"Straszna Barbie" przykuła uwagę astronomów. Obiekt jest nietypowy

"Straszna Barbie" przykuła uwagę astronomów. Obiekt jest nietypowy

Ilustracja przedstawiająca czarną dziurę
Ilustracja przedstawiająca czarną dziurę
Źródło zdjęć: © via Getty Images | Science Photo Library - MARK GAR
Karolina Modzelewska
28.04.2023 14:10

Naukowcy odkryli najjaśniejszy i najbardziej energetyczny obiekt kosmiczny, który m.in. ze względu na jego moc nazwano "Straszną Barbie". W jego identyfikacji pomogły dane zebrane przez teleskopy sterowane komputerowo. Obiekt przez ponad dwa lata świecił ze zdumiewającą jasnością. Eksperci wiedzą, co stoi za jego powstaniem.

Serwis Live Science donosi, że jasny obiekt, przypominający płonący kawałek nieba został odkryty w ogromnym zbiorze danych zebranych przez teleskopy sterowane komputerowo. Po porównaniu go z obserwacjami, pochodzącymi z innych teleskopów, "astronomowie zdali sobie sprawę, że natknęli się na jedną z najpotężniejszych eksplozji kosmicznych, jakie kiedykolwiek byli świadkami".

"Straszna Barbie" przykuła uwagę astronomów

W komunikacie prasowym Purdue University przeczytać można, że w momencie odkrycia obiekt dostał losową nazwę - ZTF20abrbeie, ale naukowcy nazywają go "Straszną Barbie". Ma to związek z jego oznaczeniem alfanumerycznym i "przerażającymi" cechami. Zdaniem naukowców jest to obiekt przejściowy, co oznacza, że pojawia się i po pewnym czasie znika (zazwyczaj po kilku tygodniach bądź miesiącach) lub w drastyczny sposób się zmienia. "Straszna Barbie" jest jaśniejsza niż wcześniej obserwowane przejściowe zjawiska i płonie od dwóch lat. Nic nie wskazuje na to, że w najbliższym czasie miałaby zniknąć.

W trakcie analiz astronomowie ustalili, że "Straszna Barbie" powstała, kiedy supermasywna czarna dziura wciągnęła gwiazdę i rozerwała ją na strzępy. To zjawisko nie jest niczym nowym. Live Science wyjaśnia, że czarne dziury często wchłaniają gwiazdy, które znajdą się na ich drodze. Pomagają im w tym tzw. siły pływowe generowane przez ich ogromne przyciąganie grawitacyjne. Później dochodzi do ich rozerwania w procesie nazywanym spaghettifikacją.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Uważamy, że tak właśnie się stało, ale w ekstremalnych skalach czasowych: najbardziej masywna czarna dziura rozrywająca masywną gwiazdę. Czas trwania jest niepodobny do niczego, co kiedykolwiek widzieliśmy, i wytworzył najjaśniejszy stan przejściowy we Wszechświecie - podkreślił Bhagya Subrayan, jeden z autorów badania.

Dane wskazują, że pierwsze obserwacje "Strasznej Barbie" miały miejsce w 2020 r. Wtedy jednak badacze nie zauważyli tego obiektu, ponieważ ZTF20abrbeie jest bardzo jasny, ale znajduje się w odległej części nieba. Dopiero wykorzystanie narzędzia bazującego na sztucznej inteligencji - Recommender Engine For Intelligent Transient Tracking (REFITT) pozwoliło wykryć "Straszną Barbie". Astronomowie planują dalsze obserwacje obiektu, licząc na jego dokładniejsze poznanie, najprawdopodobniej przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Hubble'a i Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba.

Karolina Modzelewska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (1)