Znikająca wyspa. Dwa lata temu nagle wyłoniła się z wody
Na powierzchni Morza Kaspijskiego w 2023 r. pojawiła się tajemnicza wyspa, która po niespełna dwóch latach (pod koniec 2024 r.) ponownie zniknęła. Specjaliści odkryli jej istnienie dzięki fotografiom dostarczonym przez NASA. Takich wysp jest na świecie więcej - jedną z nich, która całkowicie zniknęła, jest japońska Esanbe Hanakita Kojima.
W styczniu 2023 r. na szczycie podwodnego wulkanu błotnego Kumani, położonego około 20 km od wybrzeża Azerbejdżanu, pojawiła się nowa wyspa. Jak informuje Science Alert, jej istnienie zostało udokumentowane dzięki zdjęciom satelitarnym NASA, które wykonano w ramach programu Landsat. Program ten, za pomocą dziewięciu satelitów, regularnie dostarcza obrazy Ziemi z kosmosu. Wyspa była widoczna od momentu jej powstania aż do niemal całkowitego zaniku pod koniec 2024 r.
Wyspa, która regularnie znika
Historia tej znikającej wyspy sięga XIX wieku, kiedy to po raz pierwszy została udokumentowana w maju 1861 r. Już rok później zniknęła z powierzchni. W XX wieku wyspa pojawiała się co najmniej sześć razy, ale nigdy nie przetrwała dłużej niż dwa lata. Jej powstawanie jest związane z erupcjami wulkanu błotnego Kumani, które często są spektakularne i przypominają eksplozje platform wiertniczych. Jednak w 2023 r. wyspa wyłoniła się w sposób spokojny, bez towarzyszących jej zwykle widowiskowych wybuchów ognia.
Geofizyk Mark Tingay, który jest entuzjastą wulkanów błotnych, jako pierwszy dostrzegł to zjawisko podczas analizy zdjęć satelitarnych. W listopadzie 2024 r. na platformie Threads wyraził swoje zdumienie faktem, że nowa wyspa pojawiła się w poprzednim roku, a jeszcze bardziej zaskakujące było dla niego to, że nikt tego nie zauważył.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Science Alert podkreśla, że mimo dostępności nowoczesnych technologii i szybkiego przepływu informacji, w 2023 r. brakowało oficjalnych raportów dotyczących wyspy. Podobna sytuacja miała miejsce w 1993 r., kiedy to również nie było większego rozgłosu. Dopiero 10 stycznia 2025 r., gdy NASA wyróżniła zdjęcie "wyspy-ducha" jako obraz dnia, zjawisko to ponownie przyciągnęło uwagę.
Wyspa, która pojawiła się w pobliżu wulkanu błotnego Kumani Bank, nie jest jedynym takim przypadkiem. Pod koniec 2023 roku u wybrzeży Japonii również zaobserwowano nową, niewielką wyspę. Japońscy specjaliści wskazywali wtedy, że jest ona częścią archipelagu Ogasawara, a jej powstanie było wynikiem erupcji podwodnego wulkanu. Warto jednak zauważyć, że większość wysp, które powstają w wyniku podwodnej aktywności wulkanicznej, szybko znika, choć zdarzają się wyjątki.