Gorsze od plastiku. Naturalne materiały mogą bardzo szkodzić

Nowe badania sugerują, że naturalne zamienniki plastiku mogą być bardziej szkodliwe dla przyrody niż same tworzywa sztuczne. Naukowcy z University of Plymouth wykazali, że włókna celulozowe obecne w glebie powodują u dżdżownic wyższą śmiertelność niż włókna poliestrowe.

W eksperymentach przeprowadzonych na dżdżownicach badano wpływ drobnych włókien uwalnianych do środowiska zarówno z przedmiotów z tworzyw sztucznych, jak i wykonanych z materiałów biologicznych. Okazało się, że przy wysokim stężeniu włókien z poliestru po 72 godzinach ginęło 30 proc. dżdżownic.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Natomiast przy obecności włókien opartych na celulozie – lyocellu i wiskozy – śmiertelność wzrastała odpowiednio do 60 proc. i 80 proc. Z badań wynika też, że wiskoza mocniej obniżała zdolności rozrodcze dżdżownic w porównaniu z poliestrem. Dżdżownice umieszczone w glebie zawierającej włókna lyocellu wykazywały zmniejszony wzrost oraz zmiany w zachowaniu, takie jak zwiększone tempo drążenia tuneli w porównaniu z ekspozycją na inne rodzaje włókien.

Badania podkreślają złożoność problemu zanieczyszczenia środowiska plastikiem i wskazują na konieczność dokładnego testowania nowych materiałów promowanych jako ekologiczne alternatywy. Dr Winnie Courtene-Jones, główna autorka publikacji w magazynie "Environmental Science & Technology", zwraca uwagę, że w 2022 r. na świecie wyprodukowano ponad 320 tys. ton włókien biodegradowalnych i pochodzenia biologicznego.

- Badania pokazują, że znaczna ich część trafi do środowiska. Nasze badanie wykazało, że włókna pochodzenia biologicznego mają szereg negatywnych skutków dla dżdżownic – zwierząt kluczowych dla funkcjonowania ekosystemów - komentuje Courtene-Jones.

Nowa publikacja pojawiła się na krótko przed spotkaniem światowych liderów w Busan w Korei Południowej, gdzie odbędzie się ostatnia runda negocjacji dotyczących możliwego globalnego traktatu w sprawie plastiku. Profesor Richard Thompson, jeden z głównych autorów badania i kierownik International Marine Litter Research Unit na University of Plymouth, weźmie udział w tych dyskusjach.

Zwraca on uwagę, że oprócz recyklingu i ponownego użycia, walka z zanieczyszczeniem plastikiem wymaga redukcji ilości używanego i produkowanego plastiku. Choć rośnie zapotrzebowanie na szukanie alternatyw dla tworzyw sztucznych, najnowsze badania wykazują, że należy dokładnie je przebadać, by znać konsekwencje ich upowszechnienia.

- Głęboko wierzę, że można rozwiązać kryzys zanieczyszczenia plastikiem, ale kluczowe będą niezależne dowody naukowe, abyśmy mogli uniknąć niezamierzonych konsekwencji, szukając nowych rozwiązań - mówi profesor Richard Thompson.

Poprzednie badania, opublikowane na początku roku, wykazały, że ekspozycja na materiały używane w biodegradowalnych torebkach do herbaty może zwiększyć śmiertelność populacji dżdżownic nawet o 15 proc. oraz negatywnie wpłynąć na ich rozmnażanie.