Ustce
Cała plaża w Krabach. Niesamowity widok w Ustce
Polska reaguje na drony Rosjan. Ukraińcy przeszkolą naszych żołnierzy
Polska reaguje na drony Rosjan. Ukraińcy przeszkolą naszych żołnierzy
Technologia tu nie pomoże. Lód polarny trzeba ratować inaczej
Technologia tu nie pomoże. Lód polarny trzeba ratować inaczej
Nowa kometa pojawiła się na niebie. "Ma jasny, długi warkocz"
Nowa kometa pojawiła się na niebie. "Ma jasny, długi warkocz"
Nietypowy wyścig w Japonii. Mitsubishi wagi ciężkiej na torze Suzuka
Nietypowy wyścig w Japonii. Mitsubishi wagi ciężkiej na torze Suzuka
Tajemnicze zjawisko w Chile. Naukowcy nie wiedzą, co to jest
Tajemnicze zjawisko w Chile. Naukowcy nie wiedzą, co to jest