Bełchatów. 10 zaskakujących faktów o największej dziurze w Europie

Według niektórych to miejsce położone w województwie łódzkim jest jednym z nielicznych zbudowanych przez człowieka obiektów widocznych z kosmosu. Z poziomu Ziemi przypomina bardziej scenografię filmu science-fiction lub powierzchnię innej planety. Zmieściłoby się tu 5000 boisk piłkarskich, a każdego roku odprowadzane są stąd takie ilości wody, które mogłoby zapełnić 72 tysiące basenów.

To kopalnia węgla brunatnego Bełchatów położona w województwie łódzkim. Powstawała przez ostatnich 40 lat, by zasłużyć na miano największej dziury w ziemi nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Jednak to nie koniec rekordów tego niezwykłego miejsca. Wkrótce odkrywka ma szanse stać się najgłębszym jeziorem w Polsce, bo takie ma plany właściciel kopalni, czyli koncern PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna.

Dziś zapraszamy na wirtualną podróż po największej dziurze w ziemi w Europie, którą oglądać mogą nawet kosmonauci.

Według wyliczeń Polskiego Instytutu Geologicznego, Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów to jedyny w Polsce zbudowany przez człowieka obiekt widoczny z kosmosu.

Powierzchnia zwałowiska wewnętrznego i wyrobiska eksploatacyjnego wynosi aktualnie około 3.200 ha. To prawie tyle, ile zajmuje całe miasto Bełchatów.

Oznacza to, że na terenie bełchatowskiej odkrywki zmieściłoby się prawie 5 tys. boisk piłkarskich.

Średnie roczne wydobycie węgla brunatnego w ostatnich latach wyniosło w Kopalni Bełchatów około 40-42 mln ton, co stanowi ponad 60 proc. wydobycia w całej Polsce.

Jako że jest to kopalnia odkrywkowa, dla osiągnięcia takich wyników trzeba zdejmować rocznie średnio ponad 120 milionów m³ nadkładu i wypompować ok. 270 milionów m³ wody.

To w przybliżeniu mniej więcej tyle wody, ile zmieściłoby się w 72 tys. basenów!

Odkrywka Pola Bełchatów ma długość 8,5 km. To mniej więcej odległość, jaka dzieli dworzec Warszawa Centralna od Lotniska Chopina.

W najszerszym miejscu szerokość odkrywki osiąga 3,25 km, co oznacza, że swobodnie mogłyby w niej zaparkować 42 samoloty typu Boeing 747, jeden za drugim.

Głębokość odkrywki wynosi 310 m, to więcej niż mierzy Pałac Kultury i Nauki.

Kopalnia Bełchatów funkcjonuje od 17 stycznia 1975 r. Wydobycie pierwszych ton węgla brunatnego nastąpiło 19 listopada 1980 r.

Od tej pory wydobycie sukcesywnie rosło aż do 1989 roku, kiedy osiągnięto docelową zdolność wydobywczą 38,5 mln ton rocznie.

Obecnie Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów jest największą kopalnią odkrywkową w Polsce i jedną z największych w Europie.

W kopalni Bełchatów pracuje obecnie 4832 pracowników. Każdy z nich może czuć się w odkrywce jak mrówka.

Jednak ta "największa dziura w ziemi w Europie", to eldorado dla prawdziwych mechanicznych potworów, większych niż największe niegdyś żyjące Dinozaury.

Największe koparki pracujące w KWB Bełchatów ważą ponad 7 tys. ton i poruszają się z maksymalną prędkością 9-10 m/s. Te kolosy mają 200 m długości i 77 m wysokości. To więcej niż mierzy 10-piętrowy blok!

Długość wszystkich przenośników taśmowych w bełchatowskiej kopalni odpowiada odległości z Warszawy do Bełchatowa (148,5 km).

W 2009 r. Kopalnia Bełchatów uruchomiła wydobycie z nowego pola - Szczerców. Szykując się do rozpoczęcia eksploatacji w tym miejscu, firma zobowiązała się do wykonania badań archeologicznych, ratując w ten sposób przed zniszczeniem najstarsze relikty przeszłości występujące na terenie przewidzianym pod eksploatację górniczą.

Efekty okazały się imponujące.

Najbardziej wartościowymi odkryciami na tym terenie były: największe w Polsce środkowej centrum produkcji ceramiki toczonej na kole z okresu wpływów rzymskich (III-IV w.n.e.) w Chabielicach, osada i cmentarzysko z epoki żelaza (VI-V w.p.n.e.), cmentarzysko wraz ze świątynią z XI/XIIw. w Grabku oraz osady wczesnośredniowieczne z IX-X i XIII-XIV w. w Zabrzeziu.

Podczas prac prowadzonych na terenie Kopalni "Bełchatów" natrafiono także kilkakrotnie na szczątki mamutów. Zazwyczaj były to fragmenty ciosów, kości lub żuchwy tych zwierząt, ale najbardziej interesujące okazało się znalezienie czaszki mamuta.

Eksploatacja węgla w tej "największej dziurze w ziemi w Europie" przyczyniła się także do powstania najwyższego wzniesienia w środkowej Polsce.

W wyniku kompleksowej rekultywacji terenów poeksploatacyjnych powstała Góra Kamieńsk o wysokości 395 m n.p.m.
Sztuczne wzniesienie zostało zalesione i stało się atrakcyjnym miejscem dla letniej turystyki, a od 2004 r. również sportów zimowych.

Zlokalizowana na północnym stoku trasa narciarska z wyciągiem krzesełkowym to najdłuższa i najlepiej przygotowana trasa w promieniu ponad 100 km od Bełchatowa.

Znajduje się tam też ośrodek rekreacji i sportu, park zabaw dla dzieci i farma wiatraków.

Warto zaznaczyć, że choć kopalnia w nazwie ma Bełchatów, to jej tereny leżą w granicach gminy Kleszczów. Dzięki takiemu sąsiedztwu ta niewielka miejscowość od lat cieszy się statusem najbogatszego samorządu w Polsce.

Dzięki wpływom z wydobycia węgla brunatnego z KWB Bełchatów jej mieszkańcy mogą liczyć na liczne bonusy, takie jak np. darmowa woda, przedszkola, obiady dla uczniów, prywatna opieka zdrowotna, dofinansowanie opieki stomatologicznej i wakacji dla dzieci. Gminę stać także na liczne inwestycje.

Nawet tak gigantyczne złoże, jak to w okolicach Bełchatowa, kiedyś się wyczerpie. Po zakończeniu wydobycia węgla z obu odkrywek pozostaną dwa wyrobiska końcowe, które trzeba będzie zagospodarować. Już teraz wiadomo, jak.

Zgodnie z planami kopalni oba wyrobiska po zakończeniu eksploatacji zostaną wypłycone, czyli zasypane w najgłębszych częściach. Następnie zalane wodą. Powstaną w ten sposób dwa zbiorniki wodne, których łączna powierzchnia wyniesie około 32,5 km2.

Głębokością będą dorównywać lub nawet pobiją najgłębszy zbiornik w Polsce - jezioro Hańcza.

Operacja zalewania wodą może rozpocząć się już w 2050 r.