Szwedzkie siły zbrojne. Potężny zastrzyk mocy dla NATO

W poniedziałek węgierski parlament zatwierdził wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO. Oznacza to, że państwo wkrótce stanie się częścią sojuszu i wzmocni jego potęgę militarną. Szwecja ma silną armię, szczególnie siły powietrzne, a do tego rozwinięty przemysł zbrojeniowy, dodatkowo w znaczący sposób zmieni strategiczny układ sił na Morzu Bałtyckim. Jakimi siłami dysponuje największy i najludniejszy kraj Skandynawii?

Po latach zachowywania neutralności, Szwecja złożyła wniosek o przystąpienie do NATO. Stało się to 22 maja 2022 roku, czyli kilka miesięcy po wybuchu wojny na Ukrainie. Proces ratyfikacji przez długi czas pozostawał niepewny, głównie z powodu stanowiska Turcji i Węgier. Pod koniec stycznia 2024 roku, Ankara wyraziła zgodę na przystąpienie Szwecji do NATO, a Budapeszt ostatecznie zmienił swoje stanowisko 26 lutego 2024 roku. W rezultacie, Szwecja stanie się 32. członkiem sojuszu.

"Dzisiaj jest historyczny dzień. Parlamenty wszystkich państw członkowskich NATO zagłosowały za przystąpieniem Szwecji do NATO. Szwecja jest gotowa przejąć odpowiedzialność za bezpieczeństwo euroatlantyckie" - taki wpis pojawił się w poniedziałek na profilu premiera Szwecji, Ulfa Kristerssona, na platformie X.

Szwecja dołączyła do NATO, a eksperci z amerykańskiego think tanku Wilson Center podkreślają, że wstąpienie Szwecji do Sojuszu przynosi trzy główne korzyści: silny przemysł obronny, zaawansowaną wiedzę technologiczną oraz znaczące siły powietrzne. Zgodnie z analizą przygotowaną przez Wilson Center, wymienione elementy "odegrają kluczową rolę w przygotowaniach Sojuszu do konfrontacji z nowoczesnymi zagrożeniami oraz znacząco wzmocnią potencjał NATO w dwóch strategicznych regionach – Morza Bałtyckiego i Arktyki".

Szwecja zajmuje 29. miejsce wśród 145 państw w rankingu Global Firepower 2024, który ocenia wojskowe zdolności różnych krajów. Z dostępnych danych wynika, że w kraju liczącym zaledwie 10 milionów mieszkańców, personel militarny liczy 82,3 tysiąca osób, z czego 24,4 tysiąca to aktywny personel, 32,9 tysiąca osób stanowi personel rezerwowy, a 25 tysięcy osób należy do służb paramilitarnych. Poniższa infografika przedstawia szczegółowe informacje na temat zasobów dostępnych w marynarce wojennej, wojskach lądowych oraz siłach powietrznych.

Sprzęt wojskowy i wojsko nie są jedyną wartością dodaną Szwecji w NATO. Państwo posiada jeden z największych przemysłów zbrojeniowych w Europie. Wilson Center zwraca uwagę, że już teraz zatrudnione w nim jest 28 tys. osób, a Sztokholm planuje zwiększyć wydatki na obronność w 2024 r., co najprawdopodobniej spowoduje wzrost zatrudnienia w tym obszarze.

Łukasz Michalik, dziennikarz WP Tech, podkreślał, że Szwecja, będąc stosunkowo małym państwem z budżetem obronnym o połowę mniejszym niż Polska, jest zdolna do zapewnienia sobie samowystarczalności w zakresie dostaw broni, własnymi siłami, przy rozsądnym zaangażowaniu zagranicznych partnerów. W większości przypadków, szwedzka broń należy do światowej czołówki pod względem możliwości. Szwedzkie firmy obronne oferują jedne z najbardziej zaawansowanych produktów na rynku, w tym myśliwce Jas 39 Gripen, bojowe wozy piechoty Stridsfordon 90 (CV90), samoloty wczesnego ostrzegania Saab 340 oraz okręty podwodne klasy A-19.

