Polska już odstrasza – superpociski weszły do uzbrojenia naszych F-16

Kiedy Polska zdecydowała się na zakup tego nowoczesnego systemu, pojawiały się głosy, że znacząco przepłacamy. Kontrakt na dostawę 40 egzemplarzy opiewał bowiem na 250 mln USD – razem z przystosowaniem samolotów, częściami zamiennymi i serwisem. Eksperci jednak dość szybko wyjaśnili, że to jednak standardowa cena, a sojusznicy USA muszą się liczyć z podobnymi wydatkami. Co zatem potrafią te pociski?

Według Josepha Breen’a z koncernu Lockheed Martin AGM-158A JASSM to nie tylko świetna rakieta. To także zdolność do odstraszania przeciwnika i rażenia celów. I rzeczywiście możliwości tej broni są potężne. Pocisk wystrzelony w pobliżu wschodniej granicy Polski w teorii byłby w stanie dosięgnąć celu w Moskwie. Dokładny zasięg pocisku nie został ujawniony przez producenta, jednak wersja podstawowa jest w stanie razić cele oddalone o ponad 370 km, a wersja o wydłużonym zasięgu o ponad 1000 km. To między innymi zasługa silnika Teledyne CAE J402-CA-100, który generuje ciąg o mocy 3 kN (w wersji o zwiększonym zasięgu zastosowano turbowentylatorowy silnik Wiliams International F107-WR-105.

Pociski zostały zaprojektowane z myślą o niszczeniu celów położonych na terytorium wroga – baz wojskowych, wyrzutni, bunkrów, instalacji radarowych itp. i nie są przeznaczone do walki powietrznej pomiędzy myśliwcami. Dzięki nim, w przypadku potencjalnego konfliktu zbrojnego, Polska zyskała możliwość zniszczenia celów poza granicami naszego kraju. Pociski bez problemu mogą dosięgnąć i zniszczyć wyrzutnie rakiet zlokalizowane np. na terenie Białorusi czy Obwodu Kaliningradzkiego.

Pociski zostały zaprojektowane tak, aby zminimalizować ich echo radarowe, a tym samym zmniejszyć możliwość ich wykrycia w locie. Producent nie zdradza szczegółów technicznych, a jedynie podkreśla zastosowanie w AGM-158 elementów Stealth. Nic dziwnego, że zdecydowano się na takie zabiegi, ponieważ JASMM to broń sporych rozmiarów. Jej długość wynosi 4m, czyli mniej więcej tyle, ile przeciętny samochód osobowy, a rozłożone w locie skrzydła mają rozpiętość 2,4 m. Lockheed Martin nie podaje dokładnej prędkości lotu, wiadomo jednak, że jest to prędkość podźwiękowa – to kolejna przyczyna, dla której producent musiał zadbać o wprowadzenie cech Stealth.

Pociski podążają do wytyczonego przez pilota celu, wykorzystując do tego dane płynące z kilku urządzeń. Układ naprowadzania korzysta z inercyjnych (bezwładnościowych) czujników, które współpracują z układem GPS zabezpieczonym przed zakłóceniami zewnętrznymi. JASMM wyposażono także w kamerę, która w ostatniej fazie lotu może np. porównać zarejestrowany obraz ze zdjęciem celu zapisanym w pamięci pocisku i skorygować lot. Dzięki temu celność wynosi około 2,5-3 metry. Żołnierze mogą też zdecydować jak AGM-158 zachowa się po osiągnięciu celu. Pocisk może eksplodować od razu lub dopiero po przebiciu ścian np. bunkra. Co ważne, kąt, pod jakim pocisk uderza w cel, dobierany jest do jego charakterystyki. Duże, umocnione obiekty będą atakowane pod dużym kątem natarcia, a mniejsze oraz słabiej zabezpieczone obiekty jak np. wyrzutnie rakiet pod niskim. Głowica bojowa to model WDU-42/B z materiałem wybuchowym AFX-757 o masie ponad 450 kg.

Polska zamówiła 40 pocisków w wersji podstawowej i te już trafiły do kraju. Pierwsze F-16 zostały uzbrojone w nową broń 21 stycznia 2017. W drugiej części kontraktu zamówiliśmy aż 70 pocisków w wersji ER (o zwiększonym zasięgu). W tym przypadku koszt przypadający na jeden egzemplarz spadł już do około 13,5 mln. Co ciekawe, Polska jest pierwszym krajem, do którego USA zdecydowały się sprzedać ulepszoną wersję JASSM.