Tak będzie wyglądać dzień Uznańskiego. Słońce wschodzi tam 16 razy

Start rakiety Falcon, wraz z łodzianinem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim, odbył się w środę 25 czerwca. Misja Ax-4 została zaplanowana na dwa tygodnie intensywnych działań. Jednym z najważniejszych momentów będzie połączenie z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS), które przewidziano na czwartek 26 czerwca około godziny 13:00 czasu polskiego.

Wspomniana stacja to laboratorium, dom i miejsce pracy dla astronautów z różnych stron świata. Na wysokości ponad 400 kilometrów nad powierzchnią Ziemi panuje mikrograwitacja, co sprawia, że panują tam wyjątkowe warunki, z którymi poradzić sobie mogą tylko odpowiednio przeszkoleni specjaliści. ISS to wspólne dziecko agencji kosmicznych, w tym Europejskiej Agencji Kosmicznej czy NASA, a załogi przebywające na pokładzie, które jest wielkości boiska piłkarskiego, liczą od trzech do siedmiu osób.

Na tej niewielkiej przestrzeni naukowcy prowadzą zaawansowane badania naukowe, testują technologie przyszłości i mierzą się z codziennymi wyzwaniami życia poza Ziemią. Podczas misji Ax-4 Polak przeprowadzi kompleksowy projekt badawczy na który składają się liczne eksperymenty naukowe. Tym samym misja IGNIS może przyczynić się do rozwoju medycyny, biologii, inżynierii kosmicznej oraz psychologii.

ISS okrąża Ziemię aż 16 razy na dobę, co oznacza, że astronauci oglądają wschód i zachód słońca co około 90 minut. To niebywale wpływa na cykl okołodobowy, który przez ekspozycję ulega zaburzeniu i wpływa na zdrowie fizyczne jak i psychiczne. Jednak harmonogram dnia załogi jest oparty na ziemskim czasie UTC (uniwersalnym czasie koordynowanym) i planowany z wyprzedzeniem przez specjalistów odpowiadających za misję. Astronauci rozpoczynają dzień około godziny 6:00 UTC, a kończą go koło 21:30. Aby zapewnić komfort astronaci na pokładzie mają zainstalowane specjalne systemy oświetlenia LED, które symulują zmiany światła dziennego, co ma przekładać się na regulowanie produkcji melatoniny.

Dzień na ISS rozpoczyna się około godziny 6:00 czasu UTC, kiedy załoga budzi się i przygotowuje do codziennych zadań zgodnie z precyzyjnie zaplanowanym harmonogramem. Poranki nie różnią się wiele od tych ziemskich, jednak warunki panujące na ISS są diametralnie inne. Jak możemy wyczytać na stronie Europejskiej Agencji Kosmicznej, brak instalacji wodnej sprawia, że tradycyjny prysznic staje się niemożliwy. Mikrograwitacja sprawiłaby, że woda unosiłaby się w powietrzu w postaci większych, bądź mniejszych kropel. Astronauci zamiast tego, korzystają z nasączonych ręczników i specjalnych mokrych chusteczek zawierających płyn do mycia ciała. Do mycia włosów stosują szampony niewymagające spłukiwania, które następnie wyciera się suchym ręcznikiem.

Rano załoga ma również czas na śniadanie, który zazwyczaj jest posiłkiem liofilizowanym lub pakowanym próżniowo. Cała rutyna jest tak zaplanowana, aby przejście do pracy naukowej i technicznej przebiegało płynnie i zgodnie z procedurami bezpieczeństwa.

Większość dnia astronauci na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej spędzają na pracy; zarówno naukowej, jak i technicznej. Nieodzownym elementem misji kosmicznych jest przeprowadzanie licznych eksperymentów w warunkach mikrograwitacji. Badania obejmują dziedziny takie jak m.in. biologia, medycyna, fizyka płynów, czy badania nad wpływem długotrwałego pobytu w kosmosie na ludzki organizm. Celem badań jest rozwój technologii, która umożliwi nam kiedyś prowadzenie dalekich kosmicznych ekspedycji.

Poza badaniami astronauci regularnie wykonują zadania serwisowe, przeglądy systemów ISS oraz uczestniczą w tzw. spacerach kosmicznych, czyli pracach poza stacją. Choć tym razem Polakowi nie uda się wyjść w przestrzeń kosmiczną, to niektórzy z specjalistów doświadczają tego wyjątkowego spaceru. Jak podaje NASA, typowy dzień roboczy astronauty to około 10 godzin pracy w tygodniu i 5 godzin w weekendy, co pozwala utrzymać równowagę między zadaniami a wypoczynkiem.

Kosmiczne podróże nie są łatwe dla psychiki człowieka, dlatego tak ważny jest odpoczynek. Po zakończeniu pracy astronauci mają dostęp do literatury, filmów czy internetu. Dodatkowo, regularnie utrzymują kontakt z rodziną poprzez wideorozmowy czy wiadomości, co sprawia, że w tak nienaturalnych warunkach zachowane są chwile normalności.

Noc na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej różni się diametralnie od ziemskiej. Każdy astronauta śpi w osobnym, wyciszonym pomieszczeniu wielkości małej kabiny telefonicznej. Dodatkowo przymocowany jest do ściany w śpiworze, aby nie unosić się swobodnie w stanie nieważkości. W kabinie można przyciemnić światło i korzystać ze słuchawek tłumiących hałas urządzeń pokładowych, co pomaga zasnąć mimo nieustannego szumu stacji.

Codzienność na ISS to niezwykłe doświadczenie, ale również ogromna ilość pracy i poświęconych zasobów. Zarówno tych fizycznych, jak i psychicznych. Aby wszystko funkcjonowało zgodnie z planem niezbędna jest rutyna i szczegółowo opracowane struktury. To właśnie przemyślany plan zapewnia bezpieczeństwo astronautom oraz efektywność pracy w tak niecodziennym środowisku.