Dieta bambusowa. Mały sekret wielkiej pandy

Jak powszechnie wiadomo, ulubionym przysmakiem pandy wielkiej są pędy bambusa. Mimo to, szczęka azjatyckiego niedźwiadka działa inaczej niż u pozostałych roślinożerców. Specjaliści postanowili wyjaśnić tę zagadkę.

Pandy są wyjątkowo wybredne jeżeli chodzi o pożywienie. Ich dieta składa się niemal wyłącznie z różnych gatunków bambusa, z maleńkim dodatkiem ryb i gryzoni. Pracownicy fińskiego Instytutu Stomatologii Uniwersytetu w Turku wraz z chińskimi naukowcami z Centrum Badań nad Pandą Wielką, jako pierwsi postanowili przeanalizować, jak gusta kulinarne masywnego zwierzaka wpłynęły na budowę jego narządu żucia.

U większości roślinożerców ewolucja ukształtowała charakterystyczne zęby trzonowe, pomagające w rozdrabnianiu liści i owoców; a także żuchwę poruszającą się na boki pozwalającą na skuteczne mielenie pokarmu. Z kolei pandy pozostają wyposażone w imponujące górne i dolne kły – pozostałość po drapieżnych przodkach – które jednak, co wyjątkowe, nie przeszkadzają w poruszaniu żuchwą na boki.

Obecna szczęka pandy wyróżnia się również na tle innych niedźwiedzi. Poza ruchem góra-dół (jak w zawiasie) jej żuchwa może przesuwać się także w osi poziomej.

To niepospolite zjawisko badacze przypisują ewolucji stawu skroniowo-żuchwowego i zębów przedtrzonowych. Długotrwała adaptacja zrodziła specyficzne połączenie cech mięsożercy i roślinożercy, bardzo ułatwiające pandzie obieranie pędów bambusa ze skóry – twardej i toksycznej.

Na początku plejstocenu była to szalenie cenna zdobycz ewolucyjna. Dzięki niej, kiedy inni głodowali, sympatyczne zwierzę uzyskało dostęp do praktycznie niewyczerpalnego, łatwo dostępnego źródła pożywienia. W związku z tym przystosowaniem, panda przetrwała jako jedyny tak dorodny ssak w tamtej części Azji.

"To nowe badanie ma ogromne znaczenie naukowe, ponieważ rozwiązuje starą tajemnicę wzajemnych zależności ekologicznych między pandami a roślinami bambusowymi" – podsumowuje Jukka Salo z Uniwersytetu w Turku.

Więcej informacji znajdziesz w źródle: P. Vallittu, J. Varrela, J. Salo, Temporomandibular joint and Giant Panda’s (Ailuropoda melanoleuca) adaptation to bamboo diet, "Scientific Reports".