Grzyby mają dużo wspólnego ze zwierzętami. Komunikują się i ruszają

Grzyby, choć często postrzegane jako organizmy zbliżone do roślin, mają znacznie więcej wspólnego ze zwierzętami. Jak wskazuje dr hab. Marta Wrzosek, mykolog i biolog z Uniwersytetu Warszawskiego, te niezwykłe organizmy potrafią się również poruszać, komunikować oraz rozmnażać płciowo. Wypowiedzi ekspertki dostarcza Polska Agencja Prasowa.

- Grzyby są znacznie bliżej spokrewnione ze zwierzętami niż z roślinami. Grzyby i zwierzęta mają wspólnego przodka, który wyglądał zapewne jak ameba, był pełzakiem, a rośliny są bardzo, bardzo daleko od niego – powiedziała dr hab. Marta Wrzosek w rozmowie z PAP. Właśnie dlatego, podobnie jak zwierzęta, grzyby mogą poruszać się, porozumiewać i uprawiać seks.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zaskakujące jest to, że mimo zewnętrznego wyglądu i środowiska życia, grzyby mają ze zwierzętami wiele wspólnych cech. Jak tłumaczy specjalistka, ściana komórkowa jest jedną z cech, która odróżnia grzyby od zwierząt. W linii ewolucyjnej, która prowadzi do grzybów, ich przodkowie zaczęli wytwarzać ściany komórkowe. U zwierząt występuje tylko błona komórkowa.

- Za to materiały zapasowe u grzybów i zwierząt są takie same. To, po pierwsze tłuszcz, a po drugie glikogen, czyli wielocukier, który my gromadzimy w wątrobie. Grzyby wprawdzie nie mają wątroby, ale odkładają glikogen w strzępkach w postaci drobnych pęcherzyków, które wyglądają jak ziarenka piasku – wyjaśnia dr Wrzosek.

Wydaje się, że grzyby to gatunki stacjonarne. Okazuje się jednak, że wiele gatunków potrafi się poruszać. Ekspert zaznacza, że szczególnie efektownie poruszają się stare linie ewolucyjne grzybów. Na pewnych etapach życia potrafią one zachowywać stadium pełzaka. Pozwala to na aktywne poruszanie się w środowisku. Poruszają się, wyciągając swoje nibynóżki.

Proces ten najczęściej odbywa się w komórkach innych organizmów. Niektóre grzyby wydają się jeszcze bardziej podobne do zwierząt, ponieważ są w stanie poruszać się dzięki "biczykowatym wiciom" - przypominają wówczas swoim wyglądem plemniki.

Oprócz zdolności ruchu, grzyby znane są również z wysyłania i odbierania sygnałów chemicznych. Umożliwia im to komunikację. Szczególnie widoczne jest to w sferze rozmnażania płciowego. Grzyby wysyłają chemiczne sygnały, które pozwalają im się zlokalizować i rozpoznać. Jest to swoisty dialog chemiczny - cząsteczki chemiczne pełnią w nim rolę słów.

- Można to stwierdzić, obserwując zachowania seksualne grzybów – tak nawiasem mówiąc, u niektórych gatunków występują dwie, a u innych cztery płcie – mówi Wrzosek.

- Strzępka grzyba, która gdzieś rozwija się w podłożu, wydziela z siebie substancję lotną, która informuje o płci i miejscu, w którym się znajduje. Jest odbierana przez strzępkę partnerską, która sama też wydziela informację o sobie. I wtedy zaczynają powoli dążyć ku sobie – wyjaśnia mykolog.

Grzyby mają także spektakularne zdolności do walki i przetrwania. Produkują substancje obronne, takie jak antybiotyki, które chronią je przed bakteriami, a także różnego rodzaju toksyny odstraszające inne organizmy. Grzyby nie "polują" na ludzi, tylko odstraszają inne organizmy, które mogą im szkodzić.

W jednym z najbardziej zadziwiających przypadków, grzybom udało się skolonizować olbrzymi teren w Oregonie. Grzybnia opieńki ciemnej (Armillaria ostoyae), atakującej drzewa, rozrosła się na ogromnym obszarze o powierzchni 856,5 ha. DNA próbek pobranych z różnych miejsc tej kolonii okazało się identyczne, co potwierdziło, że jest to jeden organizm. Zdaniem dr Wrzosek rozrost grzyba zajął nawet 8-9 tys. lat.