Pizzagate i inne teorie spiskowe. Absurd, który doprowadził do strzelaniny

Obecne nastroje wokół sieci 5G pokazują, że fake news żyją nawet jeśli zostaną z każdej strony obalone. Tak było też kilka lat temu z "aferą Pizzagate". – Satanista i kanibal to jedne z lżejszych wyzwisk, jakie trafiały do mnie na Twitterze i YouTubie - wspomina w rozmowie z WP Tech Arrington de Dionyso, który stał się jedną z ofiar tego fejka.

Hillary Clinton, główny cel teorii spiskowej Pizzagate
Źródło zdjęć: © Getty Images

Podczas pandemii koronawirusa nie brakuje spiskowych teorii, które żyją własnym życiem. Absurdalne koncepcje pochodzące z anonimowych kont są często podchwytywane przez "realne" osoby, które zaczynają w nie wierzyć. Efekt? M.in. podpalanie masztów 5G, które według jednej z teorii mają zakażać wirusem... Choć jest to biologicznie niemożliwe.

Wpis Carmen Katz na Facebooku doprowadził do strzelaniny w restauracji "Comet Ping Pong" w Waszyngtonie w roku 2016. Mężczyzna uzbrojony w karabin szturmowy i pistolet oddał kilka strzałów, by "wymierzyć sprawiedliwość" właścicielowi restauracji. Nie przeszkadzała mu obecność dzieci.

Obraz
© Facebook

Stąd właśnie wypłynęła teoria spiskowa o rzekomej pedofilskiej szajce Hillary Clinton.

W "Comet Ping Pong" miały odbywać się satanistyczne rytuały z udziałem nieletnich, w których rzekomo brała udział kandydująca wtedy na prezydenta USA Hillary Clinton. Co więcej, kandydatka miała kierować międzynarodową pedofilską szajką wykorzystującą seksualnie dzieci. Napastnik występował więc niejako w obronie małoletnich. A że cała ta historyjka była wierutną bzdurą, to już co innego.

Teoria spiskowa Pizzagate powstała w czasie kampanii prezydenckiej w USA. Choć absurdalna, to w oczach ekstremistów – dolała oliwy do ognia. O skuteczności tego fejka zadecydowało wyczucie czasu. Powstał 29 października 2016, gdy FBI ogłosiło ponowne otworzenie śledztwa w sprawie użycia prywatnego serwera e-mailowego przez Hillary Clinton jako ówczesnej sekretarz stanu.

Losowy, niemający żadnego odzwierciedlenia w faktach wpis na Facebooku podchwycił potem znany "guru" teorii spiskowych, Alex Jones. I tak oto wyssana z palca niewiarygodna sensacja została "uzbrojona". Na Twitterze jednego dnia trolle i boty potrafiły stworzyć 150 tys. wpisów na ten temat. A gdy w listopadzie 2016 roku bardzo popularne forum Reddit (taki amerykański Wykop.pl) całkowicie usunęło dyskusje poświęcone Pizzagate, wiara w ten spisek tylko się nasiliła.

Pizzagate i fejki – z czym to się je?

Zanim napastnik wtargnął do knajpy, internauci prześwietlili każdą osobę, która nawet w mikroskopijnym stopniu była powiązana z Hillary Clinton i samym lokalem. Trolle na forach internetowych zaczęły podsyłać "teczki" z rzekomymi "hakami". Jedną z takich osób był właśnie Arrington de Dionyso, amerykański malarz i muzyk specjalizujący się w grze na saksofonie i indonezyjskim śpiewie gardłowym. Jego grafiki pojawiły się m.in. w kolekcji mody Yves Saint Laurent.

Obraz
© Arrington de Dionyso, archiwum prywatne | Arrington de Dionyso

Arrington de Dionyso, artysta, który namalował mural, który stał się dla spiskowców dowodem w "aferze Pizzagate"

– W 2010 roku namalowałem w tej knajpie mural. Niszczał jednak od odbijania piłeczki w grze w ping-ponga, więc po roku właściciel poprosił kogoś innego o stworzenie nowego muralu. Gdy wybuchła afera, w listopadzie 2016 roku w "Washington Post" pojawiło się zdjęcie knajpy sprzed lat właśnie z moim muralem. No i się zaczęło – opowiada artysta w rozmowie z WP Tech. Od tej pory był jednym z celów dla członków ideologii alt-right.

