Przełom w rozumieniu ludzkości. Odnaleźli najstarsze ślady stóp?

Dwunożne istoty chodziły po Ziemi od milionów lat. Klucz sporu tkwi w definicji "najstarsze": czy chodzi o najstarszy pewny dowód przodka człowieka, czy wcześniejsze ślady istoty kroczącej na dwóch nogach przed pojawieniem się Homo.

Obecnie debata koncentruje się na dwóch kluczowych odkryciach. Odciski stóp odkryte w Laetoli w północnej Tanzanii datowane są na około 3,6 miliona lat. Starsze odciski na Krecie w Grecji, szacowane na około 6 milionów lat, mogą reprezentować jeszcze wcześniejszy etap ewolucji człowieka.

Odkryte w latach 70. XX wieku przez słynną archeolog Mary Leakey i jej zespół, ślady stóp w Laetoli uwieczniają niezwykłą chwilę zatrzymaną w czasie. Główny szlak ma długość około 27 metrów i zawiera około 70 odcisków stóp pozostawionych przez trzech wczesnych ludzi chodzących po warstwie świeżo opadłego popiołu wulkanicznego.

Badacze łączą te ślady z Australopithecus afarensis. Znalezione w tej samej warstwie osady szczątki wskazują, że gatunek żył tam, gdy powstały odciski, ukazujące krótkie kroki i pochyloną postawę.

W 2002 roku paleontolog na wakacjach po raz pierwszy zauważył w pobliżu wioski Trachilos zestaw skamieniałych odcisków stóp, które mogły zmienić chronologię ludzkości.

Ślady z Krety, ponad 50 odcisków zachowanych w skamieniałych osadach plażowych, datowano początkowo na około 5,7 miliona lat. Jednak nowsza analiza Uwe Kirschera i jego zespołu z Uniwersytetu Curtin, opublikowana w 2021 roku, przesunęła to oszacowanie jeszcze dalej, do około 6,05 miliona lat temu.

Odciski z Krety pokazują przód stopy z palcami skierowanymi do przodu i brak pazurów. Część badaczy sugeruje związek z Graecopithecus freybergi, znanym z Grecji i datowanym na ponad 7 mln lat.

– Jeśli odciski stóp mają 6 milionów lat i jeśli pochodzą od hominida, oznaczałoby to, że dwunożne hominidy były]obecne w Europie znacznie wcześniej, niż wcześniej sądzono – mówi Kirscher.

– Jednym ze sposobów interpretacji tego byłoby twierdzenie, jak robią niektórzy, że znacznie większa część ewolucji człowieka, na przykład przejście w hominidy, miała miejsce nie w Afryce, ale w Europie – dodaje badacz.

Chociaż Kirscher ostrzega, że ​​potrzeba więcej danych, ślady na Krecie nadal mają znaczenie. – To pokazuje, że ewolucja dwunożności była z pewnością bardziej złożona, niż kiedyś sądziliśmy – mówi Kirscher.