Astronomowie zidentyfikowali najlżejszą poznaną egzoplanetę
Analiza pobliskiego układu planetarnego L 98-59 pozwoliła na zidentyfikowanie jednej z najmniejszych poznanych dotąd planet pozasłonecznych. Odkryty obiekt to skalisty glob o masie zaledwie połowy Wenus.
Planeta pozasłoneczna, grafika poglądowa.
Katalog poznanych egzoplanet liczy już kilka tysięcy pozycji, przy czym większość to gazowe olbrzymy i tzw. superziemie. Dopiero ostatnie lata i znaczny rozwój technik obserwacyjnych pozwolił na rejestrowanie mniejszych planet – co jednak nadal stanowi nie lada wyczyn.
Ostatniego odkrycia dokonali astronomowie pracujący przy Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Chile, należącym do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO). Badacze analizowali oddalony o 35 lat świetlnych układ L 98-59, wykształcony wokół znacznie mniejszego od Słońca czerwonego karła. W ubiegłych latach, dzięki metodzie tranzytu (zmniejszeniu jasności gwiazdy wskutek przysłonięcia jej tarczy przez inny obiekt) zarejestrowano w tym miejscu trzy planety.
Naukowcy ESO przyjrzeli się temu systemowi powtórnie, wykorzystując metodę prędkości radialnych i nową aparaturę Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanets and Stable Spectroscopic Observations (ESPRESSO). Umożliwia ona pomiar "drżenia" gwiazdy wywołanego oddziaływaniem grawitacyjnym okrążających ją obiektów. W ten sposób można wnioskować o liczbie oraz masach składników układu.
Właśnie ESPRESSO pozwoliło na odkrycie nowej i najmniejszej planety systemu L 98-59, leżącej najbliżej tamtejszej gwiazdy. Jej masa jest w przybliżeniu o połowę mniejsza od Wenus, a więc jednocześnie o około 60% mniejsza od Ziemi. "To krok naprzód w określaniu mas małych planet poza Układem Słonecznym" – komentuje współautorka badania, María Zapatero Osorio.
Obserwacje przyniosły również ślady prawdopodobnego piątego globu, być może najbardziej zbliżonego gabarytami do naszej planety. To interesujące, ponieważ wyniki badań sugerują, że światy należące do L 98-59 obfitują w wodę. Z tej przyczyny system będzie na pewno jednym z pierwszych celów obserwacyjnych dla czekającego na wystrzelenie Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba.
Więcej informacji znajdziesz w źródle: O. Demangeon, M. Zapatero Osorio, Y. Alibert, A warm terrestrial planet with half the mass of Venus transiting a nearby star, "Astronomy & Astrophysics".