Groźby śmierci stały się dla de Dionyso codziennością. – Na Twitterze byłem satanistą, na YouTube – kanibalem. Na tym drugim portalu jacyś ludzie wykorzystywali moje teledyski i zdjęcia, łącząc je z satanistycznymi rytuałami i kanibalizmem. To było kompletnie bez sensu, bo te zdjęcia nie pochodziły nawet z Waszyngtonu. Były to różne galerie z Włoch, Olympii czy Los Angeles. Jedna osoba to umieściła, a powielały setki kolejnych – wspomina.

Obraz
© Arrington de Dionyso, archiwum prywatne | Arrington de Dionyso

Ten oto mural Arringtona de Dionyso widniał w roku 2010 w restauracji "Comet Ping Pong"

Co było potem, wszyscy pamiętają. Hillary Clinton przegrała wybory prezydenckie z Donaldem Trumpem. W sprawie Pizzagate wypowiedziało się FBI, nazywając je zagrożeniem mogącym prowadzić do aktów krajowego terroryzmu. Nawet "mistrz teorii spiskowych", Alex Jones, w marcu 2017 publicznie przeprosił za to, że promował Pizzagate w swoim programie Infowars.

Według Clinta Wattsa, specjalisty od zabezpieczeń w Foreign Policy Research Institute, proces rozsiewania fejków zawsze jest taki sam. Najpierw umieszcza się anonimowe wpisy w mediach społecznościowych w nadziei, że "łykną" je inni ludzie, a gdy tak się stanie – organizuje się większą akcję. W przypadku Pizzagate dalszym krokiem była skoordynowana dezinformacja w internecie na masową skalę.

– Chodzi o to, aby podzielić ludzi. Aby wątpili we własne państwo i nie uczestniczyli w demokracji, bo sądzą, że jest "zepsuta" – mówi Watts. I dodaje: Jeśli nie wiesz w co wierzyć, uwierzysz we wszystko.

Niestety nie istnieje na to dobre "antidotum". Zwykła weryfikacja i punktowanie faktów nie wystarcza (są na to liczne badania)
. Emocja zawsze będzie silniejsza od racjonalnych argumentów. Helen Lee Bougyues z Reboot Foundation uważa, że jedyna nadzieja leży w wypracowaniu umiejętności krytycznego myślenia i umiejętności korzystania z mediów. Tylko wtedy możemy oprzeć się zmyślonym spiskom, które mogą mieć niebezpieczne, realne skutki.

Napastnik, który wtargnął z bronią do waszyngtońskiej knajpy, dostał karę 4 lat więzienia. Choć od udowodnienia nieprawdziwości afery Pizzagate minęły ponad 3 lata, Arrington de Dionyso wciąż dostaje pogróżki w internecie.

Wybrane dla Ciebie

Nalot Izraela na bogate państwo regionu. Celem przywódcy Hamasu
Nalot Izraela na bogate państwo regionu. Celem przywódcy Hamasu
Są potężnym nowicjuszem w NATO. Kupili polski hit eksportowy
Są potężnym nowicjuszem w NATO. Kupili polski hit eksportowy
Zanieczyszczenie powietrza zwiększa ryzyko demencji. Tak wskazują dane
Zanieczyszczenie powietrza zwiększa ryzyko demencji. Tak wskazują dane
Otworzyli największą fabrykę amunicji. Ukraińcy: "jest pewien haczyk"
Otworzyli największą fabrykę amunicji. Ukraińcy: "jest pewien haczyk"
USA przerzucają sprzęt. 100 pojazdów Bradley w drodze do Polski
USA przerzucają sprzęt. 100 pojazdów Bradley w drodze do Polski
Bliźniaczka Ziemi. Jest tylko 40 lat świetlnych od Ziemi
Bliźniaczka Ziemi. Jest tylko 40 lat świetlnych od Ziemi
Japonia odebrała pierwszą sztukę. To kuzyn polskiego KTO Rosomak
Japonia odebrała pierwszą sztukę. To kuzyn polskiego KTO Rosomak
Przygotowują Abramsy do strzelania. W Polsce trwają ćwiczenia
Przygotowują Abramsy do strzelania. W Polsce trwają ćwiczenia
Wpływają na jakość snu. Żyją w jamie ustnej i jelitach
Wpływają na jakość snu. Żyją w jamie ustnej i jelitach
Sadzą trawę na dnie Zatoki Puckiej. Chcą stworzyć podwodne łąki
Sadzą trawę na dnie Zatoki Puckiej. Chcą stworzyć podwodne łąki
Był zagrożeniem dla dinozaurów. Jego potomkowie żyją w USA
Był zagrożeniem dla dinozaurów. Jego potomkowie żyją w USA
Wysadzają własne miasta. Tyle rosyjskich bomb spadło w kraju Putina
Wysadzają własne miasta. Tyle rosyjskich bomb spadło w kraju Putina