Nietypowe struktury w atmosferze Saturna. Odkrył je teleskop Webba

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) odkrył nieznane dotąd dziwne ślady w atmosferze Saturna. Naukowcy są zaskoczeni i nie udało im się do końca wyjaśnić ich pochodzenia, choć mają pewne tropy. Wyniki badań opublikowali w czasopiśmie "Geophysical Research Letters".

Saturn, druga co do wielkości planeta w Układzie SłonecznymSaturn to druga co do wielkości planeta Układu Słonecznego, słynąca z rozległego systemu pierścieni
Źródło zdjęć: © Pixabay
Amanda Grzmiel

Saturn to szósta od Słońca, druga co do wielkości planeta Układu Słonecznego, wyróżniająca się rozległym systemem pierścieni. Jest gazowym olbrzymem, zbudowanym głównie z wodoru i helu. Posiada dużą liczbę księżyców, a w marcu 2025 roku znanych było ich 274. Teraz naukowcom udało się odkryć coś nowego. Teleskop Jamesa Webba, korzystając z instrumentu spektrografu podczerwieni (NIRSpec), zajrzał do atmosfery Saturna nad sześciokątną burzą, która wiruje na północnym biegunie planety. Zidentyfikował nieznane struktury w atmosferze - wyniki badań opublikowano w "Geophysical Research Letters".

Tajemnicze struktury w gazowej atmosferze Saturna

Sześciokątna burza na Saturnie - zdjęcie sondy Cassini
Sześciokątna burza na Saturnie - zdjęcie sondy Cassini © JPL-Caltech, NASA

Naukowcy, badając atmosferę gazowego olbrzyma, spodziewali się emisji w szerokim zakresie widma podczerwieni. Zamiast tego, zauważyli ciemne, koralikowate struktury, które wydają się być oddzielone dużymi odległościami, ale mogą być ze sobą powiązane. Te formacje dryfują powoli w naładowanej plazmie jonosfery planety, a pod nimi znajduje się asymetryczny wzór gwiazdy w stratosferze.

Odkrycie to zaskoczyło naukowców, którzy nie spodziewali się takich formacji. "Ciemne koraliki" pojawiły się w atmosferze gazowego olbrzyma, co jest zupełnie nowym zjawiskiem dla badaczy. Profesor Tom Stallard z Uniwersytetu Northumbria w Wielkiej Brytanii przyznał w rozmowie z portalem Live Science, że "wyniki były całkowitym zaskoczeniem". Dodał, że te cechy są "całkowicie nieoczekiwane i obecnie całkowicie niewyjaśnione".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pochodzenie dziwnych struktur ma związek z zorzą polarną?

Badacze podejrzewają, że ciemne koraliki mogą być wynikiem złożonych interakcji między magnetosferą Saturna a jego obracającą się atmosferą, co może dostarczyć nowych informacji na temat wymiany energii napędzającej zorzę Saturna.

Asymetryczna gwiazda w stratosferze (po lewej) i ciemne koraliki  w jonosferze (po prawej)
Asymetryczna gwiazda w stratosferze (po lewej) i ciemne koraliki w jonosferze (po prawej) © NASA

"Uważamy, że ciemne koraliki mogą wynikać ze złożonych interakcji między magnetosferą Saturna a jego wirującą atmosferą, potencjalnie dostarczając nowych informacji na temat wymiany energii, która napędza zorzę polarną Saturna" - powiedział Stallard.

Asymetryczny wzór gwiazdy może być w jakiś sposób powiązany z sześciokątnym wzorem burzy, który został po raz pierwszy odkryty w 1980 r. przez sondę Voyager NASA. Sześciokąt, napędzany przez strumień odrzutowy, wznosi się na wysokość 29 tys. km nad powierzchnią planety i obraca się co 10 godzin.

Naukowcy planują dalsze obserwacje, aby lepiej zrozumieć te zjawiska, zwłaszcza że Saturn znajduje się obecnie w równonocy, co może wpłynąć na zmiany wzorów atmosferycznych. Planeta znajduje się obecnie też blisko Ziemi, więc można ją obserwować na nocnym niebie.

Wybrane dla Ciebie
Znalazł go przypadkiem. Niemiecki samolot przeleżał tam prawie 50 lat
Znalazł go przypadkiem. Niemiecki samolot przeleżał tam prawie 50 lat
Stracili 70 mln dol. Ukraiński atak na rosyjskie myśliwce Su-27
Stracili 70 mln dol. Ukraiński atak na rosyjskie myśliwce Su-27
Czy Wszechświat jest symulacją? Są wskazówki
Czy Wszechświat jest symulacją? Są wskazówki
Jaką osobowość ma AI? Naukowcy próbują to zbadać
Jaką osobowość ma AI? Naukowcy próbują to zbadać
Wybrali nowy rząd. O dalszym wsparciu dla Ukrainy mówią krótko
Wybrali nowy rząd. O dalszym wsparciu dla Ukrainy mówią krótko
Pierwsza taka aukcja. 1,3 GW mocy na polskim Bałtyku
Pierwsza taka aukcja. 1,3 GW mocy na polskim Bałtyku
Kosowo się zbroi. W tle tajemnicza umowa z USA
Kosowo się zbroi. W tle tajemnicza umowa z USA
Nowa aktywność. Co się dzieje w irańskim zakładzie wzbogacania uranu?
Nowa aktywność. Co się dzieje w irańskim zakładzie wzbogacania uranu?
Pierwsza taka mapa wszechświata. Powstawała przez pół roku
Pierwsza taka mapa wszechświata. Powstawała przez pół roku
Poszli w ślady Niemiec. Kupują 50 maszyn
Poszli w ślady Niemiec. Kupują 50 maszyn
Rosja wzmacnia siły powietrzne dwoma bombowcami Tu-160M
Rosja wzmacnia siły powietrzne dwoma bombowcami Tu-160M
Huragany gwałtownie przyśpieszyły. Porywy powyżej 300 km/h nowym standardem?
Huragany gwałtownie przyśpieszyły. Porywy powyżej 300 km/h nowym standardem?
ZANIM WYJDZIESZ... NIE PRZEGAP TEGO, CO CZYTAJĄ INNI! 👇