Dane z sondy Cassini. Na Enceladusie odkryto związki organiczne
Naukowcy zidentyfikowali nieznane dotąd związki organiczne wydobywające się z gejzerów Enceladusa, księżyca Saturna. Analiza danych z misji Cassini potwierdza, że pod lodową skorupą tego ciała niebieskiego zachodzą skomplikowane reakcje chemiczne.
Enceladus na zdjęciach w podczerwieni
W 2005 roku sonda Cassini po raz pierwszy dostarczyła dowodów na istnienie podpowierzchniowego oceanu na Enceladusie. Jak podaje Polska Agencja Prasowa, zaobserwowano wtedy strumienie wody wydobywające się z pęknięć w rejonie południowego bieguna księżyca. Część tych lodowych cząstek opadała z powrotem na powierzchnię, a inne trafiały w przestrzeń kosmiczną, tworząc pierścień E wokół Saturna, zgodny z orbitą Enceladusa.
Podczas przelotów przez pierścień E sonda Cassini wielokrotnie rejestrowała materię wyrzucaną z gejzerów Enceladusa. Jak podaje PAP, analizy ujawniły w lodowych ziarnach obecność licznych cząsteczek organicznych, w tym prekursorów aminokwasów, co wzbudziło ogromne zainteresowanie w kontekście poszukiwań życia poza Ziemią. Naukowcy podkreślają jednak, że cząstki te mogą liczyć setki lat i przez długi czas były wystawione na działanie promieniowania kosmicznego, co mogło zmodyfikować ich skład chemiczny.
Analiza świeżych próbek z gejzerów Enceladusa
Aby uzyskać bardziej wiarygodne dane, badacze postanowili zbadać świeże ziarna lodu, które zostały wyrzucone z gejzerów zaledwie kilka minut przed ich przechwyceniem przez instrumenty sondy. W 2008 roku Cassini przeleciała bezpośrednio nad aktywnym gejzerem, rejestrując ziarna lodu poruszające się z prędkością ok. 18 km/s. Tak szybkie uderzenia pozwoliły na dokładniejsze wykrycie sygnałów od złożonych molekuł organicznych, ponieważ cząsteczki wody nie tworzyły skupisk, które mogłyby je zagłuszyć.
Polska ma nowy kawałek lądu. Zobacz, jak powstaje Wyspa Estyjska
Nowe, złożone molekuły organiczne
Wyniki wieloletnich analiz danych z sondy Cassini ujawniły, że część molekuł organicznych wcześniej wykrytych w pierścieniu E występuje również w świeżych ziarnach lodu pochodzących bezpośrednio z gejzerów Enceladusa. Potwierdza to ich powstawanie w podpowierzchniowym oceanie tego księżyca. Co więcej, badacze zidentyfikowali nowe związki chemiczne, m.in. alifatyczne i (hetero)cykliczne estry, alkeny, etery, a także prawdopodobnie substancje zawierające azot i tlen. Na Ziemi cząsteczki tego typu uczestniczą w reakcjach prowadzących do powstawania bardziej złożonych struktur, uznawanych za kluczowe dla rozwoju życia.
Plany kolejnych misji i znaczenie odkrycia
Mimo że misja Cassini zakończyła się w 2017 roku, jej dane wciąż są analizowane i przynoszą nowe odkrycia. Europejska Agencja Kosmiczna rozważa już kolejną misję na Enceladusa, która miałaby umożliwić przeloty przez gejzery, a nawet lądowanie w pobliżu południowego bieguna w celu pobrania próbek.
