Mają ponad 400 mln lat. Pierwsze kręgowce wyszły z wody w Polsce
W Górach Świętokrzyskich odkryto najstarsze ślady kręgowców, które wskazują na pierwsze próby wyjścia na ląd. Ślady mają ponad 10 milionów lat i zachowały się w znakomitym stanie.
Odkrycie w Górach Świętokrzyskich/ zdjęcie ilustracyjne 
Polscy naukowcy z Państwowego Instytutu Geologicznego, we współpracy z prof. Alfredem Uchmanem z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dokonali wyjątkowego odkrycia w Górach Świętokrzyskich. Jak podaje Polska Agencja Prasowa, zespół badaczy, w skład którego weszli m.in. dr hab. Piotr Szrek, Katarzyna Grygorczyk, dr Sylwester Salwa i dr Patrycja Dworczak, zidentyfikował najstarsze na świecie ślady kręgowców poruszających się po lądzie, datowane na ponad 400 milionów lat. Wyniki tych badań, które rzucają nowe światło na początki życia zwierząt na lądzie, opublikowano w prestiżowym czasopiśmie "Scientific Reports".
Tajemnicze ryby dwudyszne
Odkryte skamieniałości dowodzą, że ryby dwudyszne były pierwszymi kręgowcami, które próbowały wyjść z wody na ląd. Wydarzeni miało miejsce około 10 mln lat przed pojawieniem się tetrapodów. Ryby te, znane jako "żywe skamieniałości", zasiedliły wody śródlądowe i do dziś przetrwały jako grupa reliktowa. Ich zdolność do przetrwania w wysychających zbiornikach wodnych, a także umiejętność pełzania w poszukiwaniu wody, czyni je wyjątkowymi w kontekście ewolucji.
Ślady Reptanichnus acutori
Odkryte w Górach Świętokrzyskich ślady, nazwane Reptanichnus acutori, dostarczają wyjątkowych dowodów na sposób poruszania się pradawnych ryb. Nie są to jedynie odciski płetw, ale także ne ślady wleczenia ciała, odciski tułowia, ogona, a nawet pyska. Jak wyjaśnia dr hab. Piotr Szrek w rozmowie z PAP, zwierzęta te przemieszczały się w bardzo płytkiej wodzie lub po odsłoniętym osadzie, co uniemożliwiało im swobodne pływanie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Doświadczanie wydarzeń muzycznych w XXI w. | Historie Jutra
Odkrycie to pokazuje, że ewolucja testowała różne sposoby adaptacji do życia na lądzie niemal jednocześnie w obrębie co najmniej dwóch grup zwierząt. Ślady te, znalezione w kamieniołomach piaskowców w Ujeździe i Kopcu, zachowały się w doskonałym stanie dzięki warstwie pyłu wulkanicznego, która je przykryła.
Dzięki wykorzystaniu skanowania 3D oraz eksperymentów z współczesnymi rybami dwudysznymi Protopterus annectens, badacze odtworzyli sposób powstawania pradawnych śladów. Analizy wykazały, że podczas pełzania ryby te pozostawiają złożone odciski, niemal identyczne z tymi odnalezionymi w dewońskich piaskowcach. Odkrycie to potwierdza, że kręgowce zaczęły testować możliwości poruszania się po lądzie na długo przed pojawieniem się pierwszych tetrapodów.
