Jowisz kiedyś mógł być płaski. Nowe odkrycie naukowców

Jowisz kiedyś mógł być płaski. Nowe odkrycie naukowców

Jowisz
Jowisz
Źródło zdjęć: © NASA
Paweł Maziarz
13.02.2024 09:17, aktualizacja: 13.02.2024 10:16

Planety nie zawsze powstają tak, jak sobie to wyobrażamy. Nowe symulacje pokazują, że duże planety, które powstają dość daleko od swoich gwiazd macierzystych, na początku przypominają spłaszczony dysk. Według naukowców z Uniwersytetu Central Lancashire, tak właśnie mógł powstać Jowisz.

W Drodze Mlecznej istnieje wiele planet, ale nie jest do końca jasne, w jaki sposób powstają takie obiekty. Wiemy, że gęste obłoki gazu i pyłu zamieniają się w gwiazdy. Pozostałości tworzą inne elementy układu planetarnego: planety, komety, asteroidy i księżyce.

Jak powstają planety? W przypadku mniejszych planet, takich jak Ziemia, Wenus, Mars czy Merkury, obserwujemy zjawisko akrecji kawałków skał - kawałki skał sklejają się, aż w końcu powstanie planeta. W przypadku większych planet gazowych może występować zjawisko zwane niestabilnością dysku. Nowe odkrycie opisali astrofizycy Adam Fenton i Dimitris Stamatellos z Uniwersytetu Central Lancashire. Szczegółowy artykuł na ten temat został opublikowany w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics Letters.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jak powstają duże gazowe giganty?

Naukowcy przeprowadzili złożone symulacje, dostosowując różne aspekty procesu, takie jak gęstość gazu, temperatura i prędkość dysku. Badania przeprowadzono w brytyjskim ośrodku DiRAC High Performance Computing Facility. Wyniki były niesamowite i warte wysiłku.

Symulacja komputerowa formowania się planet w dysku protogwiazdowym
Symulacja komputerowa formowania się planet w dysku protogwiazdowym© Astronomy & Astrophysics Letters | Adam Fenton, Dimitris Stamatellos

Według nowych badań, protoplanety gazowych olbrzymów najpierw tworzą spłaszczony kształt. Symulacja sugeruje również, że materia gromadzi się na rosnącej protoplanecie głównie na biegunach, a nie wokół równika.

Nie jest jasne, co to odkrycie oznacza dla modelu akrecji jądra, ale badania sugerują, że właściwości protoplanety osadzonej w dysku gwiezdnym mogą wydawać się różne w zależności od kąta patrzenia.

Symulowana młoda planeta widziana z góry (po lewej) i z boku (po prawej)
Symulowana młoda planeta widziana z góry (po lewej) i z boku (po prawej)© Astronomy & Astrophysics Letters | Adam Fenton, Dimitris Stamatellos

Badania mogą wpłynąć także na inne planety. Naukowcy twierdzą, że jesteśmy coraz lepsi w wykrywaniu powstających planet, ale ważne jest, by zrozumieć, jak interpretować to, na co patrzymy. Z boku kształt naleśnika jest bardziej oczywisty, ale z góry łatwo pomylić okrągły kształt z kulą.

Paweł Maziarz, dziennikarz Wirtualnej Polski

Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (40)