Tajemnicze zjawisko. Płyta oceaniczna oddziela się od kontynentalnej
Starożytna płyta oceaniczna pod Irakiem oddziela się od płyt kontynentalnych. Badania pokazują, jak wpływa to na powierzchnię Ziemi.
Góry Zagros. (Photo by Dominika Zarzycka/NurPhoto via Getty Images)
Naukowcy odkryli, że starożytna płyta oceaniczna, znajdująca się pod współczesnym Irakiem, rozpada się poziomo. To ogromne podziemne pęknięcie, rozciągające się od południowo-wschodniej Turcji do północno-zachodniego Iranu. Zjawisko wpływa na powierzchnie Ziemi, która pod wpływem pęknięcia wygina się przekształcając krajobraz.
Przez miliony lat, gdy płyty kontynentalne Arabii i Eurazji zbliżały się do siebie, starożytne dno morskie było wpychane głębiej w Ziemię. Gdy płyty w końcu się zderzyły, ich krawędzie zostały zgniecione i uniesione utworzyły góry Zagros. Zespół naukowców zbadał, jak góry Zagros w regionie Kurdystanu w Iraku zmieniały się przez ostatnie 20 milionów lat.
Ciężar gór Zagros powoduje, że powierzchnia Ziemi odkształca się i tworzy depresje wypełnione osadami. Jednak badacze odkryli, że depresja w południowo-wschodniej części jest głębsza niż oczekiwano. Sugeruje to, że tonąca płyta oceaniczna pod regionem wraz z masą potężnych gór przyczynia się do obniżania powierzchni Ziemi.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Biorąc pod uwagę umiarkowaną topografię w północno-zachodnim obszarze Zagros, zaskakujące było odkrycie, że tak dużo osadów zgromadziło się w części obszaru, który badaliśmy. Oznacza to, że depresja terenu jest większa, niż mogłaby być spowodowana ciężarem gór Zagros"
Płyta tektoniczna powoduje osiadanie terenu, co prowadzi do tworzenia się przestrzeni umożliwiającej akumulację osadów. W rejonie prowadzącym do Turcji, głębokość tej depresji maleje, co wskazuje, że w tym miejscu doszło do oderwania płyty, zmniejszając tym samym działanie sił ciągnących w dół.
Prawdopodobnie płyta oceaniczna Neotethys skutecznie zanurza się w płaszczu Ziemi, grubej warstwie skał między skorupą a jądrem. Analizując, jak wewnętrzne procesy planety wpływają na region gór Zagros, naukowcy mają nadzieję zrozumieć, jak głębokie procesy Ziemi kształtują cechy geologiczne na powierzchni.
"To badanie przyczynia się do zrozumienia, jak funkcjonuje sztywna zewnętrzna powłoka Ziemi" - dodał Koshnaw.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie "Solid Earth" wkazuje, że zmiany w geologii Ziemi są powolne, ale niektóre z najbardziej dramatycznych zmian w ostatnich czasach można znaleźć wzdłuż systemu ryftowego Afryki Wschodniej. Badania wskazują, że istnieje prawdopodobieństwo, że w ciągu 5 do 10 milionów lat możliwe jest, że część Afryki Wschodniej oddzieli się od reszty kontynentu, tworząc nowy ocean między rozdzielonymi lądami.
