W polskiej Marynarce Wojennej nigdy nie służył okręt zbudowany w Polsce

Od momentu powstania do dziś w polskiej Marynarce Wojennej służyło w sumie 25 okrętów podwodnych. Były to łodzie produkcji francuskiej, holenderskiej, brytyjskiej, amerykańskiej, radzieckiej i niemieckiej, ale ani jednej polskiej. Pięć z nich brało udział w drugiej wojnie światowej, a kolejnych pięć służy pod polską banderą dziś.

Pierwszym polskim okrętem podwodnym był zbudowany we Francji ORP "Wik". Razem z "Wilkiem" z francuskiej stoczni do Poslki przypłynęły ORP "Ryś" i ORP "Żbik". Weszły do służby w latach 1931 i 1932. W czasie drugiej wojny światowej "Ryś" i "Żbik" zostały itnernowane w Szwecji, a "Wilk" przedostał się do Wielkiej Brytanii i brał udział w operacjach na Morzu Północnym. Po wojnie dwa pierwsze okręty wróciły ze Szwecji i służyły w Polsce do 1955 roku. "Wilk" pozostawał w różnych portach od 1942 roku, a w 1954 został zezłomowany.

Dane okretów podwodnych typu "Wilk":

Wyporność: 980 ton na powierzchni/ 1250 ton w zanurzeniu
Długość: 77,5 metra
Maksymalna głębokość: 80 metrów
Prędkość: 14,5 węzła na powierzchni/ 9,5 węzła w zanurzeniu
Zasięg: 7000 mil morskich
Uzbrojenie: 10 torped, 40 min, 1 działko przeciwlotnicze kal. 40 mm
Liczba członków załogi: 54

Dwa okręty podwodne typu "Orzeł" zostały wybudowane przez holenderskie stocznie we współpracy konstruktorów Wydziału Budowy Okrętów polskiego Kierownictwa Marynarki Wojennej. ORP "Orzeł" i ORP "Sęp" były najnowocześniejszymi okrętami w tamtym momencie. "Orzeł" zatonął prawdopodobnie w 1940 roku na Morzu Północnym, a "Sęp" został internowany w Szewcji, skąd powrócił po zakończeniu wojny i służył pod biało-czerwoną banderą do 1969 roku.

Dane okretów podwodnych typu "Orzeł":

Wyporność: 1110 ton na powierzchni/ 1473 ton w zanurzeniu
Długość: 84 metry
Maksymalna głębokość: 100 metrów
Prędkość: 19,5 węzła na powierzchni/ 8,9 węzła w zanurzeniu
Zasięg: 7000 mil morskich
Uzbrojenie: 20 torped, 1 działo Bofors 105 mm, 1 dwulufowe działko przeciwlotnicze Bofors 40 mm
LIczba członków załogi: 60

W czasie drugiej wojny światowej Polska wydzierżawiła od Wielkiej Brytanii dwa okręty typu "U" i nazwała je odpowiedno ORP "Dzik" i ORP "Sokół". Dzięki swoim sukcesom bojowym określane były jako Terrible Twins (Straszne Bliźniaki). Na liście ich potwierdzonych zatopień znalazło się w sumie 21 jednostek pływających. Po wojnie zostały zwrócone Wielkiej Brytanii, a następnie zezłomowane.

Dane okretów podwodnych typu "U":

Wyporność: 540 tony na powierzchni/ 735 ton w zanurzeniu
Długość: 58 metrów
Maksymalna głębokość: 60 metrów
Prędkość: 11,5 węzła na powierzchni/ 10 węzłów w zanurzeniu
Zasięg: 4050 mil morskich
Uzbrojenie: 8 torped, 1 działo kal. 76 mm, 3 karabiny maszynowe kal. 7,7 mm
Liczba członków załogi: 36

ORP "Jastrząb" to okręt typu "S/S-1", który był trzonem amerykańskiej floty podwodnej w okresie międzywojennym. Został najpierw przekazany Wielkiej Brytanii, a następnie wydzierżawiony Polsce. Pod polską banderą służył od 1941 roku. Został zatopiony już podczas pierwszego bojowego patrolu w 1942 w wyniku pomyłki dowódców sojuszniczych jednostek.

Dane okretów podwodnych typu "S/S-1":

Wyporność: 800 ton na powierzchni/ 1062 ton w zanurzeniu
Długość: 66 metrów
Maksymalna głębokość: 60 metrów
Prędkość: 14,5 węzła na powierzchni/ 11 węzłów w zanurzeniu
Zasięg: 3400 mil morskich
Uzbrojenie: 12 torped, 1 działo kal. 102 mm
Liczba członków załogi: 38

Po zakończeniu wojny do polskiej Marynarki Wojennej trafiło sześć okrętów podwodnych typu "M" wyprodukowanych w Związku Radzieckim. Były to ORP "Kujawiak", ORP "Kaszub", ORP "Mazur", ORP "Ślązak", ORP "Krakowiak" i ORP "Kurp". W Polsce służyły przez ok. 10 lat i zostały wycofane w latach 1963-1966. ORP "Kujawiak" uległ zatopieniu na Rybitwiej Mieliźnie w Zatoce Puckiej, gdzie leży do dziś.

