Po telewizorach LCD, podświetlenie diodowe coraz częściej trafia do monitorów komputerowych. Czy zamiana świetlówek na diody LED przynosi same korzyści i czy warto kupić takie modele sprawdzamy na przykładzie pięciu nowych monitorów o przekątnych ekranu 22-24".
W większości dostępnych od wielu lat monitorów LCD do podświetlania obrazu stosuje się lampy fluorescencyjne z zimną katodą (CCFL), czyli tego samego typu, co w skanerach płaskich. W zależności od przyjętego przez producenta rozwiązania konstrukcyjnego, w popularnym monitorze LCD używa się różnej ilości lamp (najczęściej dwóch lub czterech).
Ważne jest, by możliwie równomiernie podświetlić całą powierzchnię panelu. Nie jest to jednak mocna strona tej technologii podświetlania. Zawsze będą różnice w luminancji poszczególnych obszarów ekranu, można je tylko minimalizować. Lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie podświetlenia wielopunktowego, nawet kilkunastu świetlówek katodowych.
Diodowa odsiecz
Najlepszym źródłem światła wykorzystywanym w panelach LCD są diody LED, które w wariancie podświetlenia matrycowego pokrywają równomiernie całą powierzchnię za panelem (podział na sekcje, które dodatkowo często mogą być strefowo wygaszane, co przyczynia się do poprawy odwzorowania czerni i zwiększenia współczynnika kontrastu).
Podświetlenie matrycowe występuje niestety w najbardziej zaawansowanych i jednocześnie najdroższych modelach monitorów LCD. Pierwszym produktem tego typu dostępnym na polskim rynku był (wciąż dostępny w niektórych sklepach) monitor Samsung XL20, którego test prezentowaliśmy trzy lata temu. Od tego czasu na rynek trafiło kilka modeli wykonanych w tej technologii pochodzących m.in. od NEC-a i EIZO. Wady i zalety LED
Jakie zalety oferują monitory z podświetleniem LED-owym. Oprócz wspomnianej już energooszczędności, pozwalają na uzyskanie szerszej przestrzeni barw (ale dotyczy to modeli z pełnym podświetleniem diodowym), najczęściej wyższej jasności przy jednoczesnym obniżeniu poboru mocy.
W modelach LCD klasy średniej oferowanych z podświetleniem LED nie stosuje się matrycy diod, lecz tzw. podświetlenie krawędziowe. W zależności od produktu listwa z diodami LED może być umieszczona wzdłuż dolnej krawędzi lub wzdłuż obu krawędzi matrycy - dolnej i górnej. Taki sposób podświetlenia ma swoje wady i zalety.
Zaletą jest oczywiście możliwość budowy bardzo cienkich monitorów LCD, charakteryzujących się atrakcyjnym wzornictwem. Takie produkty są także bardzo energooszczędne. Zastanawiacie się jednak jak korzystając np. z pojedynczej listwy diod można równomiernie podświetlić obszar za wyświetlaczem. Jest to możliwe. Producenci stosują tu różne rozwiązania, lecz w każdym przypadku chodzi o użycie powłoki o takiej charakterystyce, która rozproszy światło jak najrównomierniej. Np. Samsung stosuje specjalnie pofalowany materiał, który ma inny kształt w centrum matrycy, a inny w obszarach zlokalizowanych bliżej krawędzi ekranu. Takie same metody stosuje się w telewizorach LCD, które dysponują znacznie większymi przekątnymi ekranu. O ile w przypadku telewizorów podświetlenie krawędziowe pozostawia nieco do życzenia jeśli chodzi o równomierność podświetlenia, to w o wiele mniejszych monitorach LCD nie wykazuje dużych niedoskonałości. Nasze testy wskazują, że pozwala na uzyskanie o wiele lepszej równomierności
podświetlenia niż w panelach podświetlanych lampami CCFL.
