Odkryto średniowieczny szkielet z protezą ręki

Szkielet z protezą ręki odkopano w bawarskiej miejscowości Freising. Nieopodal kościoła św. Jerzego budowlańcy kładli nowe rury i tak natrafili na średniowieczny pochówek. Nawet doświadczeni archeolodzy uznali, że znalezisko jest wyjątkowe.

Metalowa proteza pokazuje, jak zaawansowana była medycyna w XV wieku. Pozostałości dłoni nadal znajdują się w wyrafinowanej konstrukcji wykonanej z żelaza i metali nieżelaznych. Ślady na zachowanych kościach wskazują na możliwą amputację.

Datowanie radiowęglowe szkieletu ujawniło, że użytkownik protezy to mężczyzna w wieku od 30 do 50 lat. Zmarł między 1450 a 1620 rokiem. Oznacza to, że już w tamtym czasie lekarze zastanawiali się, w jaki sposób mogliby ułatwić życie osobom po amputacji. Ale wiadomo o tym nie od dziś. W Europie Środkowej odkryto ok. 50 podobnych protez z tego czasu. Należą do nich zarówno proste, nieruchome protezy, jak i te z elementami mechanicznymi.

Średniowieczny mężczyzna nosił protezę na lewej dłoni. - Wydrążona proteza dłoni lewej ręki zastąpiła cztery palce: wskazujący, środkowy, serdeczny i mały. Są one indywidualnie uformowane z blachy i są nieruchome. Repliki palców leżą równolegle do siebie, lekko zakrzywione. Protezę prawdopodobnie przywiązywano pasami do kikuta ręki – wyjaśnił dr Walter Irlinger z Bawarskiego Urzędu Ochrony Zabytków (Bayerisches Landesamt für Denkmalpflege – BlfD).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

To, w jaki sposób mężczyzna stracił rękę i do czego służyła proteza, wciąż pozostaje dla naukowców zagadką. Kciuk właściciela protezy nadal się w niej znajduje. Wewnątrz protezy uczeni znaleźli też zrolowaną tkaninę, która prawdopodobnie odgrywała rolę wyściółki. Całość, jak sądzą badacze, była od zewnątrz pokryta skórą.

W późnym średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej Europa Środkowa była miejscem brutalnych konfliktów. Freising w tym czasie zyskało wielkie wpływy. Było m.in. siedzibą biskupa. Ale to nie uchroniło miasta przed najeźdźcami - chociażby podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648). W tym okresie europejscy lekarze zaczęli robić ogromne postępy w opracowywaniu protez dla rannych żołnierzy.