Pierwsza planeta obiegająca trzy gwiazdy? Niezwykły układ GW Ori

Obserwacje gwiazdy potrójnej GW Ori sugerują, że ten spektakularny układ może okrążać dodatkowy obiekt. Być może jest to ślad pierwszej poznanej planety tego rodzaju.

W ubiegłym roku współpraca obserwatoriów ALMA (Atacama Large Millimeter Array) oraz VLT (Very Large Telescope) pozwoliła na wygenerowanie szczegółowego modelu oddalonego o 1,3 tys. lat świetlnych układu GW Orionis. Okazało się, że mamy do czynienia z grawitacyjnym związkiem trzech gwiazd, otoczonym przez majestatyczny dysk gazów i pyłów.

Na podstawie dalszych badań astronomowie orzekli, że ogromny pas materii składa się z dwóch części, przy czym zewnętrzna pozostaje wyraźnie przechylona o 38 stopni. Świeży artykuł opublikowany na łamach Science sugeruje, że za rozerwanie i kształt pierścienia może odpowiadać dodatkowe ciało, najprawdopodobniej planeta o masie Jowisza lub większej.

Co prawda astronomowie znajdowali już ślady egzoplanet uwikłanych w układy potrójne, ale były to obiekty po prostu krążące wokół jednej z gwiazd. Jeżeli hipoteza dotycząca GW Orionis okaże się poprawna, będziemy mieli do czynienia z pierwszym globem orbitującym wokół wszystkich trzech składników. Oczywiście taka orbita byłaby olbrzymia, a potencjalny obserwator postrzegałby swoje trzy "słońca", niewiele wyraźniej od innych gwiazd na nieboskłonie. Na dodatek dwie z nich znajdują się na tyle blisko siebie, że najpewniej zlewałyby się w jeden punkt.

Poznanie prawdy na temat GW Ori jest bardzo istotne dla teoretyków. Jeżeli potwierdzimy istnienie świata zdolnego do przetrwania w chaotycznym układzie trzech gwiazd, może się okazać, że warunki konieczne do uformowania planety są znacznie mniej rygorystyczne niż dotychczas sądzono.

Więcej informacji znajdziesz w źródle: S. Kraus, A. Kreplin, A. Young, A triple-star system with a misaligned and warped circumstellar disk shaped by disk tearing, "Science".