Merkel uruchomiła wytwarzanie plazmy wodorowej w największym stellaratorze

Tamtejszy stellarator Wendelstein 7-X (W7-X), największe w świecie urządzenie tego typu, służy eksperymentom związanym z uzyskaniem kontroli nad reakcją termojądrową, co pozwoliłoby wykorzystywać ją dla celów energetycznych. Zaczął funkcjonować 1. grudnia ubiegłego roku, wytwarzając w ponad 300 seansach plazmę helową, której temperaturę zwiększono stopniowo do sześciu milionów stopni Celsjusza. Po wypróbowaniu w ten sposób sprawności urządzenia przyszła kolej na najważniejsze dla całego programu naukowego badania z użyciem plazmy wodorowej.

Czytaj także: Niemieccy naukowcy coraz bliżej fuzji jądrowej. "Robimy to dla naszych dzieci"

Naciśnięcie przez kanclerz Merkel guzika sprawiło, że w stellaratorze pod wpływem dwumegawatowej dawki mikrofal niewielka ilość wodoru przekształciła się w jedną czwartą sekundy w plazmę o temperaturze 8. mln stopni. Zaplanowany na cztery lata program eksperymentów ma doprowadzić do utrzymywania wodoru w stanie plazmy nawet przez pół godziny przy pełnej 20-megawatowej mocy urządzenia.

W-7. przeznaczony jest wyłącznie do badania technicznych i fizycznych podstaw kontrolowanej reakcji termojądrowej oraz jej zastosowalności w energetyce. W przypadku tego urządzenia nie przewiduje się i nie ma możliwości uzyskiwania godnych uwagi ilości energii użytecznej. Masa wytwarzanej w nim plazmy wynosi zaledwie od 5 do 30 miligramów, rozproszonych w objętości około 30 metrów sześciennych.

Nazwa stellaratora wskazuje, że odtwarza się w nim proces syntezy termojądrowej zachodzący we wnętrzu gwiazd. Innym wykorzystywanym przez fizyków w tym samym celu urządzeniem jest tokamak, w którym spiralne pole magnetyczne utrzymujące plazmę w pewnej odległości od ścian tubusa uzyskuje się dzięki indukowaniu w niej prądu elektrycznego. W stellaratorze ten sam efekt daje bardzo skomplikowane konstrukcyjnie ukształtowanie otaczających tubus elektromagnesów. Tubus W7-X ma 1. metrów średnicy i 5 metrów wysokości.

Uzyskanie kontrolowanej syntezy termojądrowej to olbrzymi krok naprzód. Proces ten, zachodzący naturalnie wewnątrz Słońca, polega na łączeniu się atomów w warunkach bardzo wysokiej temperatury, w efekcie czego wydzielane są duże ilości energii. W odróżnieniu do reakcji rozszczepiania jąder atomowych, wykorzystywanych w elektrowniach jądrowych, nie powoduje ona wytwarzania się niebezpiecznego materiału radioaktywnego, który zanieczyszcza środowisko na tysiące lat.

_ SŁK-WP / PAP / Dominik Gąska _