Dane okretów podwodnych typu "M":

Wyporność: 283 tony na powierzchni/ 353 tony w zanurzeniu
Długość: 49,5 metra
Prędkość: 15,75 węzła na powierzchni/ 7,75 węzła w zanurzeniu
Zasięg: 4500 mil morskich
Uzbrojenie: 4 torpedy, 1 działo przeciwlotnicze 45 mm, 2 karabiny 7,62 mm
Liczba członków załogi: 31

Po wycofaniu ze służby okrętów typu "M" Polska kupiła cztery łodzie projektu 613, które w nomenklaturze NATO funkcjonowały jako "Whiskey". Były to okręty radzieckie stworzone na bazie planów niemieckich U-bootów typ XXI. Cztery jednostki, które trafiły do Polski nazywały się ORP "Orzeł", ORP "Bielik", ORP "Kondor" i ORP "Sokół". "Orzeł" brał udział m.in w misjach na Atlantyku i Morzu Barentsa. Okręty klasy "Whiskey" wycodano ze służby w polskiej Marynarce Wojennej w latach 80.

Dane okretów podwodnych projektu 613:

Wyporność: 1100 ton na powierzchni/ 1600 ton w zanurzeniu
Długość: 76 metrów
Maksymalna głębokość: 170 metrów
Prędkość: 17 węzłów na powierzchni/ 15 węzłów w zanurzeniu
Zasięg: 8580 mil morskich
Uzbrojenie: 12 torped, lub 20 min i 2 torpedy
Liczba członków załogi: 54

W latach 80. do służby pod polską banderą trafiły dwa wydzierżawione, a potem odkupione od Związku Radzieckiego okręty projektu 641, znane w NATO jako okręty typu "Foxtrot". Nie były to najnowsze w tamtym momencie jednostki, ich zakup był koniecznością po tym jak Marynarka Wojenna kupiła nowszy okręt ORP "Orzeł" i nie stać jej było na zakup kolejnych nowych łodzi. "Dzik" i "Wilk" zostały wycofane ze służby w 2003 roku.

Dane okretów podwodnych projektu 641:

Wyporność: 2207 ton na powierzchni/ 2484 ton w zanurzeniu
Długość: 91 metrów
Maksymalna głębokość: 280 metrów
Prędkość: 16,5 węzła na powierzchni/ 15,5 węzła w zanurzeniu
Zasięg: 4153 mile morskie
Uzbrojenie: 22 torpedy
Liczba członków załogi: 54

ORP "Orzeł" został przyjęty do służby w 1986 roku i służy w Marynarce Wojennej RP do dziś. Jest też najmłodszym polskim okrętem podwodnym. Zbudowana w Związku Radzieckim łódź podwodna projektu 877E w nomenklaturze NATO znana jest jako okręt typu "Kilo". Może zanużyć się na 300 metrów i uzbrojony jest w 18 torped i 24 miny głębinowe.

Dane okretu podwodnego ORP "Orzeł":

Wyporność: 2460 ton na powierzchni/ 3180 ton w zanurzeniu
Długość: 72 metry
Maksymalna głębokość: 300 metrów
Prędkość: 12 węzłów na powierzchni/ 17 węzłów w zanurzeniu
Zasięg: 6000 mil morskiich
Uzbrojenie: 18 torped, do 24 min MDT
Liczba członków załogi: 60

Okręty podwodne typu "Kobben" zostały zbudowane w RFN w latach 60. ubiegłego wieku i służyły w norweskiej marynarce. W 2002 roku cztery z nich zostały przekazane Marynarce Wojennej RP. W Polsce służą pod nazwami ORP "Sokół", ORP "Sęp", ORP "Bielik" i ORP "Kondor". Na przełomie lat 2008 i 2009, „Kondor” uczestniczył w natowskiej operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym.

Dane okretów podwodnych typu Kobben:

Wyporność: 520 ton na powierzchni/ 572 tony w zanurzeniu
Długość: 47 metrów
Maksymalna głębokość: 200 metrów
Prędkość: 12 węzłów na powierzchni/ 17 węzłów w zanurzeniu
Zasięg: 3500 mil morskich
Uzbrojenie: 8 torped
Liczba członków załogi: 21