Jas 39 Gripen to wielozadaniowy samolot, ceniony za zdolność przenoszenia szerokiego asortymentu uzbrojenia oraz wykorzystanie broni precyzyjnej, uchodzący za jednego z najlepszych w swojej kategorii. Producentem tego ok. 14-metrowego samolotu jest firma Saab. Gripen może osiągnąć prędkość do 2 Ma, co odpowiada około 2130 km/h. Jego podstawowe uzbrojenie to działo Mauser BK-27 kalibru 27 mm. Ponadto, myśliwiec może być wyposażony w pociski takie jak AIM-9 Sidewinder, IRIS-T, AIM-120 AMRAAM, MICA, AGM-65 Maverick czy bomby Mark 82.

SAAB 340 AEW&C to samolot wczesnego ostrzegania i kontroli, oparty na konstrukcji pasażerskiego Saaba 340. Długość maszyny wynosi blisko 21 m, rozpiętość skrzydeł około 22 m, a wysokość niemal 7 m. Samolot charakteryzuje się czasem trwania lotu na poziomie około 7 godzin oraz maksymalną prędkością przelotową 300 km/h. Kluczowym elementem tego samolotu jest radar Erieye AESA (Active Electronically Scanned Array) z elektronicznym skanowaniem fazowym, umożliwiający szybkie, wielokierunkowe i precyzyjne skanowanie, w tym przestrzeni powietrznej.

Radar ten, dzięki swojemu położeniu i zaawansowanym technologicznie rozwiązaniom, oferuje możliwość "widzenia" więcej niż radary naziemne, z zasięgiem wykrywania samolotów myśliwskich na odległość około 350 km i posiada tryb obserwacji morskiej. Maszyny tego typu zostały zamówione przez Polskę.

Flagowym produktem szwedzkiego przemysłu obronnego są też bojowe wozy piechoty Stridsfordon 90 (CV90). Jest to cała rodzina pojazdów o różnym przeznaczeniu. Dostępne są tradycyjne wozy piechoty, ale także wersje przeciwlotnicze, pojazdy dowodzenia, czy wsparcia artyleryjskiego, z armatami kalibru 105 i 120 mm. Rozwiązania tego typu zalicza się do jednych z najlepiej opancerzonych bwp świata. Szwedzi posiadają też spore doświadczenie w produkcji okrętów podwodnych, czego przykładem są wspomniane jednostki A-19.

Jak informują eksperci z Winston Center - "Szwecja wypełnia kluczową lukę w możliwościach NATO w regionie Morza Bałtyckiego dzięki długiej historii wiedzy okrętowej i nowoczesnych możliwościach". Zwracają też uwagę, że amerykańskie okręty podwodne i duża część rosyjskiej floty podwodnej nie są w stanie operować na płytkim Morzu Bałtyckim. Dlatego Szwecja może odegrać istotną rolę w działaniach podwodnych na tym akwenie. Kraj posiada obecnie trzy zaawansowane okręty podwodne typu A-19 Gotland i jeden starszy model, który w przyszłości zostanie wycofany i zastąpiony nowymi egzemplarzami. Oprócz tego Szwecja ma korwety rakietowe typu Visby – szwedzkie korwety o właściwościach stealth, a także liczne łodzie desantowe klasy Stridsbåt 90.

Szwecja w NATO to również potężny zastrzyk zaawansowanych kompetencji technologicznych. "Szwedzkie partnerstwa publiczno-prywatne, znaczne finansowanie badań i rozwoju oraz wysoki poziom system edukacji to niektóre z czynników stojących za jego sukcesem w branży high-tech" - wyliczają analitycy Winston Center. Państwo może więc odegrać kluczową rolę w zwalczaniu zagrożeń cybernetycznych i hybrydowych, które coraz częściej istotnie wpływają na wyniki osiągane na polu walki.