Wadą podświetlenia krawędziowego LED jest oczywiście niemożność strefowego wygaszania, a więc kontrast takiej matrycy i uzyskana czerń będzie słabsza niż w modelach z analogicznym panelem lecz podświetlanym matrycowo. Warto czy nie?
Naszym zdaniem warto zdecydować się na zakup monitora LCD z podświetleniem LED - nie tylko matrycowym, lecz również krawędziowym. Biorąc pod uwagę fakt, że większość oferowanych niedrogich modeli tego typu wyposażona jest w matryce TN pozostaje dylemat - inwestować w monitor z lepszym panelem IPS, PVA (i ich wariacje) czy dorzucić do monitora z matrycą TN i podświetleniem LED. Wybór ten zależeć będzie od wymogów klienta.
Na pewno panel TN będzie od nich minimalnie szybszy (choć nowoczesne panele S-IPS czy S-PVA są praktycznie wolne od wady smużenia), z podświetleniem LED równomiernej podświetlany i zużywający dużo mniej energii (średnio o 40%). Panele wyższej klasy zapewnią szersze kąty widzenia i lepszą prezentację barw. Jeśli jednak stoicie przed wyborem - standardowy monitor z matrycą TN, czy nieco droższy panel z podświetleniem diodowym to dotychczasowe nasze testy wskazują, że modele LED-owe są zazwyczaj lepsze i warto w nie zainwestować.
Monitory LCD z podświetleniem LED w testach
LG Flatron W2286L - zwycięzca naszego testu monitorów LCD w cenie do 100. zł.
To na co zwróciliśmy uwagę zaraz po wykonaniu wstępnych testów jeszcze nie skalibrowanego monitora, to olbrzymi w porównaniu do klasycznie podświetlanych monitorów kontrast (1:56319. w porównaniu do przeciętnie uzyskiwanego 1:700).
Samsung SyncMaster XL2370 - model oznaczony jako XL237. jest jednym z monitorów Samsunga, w których wykorzystano podświetlenie LED. Dzięki niemu monitor 23-calowy panel pobiera mniej energii (zaledwie około 22 W) i jest bardzo smukły.
Konstruktorzy zastosowali matową matrycę o rozdzielczości Full HD o niewielkiej bezwładności - czas reakcji wynosi zaledwie 2 milisekundy. Panel wydaje się być idealnym rozwiązaniem dla gracza i amatora filmów wysokiej rozdzielczości. Acer S243HL - najnowszy model monitora firmy Acer został wyposażony w podświetlanie ledowe. Dzięki temu pobiera zaledwie nieco ponad 2. W, czyli wyraźnie mniej, niż konstrukcje wyposażone w lampy CCFL.
Urządzenie oznaczone jako S243HL dysponuje panelem o 24-calowej przekątnej i rozdzielczości 1920x1080. Mimo zastosowania matrycy typu TN, monitor bardzo dobrze radzi sobie z odwzorowywaniem barw.
AOC V22 Verfino - AOC proponuje 22-calowy monitor podświetlany diodami LED. Dzięki nim urządzenie pobiera bardzo mało energii (poniżej 3. W) i może uzyskiwać wysoki kontrast (szczególnie w trybie DCR - kontrast dynamiczny).
Model V2. wyróżnia się spośród innych budową - jest bardzo lekki (waży poniżej 4 kg) i smukły - grubość panelu wynosi zaledwie 18,5 mm.
Rama została zaprojektowana i wykonana starannie z dobrej jakości plastiku (zarówno czarnego "lustrzanego", jak i zastosowanego na obrzeżach przezroczystego). Podstawę wykonano ze szkła. Całość wygląda bardzo dobrze.
Benq V2400 Eco - monitor został wyposażony w 24-calową matrycę typu TN o rozdzielczości 192. x 1080 punktów.
Nowy produkt BenQ-a może łączyć się z urządzeniem emitującym sygnał na dwa sposoby: poprzez analogowy interfejs D-Sub lub cyfrowy HDMI.
