Ekstremalne zjawiska pogodowe przybiorą na sile. Dotkną nawet 70 proc. z nas

Blisko trzy czwarte z nas doświadczy ekstremalnych zmian pogodowych w ciągu najbliższych dwóch dekad, prognozuje nowa analiza. "W najlepszym razie, szacujemy, że gwałtowne zmiany dotkną 1,5 miliarda ludzi" – mówi fizyk Bjørn Samset z Centrum Badań Klimatu Międzynarodowego (CICERO) w Norwegii. Ten niższy szacunek możliwy jest do osiągnięcia jedynie poprzez radykalne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, co nadal nie ma miejsca.

Modelowanie przeprowadzone przez klimatolog Carley Iles i jej współpracowników z CICERO wykazuje, że kontynuacja obecnego kursu spowoduje, że niebezpieczne zmiany dotkną 70 proc. ludności Ziemi. Ich prognozy, które ukazały się na łamach "Nature Geoscience" wskazują również, że wiele z przyszłych zmian jest już nieuniknionych. "Jedynym sposobem radzenia sobie z sytuacją jest przygotowanie się na znacznie większe prawdopodobieństwo bezprecedensowych ekstremalnych zdarzeń, już w ciągu następnych jednej do dwóch dekad" – wyjaśnia Bjørn Samset.

Jak donosi Science Alert, dane z europejskiej służby klimatycznej Copernicus pokazują, że Ziemia doświadczyła najgorętszego lata na półkuli północnej w historii. Poprzedni rekord padł zaledwie w zeszłym roku, a na półkuli południowej zima również była ekstremalnie ciepła. Ten wzrost globalnych temperatur przyniósł ze sobą śmiertelne pożary, powodzie, burze i susze niszczące plony, prowadzące do coraz bardziej powszechnego głodu i sprzyjające rozprzestrzenianiu się chorób.

Modelowanie przeprowadzone przez Iles i jej zespół sugeruje, że dalsze ekstremalne zmiany pogodowe będą zachodzić jeszcze szybciej. Zwiększa to ryzyko wystąpienia bardziej niebezpiecznych ekstremów temperatury, opadów i wiatrów w krótkim czasie lub nawet jednocześnie. Na przykład, wzrost liczby "suchych burz" w połączeniu z większymi warunkami suszy prowadzi do częstszych i bardziej intensywnych pożarów na całym świecie. W 2022 roku poważna fala upałów w Pakistanie została natychmiastowo poprzedzona przez bezprecedensowe powodzie, wpływając na miliony ludzi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pod naszą obecną ścieżką emisji, najwięcej ekstremalnych zjawisk pogodowych dotknie tropiki i subtropiki, gdzie mieszka większość ludzi. "Skupiamy się na zmianach regionalnych, ze względu na ich zwiększone znaczenie dla doświadczeń ludzi i ekosystemów w porównaniu ze zmianami globalnymi" – mówi Iles. Drastyczne cięcia emisji mogą zmniejszyć niektóre z tych skutków, ale to również spowoduje natychmiastowe problemy w niektórych regionach.

"Nawet konieczne oczyszczenie powietrza może w połączeniu z globalnym ociepleniem doprowadzić do bardzo silnych zmian ekstremalnych warunków w nadchodzących dekadach" – wyjaśnia meteorolog Laura Wilcox z Uniwersytetu Reading w Anglii. Brak działań sprawi, że pogarszające się ekstremalne warunki pogodowe prawdopodobnie dotkną większość z nas w niedalekiej przyszłości.

"Wnioski te podkreślają potrzebę kontynuowania zarówno działań łagodzących, jak i adaptacyjnych do potencjalnie bezprecedensowych zmian w ciągu najbliższych 20 lat, nawet w scenariuszu niskich emisji" – pisze Iles i jej współpracownicy. Badania te opublikowano w *Nature Geoscience*.

Emisja CO2 odpowiada za wzrost temperatury na Ziemi, co prowadzi do ekstremalnych zjawisk pogodowych. Według danych Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), globalne ocieplenie przyspiesza i w nadchodzących latach może wynosić nawet o 1,5 stopnia Celsjusza więcej niż wartości sprzed epoki przemysłowej. Efektem są rekordowe fale upałów, burze, susze oraz powodzie, które dotykają coraz więcej regionów na całym świecie.

Ostatnie badania naukowców wskazują na rekordowe stężenie CO2 w atmosferze. W marcu 2024 r. zanotowano stężenie 426 cząstek na milion, co stanowi wzrost o 50 proc. w porównaniu z okresem sprzed rewolucji przemysłowej. W wyniku tego, atmosfera zatrzymuje ponad dwa razy więcej nadmiaru ciepła niż w 1993 r., co prowadzi do przyspieszenia globalnego ocieplenia.

Podsumowując, konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu ograniczenia emisji CO2. Skuteczna dekarbonizacja, wdrażanie nowoczesnych technologii oraz ścisła współpraca międzynarodowa to kluczowe elementy, aby zapobiec dalszemu pogłębianiu się kryzysu klimatycznego. Odpowiedzialność za przyszłość naszej planety leży w naszych rękach i każda decyzja ma znaczenie w walce o zdrowy i stabilny klimat.