Rosyjska modernizacja czołgu T-72B3 (2022). Jeszcze więcej kostek ERA

Na ukraiński front jadą świeżo zmodernizowane przez rosyjską fabrykę Uralwagonzawod czołgi T-72B3 (2022). Wyjaśniamy, co zostało w nich zmienione.

W rosyjskiej telewizji pojawiło się nagranie z kolejowego transportu nowych czołgów T-72B3, które w stosunku do dotychczas widywanych sztuk mają trochę zmienione opancerzenie.

Na nagraniu widać, że kompozycja użycia kostek nowszego pancerza reaktywnego Kontakt-5 i starszego Kontakt-1 nie uległa zmianie, ale tym razem w dodatkowe kostki Kontakt-5 zostały wyposażone fartuchy boczne oraz boki wieży.

Warto zaznaczyć, że większe kostki ERA Kontakt-5 wyglądające z zewnątrz jak płytki podłogowe są pancerzem reaktywnym drugiej generacji zaprojektowanym w latach 80. XX wieku, który w przeciwieństwie do starszego Kontakt-1 lepiej sobie radzi z głowicami tandemowymi oraz pozwala zmniejszyć efektywność amunicji kinetycznej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Drugi aspekt jest o tyle istotny, że czołgi z rodziny T-72 mają bardzo cienki pancerz boczny (parędziesiąt mm), za którym bezpośrednio znajduje się karuzela amunicyjna automatu ładowania. To sprawia, że możliwe jest wysadzenie czołgu z rodziny T-72 za pomocą armaty automatycznej kal. 30 mm, czego dokonywali Ukraińcy za pomocą np. transporterów BTR-4 Bucefał lub ręcznej broni przeciwpancernej pokroju granatników RPG-7 lub ppk Stugna-P.

Aby zniwelować ten efekt, obydwie strony zaczęły obkładać fartuchy boczne kostkami ERA. Podobny los spotkał także wieże, gdzie pojawiły się dodatkowe gumowe dystanse naklejone na kostkach bądź dodatkowe kostki Kontakt-1. O ile na czołgach więcej kostek ERA może mieć sens w przeciwieństwie do lżejszych pojazdów, to należy wziąć pod uwagę wzrost masy czołgu. Tę należy rekompensować mocniejszym silnikiem, ale nie wiadomo, czy powyższe czołgi dostały lepszy silnik, tak jak miało to miejsce w modernizacji T-72B3M.

Jednakże takie umieszczenie kostek na fartuchach bocznych może wpływać na nieoptymalne działanie kostek ERA, jeśli nie ma pod nimi np. dodatkowej płyty stalowej. Warto też zaznaczyć jednorazowość kostek ERA, więc drugi strzał w ten sam punkt już wysadzi czołg.

Czołgi T-72B3 to wariant modernizacyjny z 2011 r., który głównie opiera się na zastosowaniu nowoczesnego systemu kierowania ogniem Sosna-U opartego o kamery termowizyjne Catherine-FC, o czym pisał Łukasz Michalik, oraz lepszej armaty 2A45M-5 wraz z lepszą stabilizacją połączonej z modyfikacją karuzeli amunicyjnej i automatu ładowania umożliwiającą wykorzystanie nowych dłuższych penetratorów APFSDS-(T). Co ciekawe, zostało to osiągnięte poprzez osłabienie pancerza bocznego, który po prostu wydrążono od wewnątrz.