Na Majorce odkryto najstarszego krewniaka ssaków. To drapieżnik szablozębny podobny do psa

Ssaki wywodzą się z gadów ssakokształtnych z rzędu terapsydów (Therapsida). Pojawiły się na Ziemi około 200 milionów lat temu. Terapsydy na pierwszy rzut oka nie przypominały za bardzo ssaków, ale miały subtelne cechy, które dziś u nich widzimy. W nowych badaniach naukowcy opisali skamieniałości gorgonopsa (Gorgonopsia) należącego do podrzędu terapsydów. Z prac tych wynika, że to drapieżnik szablozębny przypominający psa. Gatunek nie otrzymał jeszcze nazwy. Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach pisma "Nature Communications".

Paleontolodzy na Majorce odkryli nieznany dotąd gatunek wczesnego gorgonopsa. – Gorgonopsy są bliżej spokrewnione ze ssakami niż z jakimikolwiek innymi żywymi zwierzętami – mówi Ken Angielczyk z Field Museum, współautor publikacji. – Nie mają żadnych współczesnych potomków i chociaż nie są naszymi bezpośrednimi przodkami, są spokrewnione z gatunkami, które były naszymi bezpośrednimi przodkami – dodaje.

Skamieniałość pochodzi sprzed 270–280 milionów lat, a dotychczas najstarszy przedstawiciel gorgonopsów żył około 265 milionów lat temu. – Najprawdopodobniej jest to najstarszy gorgonops na planecie – mówi Josep Fortuny z Institut Català de Paleontologia Miquel Crusafont (ICP) w Hiszpanii, współautor publikacji.

Gorgonopsy były zwierzętami stałocieplnymi, podobnie jak współczesne ssaki, ale w przeciwieństwie do większości z nich składały jaja. Były mięsożerne i jako pierwsze rozwinęły charakterystyczne zęby szablaste. Były dominującymi zwierzętami w swoich ekosystemach i nieco przypominały psy, ale bez uszu i futra.

Skamieniałości odkryto na Majorce. W czasach gorgonopsów wyspa ta była częścią superkontynentu Pangei i znajdowała się w okolicy równika. Znalezione szczątki należą do małego lub średniej wielkości zwierzęcia, o długości około jednego metra. Samo miejsce odnalezienia skamieniałości jest dość niezwykłe. Znane dotychczas szczątki gorgonopsów odkrywano na wysokich szerokościach geograficznych, w Rosji czy RPA.

– Zaskakująca jest duża liczba kości. Znaleźliśmy wszystko, od fragmentów czaszki, kręgów i żeber po bardzo dobrze zachowaną kość udową. Tak naprawdę, kiedy rozpoczynaliśmy te wykopaliska, nie sądziliśmy, że znajdziemy na Majorce tak wiele szczątków zwierzęcia tego typu – wyjaśnia Rafel Matamales z Museu Balear de Ciències Naturals, pierwszy autor publikacji.

Kompletna skamieniałość pozwoliła badaczom zrekonstruować wygląd zwierzęcia i dowiedzieć się więcej o jego życiu. Stworzenie to wyglądało trochę jak średniej wielkości pies, ale gatunek ten nie miał futra ani psich uszu. – To najstarsze zwierzę, mające długie kły przypominające ostrza, jakie kiedykolwiek znaleziono – mówi Angielczyk. To sugeruje, że gatunek ten był w swoich czasach czołowym drapieżnikiem.

– Przed epoką dinozaurów istniała epoka starożytnych krewnych ssaków. Większość z nich wyglądała zupełnie inaczej niż dzisiejsze ssaki. Ale były one naprawdę różnorodne i odgrywały wiele różnych ról ekologicznych. Odkrycie nowej skamieniałości to kolejny element układanki wyjaśniającej ewolucję ssaków – wyjaśnia Angielczyk.

Źródło: Miquel Crusafont Catalan Institute of Paleontology, Field Museum