Ośmiornice polują razem z rybami i biją je, jeśli się lenią

Chociaż ośmiornice są zazwyczaj uważane za zwierzęta samotne, niektóre czasami współpracują z rybami, aby skuteczniej chwytać zdobycz. Pokazały to nagrania zarejestrowane przez nurków. Różne gatunki przyjmują określone role, aby zmaksymalizować sukces wspólnych wypraw łowieckich.

Badania opublikowane na łamach "Nature Ecology & Evolution" (DOI: 10.1038/s41559-024-02525-2), sugerują, że ośmiornice, znane już ze swojej inteligencji i umiejętności rozwiązywania problemów, rozwinęły złożoną formę współpracy międzygatunkowej.

O wspólnych polowaniach ośmiornic z rybami donosili naukowcy już wcześniej. Jednak wówczas nie było do końca jasne, czy ryby podążają za ośmiornicami w nadziei na darmową przekąskę, czy dzieje się coś bardziej złożonego. Chociaż interpretacja zachowania ośmiornic na wolności może być bardzo trudna, to nagrania wideo wydają się jasno pokazywać, że niektóre ośmiornice współpracują z kilkoma gatunkami ryb w polowaniach. Okazuje się, że różne gatunki przyjmują określone role, aby zmaksymalizować sukces wspólnych wypraw.

Eduardo Sampaio z Max Planck Institute of Animal Behavior wraz ze swoimi kolegami użył kilku zsynchronizowanych kamer do śledzenia tych międzygatunkowych grup łowieckich u wybrzeży Australii, Egiptu i Izraela. W każdej grupie znajdowała się duża ośmiornica z gatunku Octopus cyanea i kilka gatunków ryb, w tym granik obrzeżek, ryby z gatunku Parupeneus cyclostomus oraz z rodziny lirowatych. Łącznie udało się zebrać 120 godzin nagrań, na których uchwycono 13 przypadków polowania międzygatunkowego. Naukowcy wprowadzili ten materiał do komputera, a specjalne oprogramowanie skonstruowało trójwymiarową mapę podwodnego siedliska. Następnie uczeni nanosili na mapę ruchy każdego zwierzęcia.

Ośmiornice zazwyczaj polują poprzez wkładanie swoich ramion w ciasne szczeliny w celu sprawdzenia, czy nie chowają się tam jakieś skorupiaki, ślimaki czy małe ryby. Każdy z zarejestrowanych przypadków sugerował złożoną dynamikę grupy, w której różne gatunki przyjmowały różne role. Na przykład ryby z gatunku Parupeneus cyclostomus płynęły przed grupą i zdawały się wypatrywać potencjalnych miejsc do polowań. Ale to ośmiornica decydowała, czy i kiedy grupa będzie aktywnie żerować. Polowania te mogły trwać do 90 minut i obejmować 50 metrów.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Ośmiornica zasadniczo działa jako decydujący w grupie. To znak, że z pewnością zachodzi tu jakaś funkcja poznawcza - mówi Sampaio.

Ośmiornice wydawały się również dostosowywać i reagować na różne sytuacje. W niektórych grupach pewne gatunki ryb, zwłaszcza granik obrzeżek, nie pomagały specjalnie w polowaniach. Przyczepiały się do grupy, licząc na darmowy posiłek. W niektórych przypadkach ośmiornice przywoływały do porządku maruderów uderzeniem jednego ze swoich ramion, co wydawało się próbą ukarania ich lub zmuszenia do opuszczenia grupy lub większego zaangażowania. Graniki przeważnie polują z zaskoczenia. Czają się i czekają, na dogodną okazję. Być może ta cecha nie do końca nadaje się do wspólnych polowań. Na nagraniach graniki łącznie otrzymały 27 ciosów, a inne gatunki tylko trzy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Badacze zwrócili również uwagę na to, że ośmiornice zachowują się inaczej w grupach łowieckich. Kiedy ośmiornica poluje sama, wykonuje wiele krótkich i szybkich przeskoków między potencjalnymi miejscami, w których mogłaby się schować zdobycz. Kiedy poluje w grupie z rybami, wykonuje mniej takich przeskoków, ale zwykle trwają one dłużej, co sugeruje, że trafiła na zdobycz.

- Jeśli ryba porusza się prosto i szybko w kierunku jednego miejsca, jest to silny sygnał dla wszystkich w grupie, że jest tam coś interesującego – mówi Sampaio. Jeśli ośmiornica zignoruje ten ruch, ryba będzie pływać wokół ośmiornicy. - Będzie przemieszczać się między odkrytym miejscem a ośmiornicą, próbując zwrócić jej uwagę – dodaje.

- Jedna zdobycz nie jest dzielona, ​​bierze ją ten, kto złapie ją pierwszy. Jednak ponieważ interakcja między rybami a ośmiornicą powtarza się kilkakrotnie podczas polowania, zdobycz czasami złapie ośmiornica, a innym razem ryba - wyjaśnia Sampaio.

Nie jest jasne, czy ośmiornica potrafi zapamiętać poszczególne ryby, które wcześniej były pomocne lub obijały się. Trudno jest zbadać ten aspekt, bo trudno odróżnić poszczególne ośmiornice od siebie. To dotyczy także biorących udział w grupie myśliwskiej ryb. - Ośmiornice są terytorialne. Niektóre z tych ryb również są terytorialne. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że te interakcje zachodzą z tymi samymi osobnikami – mówi Sampaio.