Pierwszy taki projekt Polaków. Ich wynalazek trafi na Księżyc
Studenci Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w ramach autorskiego projektu "Lunaris" zbudują urządzenie, które za dwa lata znajdzie się na Księżycu, gdzie posłuży do badania wybranych materiałów.
"Według naszej wiedzy, będzie to pierwszy realizowany na Księżycu eksperyment, nad którego rozwojem będzie pracował polski zespół" – podkreślił w rozmowie z PAP lider 10-osobowego studenckiego zespołu Filip Wylęgała.
Projekt Polaków wygrał w międzynarodowym konkursie
Projekt polskich studentów zwyciężył w rozstrzygniętym w maju międzynarodowym konkursie – został wybrany spośród ponad 400 zgłoszonych propozycji z całego świata.
Konkurs pod nazwą "Experiment on the Moon: Lunar Payload Mission" ogłosiła działająca w Zjednoczonych Emiratach Arabskich firma technologiczna Orbital Space, zaangażowana w eksploatację przestrzeni kosmicznej i rozwój związanych z tym technologii. Przygotowuje ona na 2025 rok pierwszą prywatną misję księżycową zapoczątkowaną przez kraje arabskie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dzięki projektowi "Lunaris" będzie to jednocześnie pierwsza misja, w której – obok kilkudziesięciu innych eksperymentów - znajdzie się ładunek skonstruowany przez polską drużynę. Obecnie zespół prowadzący eksperyment gromadzi środki na wykonanie i testowanie urządzenia, które za ponad dwa lata znajdzie się na księżycowym lądowniku.
Wynalazek będzie miał formę sześcianu o bokach 10 cm. Nie może ważyć więcej niż 200 gramów, ma być odporne na ekstremalne temperatury i pył księżycowy, który będzie przedmiotem badania. Urządzenie zostanie skonstruowane tak, by umożliwić kontakt kilku rodzajów stosowanych na Ziemi materiałów i powłok z regolitem.
Regolit, czyli sypka skała księżycowa, jest bardzo trudna we współpracy z różnymi materiałami, ponieważ - ze względu na swoje właściwości, m.in. ostro zakończone krawędzie i naładowane elektrostatycznie cząstki - przykleja się do powierzchni. Ten problem został zidentyfikowany podczas misji Apollo, ale nie był jeszcze dokładnie zbadany. Można to zrobić jedynie na Księżycu
Jakie będzie mieć zadanie eksperyment Polaków?
Eksperyment ma dostarczyć wiedzę o tym, jakie materiały nadają się do stosowania w księżycowym środowisku, w kontakcie z regolitem. Ma to kluczowe znaczenie dla dalszej eksploracji Księżyca. Znajdzie zastosowanie w wielu aspektach: od budowy narzędzi, urządzeń i elementów konstrukcji stosowanych podczas misji, poprzez skafandry astronautów, po kable i złącza używane na lądownikach księżycowych i łazikach.
"Patrząc dalej, eksperyment może znacząco wpłynąć na projektowanie i budowę modułów mieszkalnych na Księżycu, otwierając tym samym drogę do naszej trwałej tam obecności" – uważa lider studenckiego zespołu, złożonego ze studentów różnych dyscyplin.
Studenci nazwali swój projekt "Lunaris", łącząc łacińską nazwą księżyca z nawiązaniem do kultowej książki Stanisława Lema "Solaris". "Wierzymy, że nasz Lunaris wniesie znaczący wkład w badania księżycowe, tym bardziej, że będzie to pierwszy tego rodzaju projekt, który przeprowadzi takie badania na jego powierzchni" – powiedział Filip Wylęgała.
Naukowcy zakładają, że w przyszłości regolit będzie pozyskiwany po to, by rozdzielać z niego wodę i tlen, potrzebne do dalszej eksploracji kosmosu. "Jeśli do tego dojdzie, księżycową skałę trzeba będzie wydobywać i przerabiać. Wtedy wiedza, której ma dostarczyć nasz eksperyment - jakie materiały użyć do budowy potrzebnych urządzeń – będzie bardzo przydatna, o ile nie kluczowa" – podsumował lider zespołu w rozmowie z PAP.
Więcej informacji na temat projektu "Lunaris", a także informacje o tym, jak można wesprzeć studencki zespół, znajduje się na stronie internetowej https://www.orbital-space.com/experimentonthemoon.
