Przetestowali starożytny pancerz. Marines rozwiązali 64‑letni spór

Zbroja, której użyli żołnierze, to jedna z najstarszych znanych zbroi europejskich. Ma ona 3500 lat i pochodzi z okresu mykeńskiego. Została odnaleziona w pobliżu wioski Dendra w Grecji w 1960 roku. Od tego czasu naukowcy nie mogli dojść do porozumienia co do jej przeznaczenia, ponieważ nie ma żadnych historycznych źródeł opisujących ten typ zbroi.

Niektórzy badacze twierdzili, że ta zbroja, złożona z brązowych płyt i ważąca ponad 18 kg, była używana tylko jako strój ceremonialny i nie była efektywna w walce. Inni naukowcy byli zdania, że zbroja była częścią uzbrojenia mykeńskich żołnierzy, ale prawdopodobnie była noszona przez wojowników walczących na rydwanach, a nie przez piechotę.

Ta kwestia była istotna dla zrozumienia sztuki wojennej w Europie późnej epoki brązu. Postanowili ją rozwiązać autorzy badania i eksperymentu, który został opisany 22 maja w internetowym czasopiśmie naukowym "PLOS ONE".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Dr Andreas Flouris z Laboratorium Architektury Funkcjonalnej Ssaków w ich Środowisku (Functional Architecture of Mammals in their Environment – FAME) na Uniwersytecie Tesalii w Grecji znalazł niezwykły sposób na wyjaśnienie, do czego służyła mykeńska zbroja. Fizjolog i jego zespół połączyli dane ze źródeł historycznych z wynikami eksperymentu, aby stwierdzić, jak zbroja wpływała na mobilność wojowników i czy była skuteczną ochroną. Sprawdzali również, jak noszenie zbroi wpływało na układ sercowo-naczyniowy i zmęczenie użytkowników. W eksperymencie wzięli udział ochotnicy z piechoty morskiej Greckich Sił Zbrojnych.

Zespół dr. Flourisa przygotował repliki zbroi z Dendry i broni z epoki brązu. Następnie 13 marines przeszło szybki kurs starożytnych zasad walki, opracowanych m.in. na podstawie "Iliady" Homera. Żołnierze, ubrani w pancerze i wyposażeni w miecze, włócznie i sztylety, przeprowadzili symulowaną bitwę trwającą jedenastogodzinną.

Eksperyment wykazał, że repliki mykeńskiej zbroi nie ograniczały ruchów i zdolności bojowych wojowników ani nie stanowiły dla nich poważnego obciążenia. Jak piszą autorzy badania, jednoznacznie okazało się, że pancerz z Dendry był przydatny w walce. Wiele wskazuje więc na to, że cywilizacja mykeńska, której szczytowy okres przypada na lata 1450–1225 p.n.e., zawdzięczała swoją potęgę również technologii uzbrojenia.

Aby uzupełnić wyniki eksperymentu, naukowcy z Uniwersytetu Tesalii opracowali oprogramowanie, które umożliwia symulację warunków bojowych. Za pomocą programu można testować hipotetyczną skuteczność zbroi i broni w różnych scenariuszach. Teraz zespół dr. Flourisa będzie prowadził dalsze badania nad mykeńskim uzbrojeniem z wykorzystaniem technik komputerowych.

Zbroję z Dendry odkryli w 1960 r. archeolodzy, prof. Paul Aström ze Szwecji i Grek dr Nikos Verdelis. Badacze znaleźli kompletną karacenę w mykeńskim grobowcu w wiosce Dendra, niedaleko cytadeli Midea i kilka kilometrów od starożytnych Myken. Ich odkrycie uznano za przełomowe dla archeologii.

Znalezisko to pełny pancerz płytowy, którego elementy z brązu łączono za pomocą skórzanych rzemieni. Tułów żołnierza chronił dwuczęściowy kirys z naramiennikami i wysokim kołnierzem osłaniającym szyję, kark i podbródek. Od pasa w dół zbroję tworzy fartuch z trzech par szerokich, wygiętych płyt, sięgający kolan wojownika. Uzupełnieniem pancerza był hełm z kłów dzika z płytami chroniącymi policzki. Eksperci sądzą, że do zbroi należały też nagolenniki i osłony przedramion, przymocowywane do kończyn lnianymi pasami.