Jak rozpoznać psychopatę? Wystarczy sprawdzić ruch głowy

Zespół naukowców z University of New Mexico pod kierownictwem prof. Kenta Kiehla opracował narzędzie, które może okazać się niezwykle przydatne w rozpoznawaniu psychopatów. Bazuje ono na sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym. Narzędzie rozpoznaje zachowania, które są typowe dla psychopatów.

W trakcie przeprowadzonych eksperymentów, które zostały opisane na łamach "Journal of Research in Personality", eksperci, korzystając ze specjalnego programu uczenia maszynowego, monitorowali zachowania 507 osadzonych (byli to dorośli mężczyźni) podczas przeprowadzania z nimi wywiadów. Zauważyli, że więźniowie, którzy przejawiają więcej cech związanych z osobowością psychopatyczną, trzymają głowy nieruchomo.

Każdy wywiad trwał od jednej do czterech godzin, a algorytm śledzący ruchy głowy przetwarzał co najmniej 36 000 klatek materiału w przypadku każdego z osadzonych. Skupiał się na sześciu punktach odniesienia na twarzy. W celu wykrycia skłonności psychopatycznych naukowcy posłużyli się również listą kontrolną "Hare Psychopathy Checklist-Revised", czyli testem uwzględniającym m.in. cechy interpersonalne, emocjonalne, czy związane ze stylem życia.

W ramach wspomnianego testu ocenia się łącznie 20 kryteriów, a punktacja, jaką można otrzymać, mieści się w zakresie od 1 do 40, przy czym wynik 25 wskazuje, że osoba ma wysoki poziom cech psychopatycznych (w USA ten próg został ustalony na 30 punktów).

Badanie wykazało, że osoby posiadające więcej cech psychopatycznych wykonują mniej ruchów głową. Jest ona bardziej stabilna. Dodatkowa taka osoba kieruje głowę bezpośrednio na kamerę lub osobę przeprowadzająca wywiad. Naukowcy nie są do końca pewni, dlaczego tak się dzieje. Mają jednak kilka teorii na ten temat. Jedna z nich odnosi się do sposobu, w jaki u psychopatów funkcjonuje ciało migdałowate, czyli obszar mózgu zaangażowanego w przetwarzanie emocji.

"Niewerbalne sygnały behawioralne związane z psychopatią mogą częściowo odzwierciedlać neurobiologiczne podstawy choroby, a częściowo wynikać ze świadomych i usilnych manipulacji interpersonalnych", jak można przeczytać na łamach "Journal of Research in Personality". Naukowcy zaznaczają również, że dysfunkcja ciała migdałowatego jest charakterystyczną neurobiologiczną cechą psychopatii, wpływającą na przetwarzanie emocji, proces uczenia się czy interakcje personalne.

Eksperci podkreślają, że ich narzędzie posiada pewne ograniczenia. Po pierwsze oprogramowanie nie było testowane na kobietach, a także na nastolatkach. W badaniu uczestniczyli wyłącznie dorośli mężczyźni. Dodatkowo algorytm nie monitoruje ruchów gałek ocznych, co też jest istotne. Dlatego naukowcy planują kontynuację badań i rozbudowanie algorytmu o dodatkowe możliwości, w tym obserwację niewerbalnych, podświadomych zachowań np. ruchów rąk czy sposobu, w jaki dana osoba mówi. Pozwoli to na jeszcze dokładniejsze identyfikowanie psychopatów.