Odkrycie sprzed 450 mln lat. Nowe badania ujawniły niesamowite fakty

Nowe badanie ujawniło pierwsze dowody na to, że stworzenia morskie sprzed 450 mln lat miały mocno rozwinięte narządy oddechowe. Co ciekawe, trylobity oddychały… nogami, a z ich ud zwisały "skrzela".

Trylobity były grupą zwierząt morskich, które z wyglądu mogły przypominać kraby. I chociaż dzisiaj są już gatunkiem wymarłym, to odniosły ewolucyjny sukces, przetrwawszy ponad 250 mln lat - dłużej niż dinozaury. 

Nowe możliwości technologiczne oraz niezwykle rzadkie skamieniałości umożliwiły naukowcom z UC Riverside odkrycie nowych, fascynujących informacji na temat trylobitów. Wyniki opublikowane w czasopiśmie Science Advances pomagają rozwikłać zagadkę wczesnej ewolucji zwierząt.

- Do tej pory sądzono, że górne części odnóg trylobitów były podobne do tych, które obserwujemy u skorupiaków. Nasze badania jednak wskazują, że funkcjonowały one podobnie do skrzeli - wyjaśnił Jin-Bo Hou, doktorant paleontologii UCR, który kierował badaniami.

To odkrycie pozwala dokładniej umiejscowić trylobity na drzewie życia (pomiędzy stawonogami a skorupiakami), co z kolei pozwoli lepiej zrozumieć cały przebieg wczesnej ewolucji zwierząt. 

W sumie naukowcy przebadali ponad 22 tys. gatunków trylobitów, ale miękkie części zwierząt są widoczne jedynie w ok. 24 skamieniałościach, które zachowały się w pirycie. Chociaż trylobity te były już opisywane w XIX wieku, to dzięki nowej technologii udało się je zbadać o wiele dokładniej niż dotychczas. 

W przypadku trylobitów zachowanych w pirytach naukowcy sięgnęli po skanery CT, które były w stanie odczytać różnice w gęstości między pirytem a otaczającą skałą i pomogły stworzyć trójwymiarowe modele tych rzadkich struktur skrzelowych.

- Pozwoliło nam to zobaczyć skamielinę bez konieczności wykonywania wielu wierceń i szlifowania skały pokrywającej okaz - powiedziała paleontolog Melanie Hopkins, członkini zespołu badawczego z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej. - To pozwoliło zobaczyć struktury anatomiczne trylobitów o szerokości od 10 do 30 mikronów (dla porównania, ludzki włos ma grubość ok. 100 mikronów). 

Naukowcy mogli zobaczyć, jak krew przefiltrowała się przez komory w tych delikatnych strukturach, pobierając tlen podczas ruchu. Proces ten wygląda podobnie u współczesnych stawonogów, jak kraby czy homary. 

Może się wydawać dziwne, że ewolucja umieściła aparat oddechowy na nogach i naukowcy wciąż nie znają odpowiedzi, czemu struktury oddechowe pojawiły się właśnie w takim miejscu. Kolejne badania pomogą znaleźć odpowiedź na to pytanie oraz na kolejne, mające na celu wyjaśnienie gwałtownego wzrostu różnorodności zwierząt na Ziemi ok. 540 mln lat temu.