7 dni bez jedzenia. Jak zareaguje ciało człowieka?

Na całym świecie, miliony osób decydują się na regularne praktyki postne, czy to w celach religijnych, czy dążąc do redukcji masy ciała. Mimo to, dokładne skutki biologiczne, które niesie za sobą długoterminowe ograniczanie spożycia kalorii, nie były dotychczas w pełni zrozumiałe.

W odpowiedzi na tę lukę wiedzy, grupa badaczy przeprowadziła szczegółową analizę zmian zachodzących w organizmie na poziomie systemowym w trakcie przedłużających się okresów niespożywania pokarmu. W swoich badaniach, opublikowanych na łamach Nature Metabolism, ujawnili oni zarówno korzystne, jak i niekorzystne aspekty tego zjawiska na stan zdrowia.

Do udziału w eksperymencie zaproszono 12 zdrowych wolontariuszy, którzy zobowiązali się do siedmiodniowego postu. W tym czasie mogli oni pić wyłącznie wodę, bez możliwości jedzenia. Uczestnicy byli pod stałą obserwacją, a ich stan zdrowia był kontrolowany poprzez codzienne pomiary około 3000 różnych białek w krwi.

Na podstawie zebranych danych, naukowcy stwierdzili, że już w pierwszych dniach postu, organizmy uczestników przestawiły się na spalanie zgromadzonych zapasów tłuszczu zamiast glukozy. To przyczyniło się do utraty przez nich średnio 5,7 kg w ciągu tygodnia, a utracona waga nie wracała po wznowieniu normalnego odżywiania.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Co interesujące, w pierwszych dniach postu nie zaobserwowano znaczących zmian w poziomie białek we krwi. Jednak po trzecim dniu, naukowcy zauważyli gwałtowne wahania setek związków mających istotny wpływ na zdrowie.

Dokonując porównania swoich wyników z innymi badaniami genetycznymi, autorzy byli w stanie ocenić skutki zdrowotne dla 212 zmienionych podczas postu związków chemicznych. Na przykład, zauważyli, że odstawienie pokarmu na ponad trzy dni skutkowało obniżeniem poziomu białka SWAP70, co mogło przyczynić się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia reumatoidalnego zapalenia stawów.

Wśród odkryć znalazł się także spadek poziomu białka HYOU1, co może wskazywać na korzystny wpływ postu na zdrowie serca. Jednakże, badacze wykryli również negatywne skutki zdrowotne, takie jak wzrost czynnika krzepnięcia XI, co mogło zwiększać ryzyko zakrzepicy.

Claudia Langenberg, główna autorka badania, podkreśliła znaczenie odkryć dla zrozumienia molekularnych mechanizmów działania organizmu podczas postu, wskazując na korzyści zdrowotne wykraczające poza samą utratę wagi. Maik Pietzner, współautor, zastrzegł jednak, że pomimo potencjalnych korzyści, post nie zawsze jest odpowiednim rozwiązaniem dla osób z problemami zdrowotnymi.

Mateusz Sołtysiak, dziennikarz Wirtualnej Polski