Syberyjskie kratery. Naukowcy nie są pewni jak powstają

Tajemnicze kratery na Syberii od lat intrygują badaczy. Pierwszy z nich odkryto w 2014 roku na Półwyspie Jamalskim. Jak podaje serwis Science Alert, miał około 30 metrów średnicy i ponad 50 metrów głębokości. Od tamtej pory pojawiło się kilka podobnych formacji, które wzbudzają pytania o ich genezę. Naukowcy nie ustają w próbach wyjaśnienia tego zjawiska, wskazując m.in. na procesy zachodzące w wiecznej zmarzlinie.

Zespół geofizyków z Uniwersytetu w Oslo, kierowany przez Helge Hellevanga, zaproponował nowy model wyjaśniający powstawanie kraterów. Według nich, kluczową rolę odgrywa ciśnienie metanu, które gromadzi się pod powierzchnią ziemi. To właśnie ma prowadzić do eksplozji, która tworzy te niezwykłe formacje.

Dotychczasowe teorie wskazywały, że za powstawanie kraterów odpowiadają procesy zachodzące wewnątrz wiecznej zmarzliny. Najnowsze badania sugerują jednak inny mechanizm – kluczową rolę ma odgrywać ciepło oraz gaz wydobywający się z głębokich warstw ziemi poprzez systemy uskokowe, co prowadzi do gwałtownego wyrzutu materiału i powstania ogromnych lejów.

Choć nowe ustalenia wskazują, że to głębokie zasoby gazu odgrywają kluczową rolę w powstawaniu kraterów, badacze podkreślają, że nie można pominąć także wpływu zmian klimatycznych. Topniejąca wieczna zmarzlina może bowiem osłabiać powierzchnię ziemi i tym samym ułatwiać gazowi przebicie się na zewnątrz, co zwiększa ryzyko gwałtownych eksplozji.

Mimo że teoria dotycząca roli gazu wydaje się najbardziej obiecująca, wciąż wymaga dokładnego potwierdzenia. Naukowcy planują dalsze badania terenowe i analizy, aby zweryfikować swoje hipotezy oraz lepiej poznać procesy prowadzące do powstawania tych niezwykłych i wciąż tajemniczych formacji.