Niektóre mikroorganizmy jelitowe też lubią kawę

Mikrobiom jelitowy to ogromna społeczność grzybów, drożdży i bakterii zasiedlających ludzki przewód pokarmowy. Są one istotne dla trawienia, wchłaniania składników odżywczych, odporności i nie tylko. Mikroorganizmy jelitowe odgrywają też dużą rolę w utrzymaniu naszego organizmu w zdrowiu. Różne warianty mikrobiomu mogą być szkodliwe dla ludzi i odgrywać istotną rolę przy rozwoju niektórych chorób. Przybywa dowodów, że mikroorganizmy zamieszkujące nasze jelita mogą wpływać na ryzyko rozwoju depresji, choroby Alzheimera czy cukrzycy.

Mikrobiom jelitowy każdego człowieka jest wyjątkowy, z różną ilością różnych rodzajów mikroorganizmów, a dieta jest istotnym czynnikiem wpływającym na jego skład. Istnieje związek między pokarmami, które spożywamy, a mikrobami w naszych jelitach, a to oznacza, że możemy poprawić nasze zdrowie poprzez wybory żywieniowe, których dokonujemy. Jednak wzajemne oddziaływanie poszczególnych pokarmów i struktura społeczności drobnoustrojów zasiedlających jelita pozostaje słabo poznana. Nadal też nie wiadomo, które pokarmy sprzyjają zdrowemu mikrobiomowi, a które nie.

W niedawnych badaniach, które ukazały się na łamach pisma "Nature Microbiology" (DOI: 10.1038/s41564-024-01858-9), międzynarodowy zespół badaczy ustalił, że miłośnicy kawy mają inne mikrobiom od osób, które kawy nie piją. Badania te dostarczyły również wglądu w to, jak spożywane przez nas pokarmy wpływają na mikroorganizmy jelitowe i jakie korzyści zdrowotne możemy z tego czerpać.

Kawa jest powszechnie spożywanym napojem na całym świecie. We wcześniejszych badaniach ustalono, że korzystnie wpływa na metabolizm, obniża ryzyko rozwoju wielu chorób, w tym chorób serca czy cukrzycy typu 2. Jest też wśród 150 pokarmów wykazujących najwyższą korelację ze składnikami mikrobiomu.

Naukowcy wybrali kawę do swoich badań nad wpływem pokarmów na mikrobiom jelitowy, bo jest spożywana na całym świecie. Nie bez znaczenia był też fakt, że charakterystycznym dla kawy jest to, że jest spożywana regularnie lub wcale. Miłośnicy kawy piją ją codziennie, a osoby które jej nie lubią, zwyczajnie jej nie spożywają.

Jak kawa wpływa na mikrobiom?

Grupa naukowców w swoich badaniach przeanalizowała ponad 400 próbek kału i ponad 350 próbek krwi. Przeanalizowała również dane zawierającą szczegółowe informacje na temat diety od ponad 22 tys. osób z USA i Wielkiej Brytanii oraz informacje z publicznych baz danych medycznych dotyczące ponad 54 tys. osób, szukając wpływu picia kawy na mikrobiom jelitowy. Badacze przeprowadzili również eksperymenty in vitro, aby zbadać, jak kawa może wpływać na jelita człowieka.

Naukowcy porównali informacje z próbek kału, krwi i baz danych od osób, które zgłosiły picie kawy oraz tych, które jej nie piły, jednocześnie analizując różnice w mikrobiomie jelitowym między tymi grupami. Największą różnicą w obu grupach była liczebność populacji bakterii o nazwie Lawsonibacter asaccharolyticus. U osób, które regularnie piły kawę, ich poziom był nawet osiem razy wyższy niż u osób, które jej nie piły. Różnica ta utrzymywała się na stałym poziomie u osób na całym świecie.

Eksperymenty in vitro wykazały, że kawa może stymulować wzrost Lawsonibacter asaccharolyticus. Analizy osocza pozwoliły zidentyfikować kilka metabolitów u konsumentów kawy wzbogaconych o kwas chinowy, a jego pochodne badacze powiązali ze spożyciem kawy i obecnością Lawsonibacter asaccharolyticus.

Naukowcy przyznali, że nie do końca wiedzą, jaki wpływ na ludzi mogą mieć wyższe poziomy Lawsonibacter asaccharolyticus, ale zasugerowali, że prawdopodobnie te bakterie mogą być kluczowym czynnikiem, dla którego kawa jest kojarzona z tak wieloma korzyściami zdrowotnymi. Drobnoustroje te mogą przekształcać składniki kawy w inne, bardziej korzystne związki, z dalszymi korzyściami zdrowotnymi.

– W tej chwili nie wiemy, jak ten drobnoustrój wpływa na nasze zdrowie, chociaż może być zaangażowany w pozytywne skutki zdrowotne, za które możemy podziękować kawie – powiedział Tim Spector, jeden z autorów publikacji. – To badanie pokazuje, jak wybredne potrafią być nasze mikroby. Ten drobnoustrój tylko czeka na filiżankę kawy, aby rozkwitnąć – dodał.

Badanie to ujawnia powiązanie metaboliczne między konkretnym mikroorganizmem jelitowym a produktem spożywczym, zapewniając ramy dla zrozumienia reakcji drobnoustrojów na dietę na poziomie biochemicznym. Pokazuje też, że pojedynczy produkt spożywczy lub napój ma istotny wpływ na mikrobiom jelitowy człowieka, a co za tym idzie, na jego zdrowie.